۲۱-۱۱-۹۶، ۱۱:۵۰ ب.ظ
روزنامه شهروند: آگوتا کریستف نویسنده، شاعر، رماننویس و دراماتورژ مجارستانی ساکن سوئیس است. کریستف که داستانهایش را به زبان فرانسوی مینوشت، از بزرگترین نویسندگان معاصر به شمار میرود. از بین کتاب های این نویسنده شناخته شده نیز باید به رمان دفتر بزرگ اشاره کرد که با هر متر و معیاری یکی از کارهای مهم او به شمار میرود و تاکنون به ۴۰ زبان زنده دنیا ترجمه شده است.
آگوتا کریستف در ۳۰ اکتبر ۱۹۳۵ به دنیا آمد. این نویسنده مجارستانی در سال ۱۹۵۶ در بیست و یک سالگی با شوهر و فرزند چهارماهه اش از کشورش گریخت و در نوشاتل سوییس ساکن شد. بعد از پنج سال تنهایی، افسردگی و کار سخت در یک کارخانه محل کارش را ترک کرد از همسرش جدا شد و به مطالعه زبان فرانسه پرداخت؛ زبانی که تا پایان عمر از آن برای خلق آثارش بهره برد.
درباره کریستف و روند حرفه ای کارش باید گفت که وی در ابتدای فعالیت حرفهای خود، به نوشتن شعر و نمایشنامه روی آورد و کمکم به سمت داستاننویسی گرایش پیدا کرد و با سهگانهای که در پنج سال منتشر کرد به اوج شهرت رسید. موضوع اصلی داستانهای او جنگ، ویرانی، عشق، تنهایی و تلاش انسانها برای جلب توجه دیگران است؛ مواردی که به نظر میرسد وی در زندگی شخصیاش نیز با آنها دست و پنجه نرم کرده است. این نویسنده به صریح و بی پرده نوشتن وفادار است؛ و داستانهایش در زمان و مکان نمیگنجد. کسی نمیداند شخصیتها در این داستانهای کوتاه از کجا میآیند، داستانهای کوتاهی که تحت عنوان میخ کوب کننده توصیف شده اند؛ و این ترکیب بهترین توصیف برای این داستان ها می تواند باشد. داستان هایی که با عنوان فرقی نمی کند منتشر شد و آتشی در اردوگاه قصه خوان های دنیا برپا کرد...
سال ۱۹۸۶ سال اوج گیری آگوتا کریستف است. سالی که رمان دفتر یادداشت که به زبان فرانسه نوشته شده با موفقیت زیادی روبه رو شد و جایزه ادبی کتاب اروپا را برای این نویسنده به ارمغان آورد. این رمان، جلد اول از یک تریلوژی است که با رمان های مدرک و دروغ سوم ادامه یافته و به بیش از ۳۰ زبان دنیا ترجمه شد. رمان دفتر یادداشت به مانند کابوسیست که اروپای مرکزی را در زمان جنگ جهانی دوم روایت میکند. برای رمان موفق سومین دروغ جایزه کتاب بینالمللی انتر را در ۱۹۹۲ دریافت کرد. وی سال ۲۰۰۱ موفق شد جایزه گوتفرید کلر کشور سوییس را از آن خود کند. سال ۲۰۰۸ جایزه ادبی اتریش برای ادبیات اروپا به مجموعه آثار او تعلق گرفت.
آگوتا کریستف در سال ۲۰۰۴ زندگینامهای از خود منتشر کرد که در تمامی صفحات آن عشق به نویسندگی که در سراسر عمر رهایش نکرده، مشخص است. آخرین مجموعهای که این نویسنده پیش از مرگش نوشته، مجموعه داستانهای کوتاهی است که در سال ۲۰۰۵ با عنوان فرقی نمیکند منتشر شد.
درباره این نویسنده هم چنین گفته شده که به رغم این که آثارش به بیش از سی زبان ترجمه شده، به رغم این که نامش بر سر زبان هاست و به رغم این که از بزرگان ادبی تاریخ چند دهه اخیر به شمار می آید، اما، این همه موفقیت نه دلگرمش میکند نه دلسرد. خودش بارها گفته که هرگز این همه موفقیت مرهمی بر زخمش نگذاشت، و زخم ترک اجباری وطن هنوز در دلش زنده و تازه است.
تاکنون از این نویسنده مجارستانی داستانهایی چون زبان مادری، دفتر بزرگ، مدرک، دروغ سوم، فرقی نمیکند و جان و جو به زبان فارسی ترجمه شده است.
مطلبی که در ادامه می آید، ترجمه یکی از معدود گفتگوهای آگوتا کریستف به زبان انگلیسی است. گفتوگویی که در آخرین روزهای قرن گذشته؛ توسط ریکاردو بندتینی برای نوشتن رسالهای درباره ادبیات فرانسه انجام شده است. این گفتوگو اما تا سال ٢٠١١ که آگوتا کریستف درگذشت، منتشر نشد. ترجمه این مصاحبه را به عنوان یکی از معدود مصاحبههای کریستف به زبان انگلیسی با هم می خوانیم.
شما با رمانهایتان موفقیتهای زیادی بهدست آوردهاید و آثار شما اغلب با توماس برنهارد، بکت و کافکا مقایسه میشود. فکر میکنید جنبههای مشخصی از کارتان بد فهمیده شده یا نادیده گرفته شده است؟
خوشحالم که نام برنهارد را آوردید، چون من عاشقش هستم نمیدانم. دوست ندارم که درباره شباهت آثارم با آثار مارگاریت دوراس حرف میزنند. دوراس را دوست ندارم. بخشهای مشخصی از کارم بد فهمیده شده؟ آره ... خب، نمیدانم. نمیدانم منظورتان چیست.
کتابهای شما به ۲۰ زبان ترجمه شده...
نه ... به بیش از ۳۰ زبان.
ببخشید. ۳۰ زبان. با این شهرت عظیم چه میکنید؟
آه... در ابتدا جالب بود. نکته جالب این است که کتابها هنوز میفروشد، درحالیکه ۱۰سال از چاپشان میگذرد. باورکردنی است. دفتر بزرگ خیلی میفروشد و هرازچندگاهی درخواست اقتباس از کتابهایم را برایم میفرستند.
شنیدهام فیلمی براساس کتابهایتان ساخته شده؟
نه هنوز، اما حق اقتباسش فروخته شده است. تهیهکننده آمریکایی است، اما کارگردانش مجارستانی خواهد بود. قرار است فیلم در مرکز شهر کوسگ در مقابل هتل فیلمبرداری شود، کتابفروشی داستان روبهروی هتل قرار دارد. اگر بروید در گوسک هر دوتایشان را میتوانید ببینید. ساختمانی که برای خانه مادربزرگ داستان استفاده خواهند کرد، قبلا در چند فیلم دیگر نیز استفاده شده و برای کتابم. دیروز هم چند ایتالیایی برای فیلم انتخاب شدهاند.
برای هر دردی دو درمان است:
سکوت و زمان
سکوت و زمان