بازی های محلی

[صنم بانو]

بازی سنتی و محلی قدیم در قلعه سر (رزین کا)   

 

بازی سنتی و محلی

 

یکی از بازیهای سنتی و محلی قدیم در قلعه سر رزین کا بود،رزین وسیله چوبی به شکل Y است که تکه نوار لاستیکی به دو سر انتهای چوب بسته می‌شد. بازیکن با گذاشتن سنگ لای لاستیک و کشیدن آن به طرف عقب سنگ را پرتاب می‌کرد و گنجشک شکار می‌کرد.
​​​​
از این وسیله علاوه بر شکار جهت مسابقه ی نشانه گیری نیز استفاده می شد که در واقع نوعی تفریح ، سرگرمی و بازی بود. به این بازی در منطقه ما ” رزین بازی” و گاهی نیز “رزین کا” می گویند. گاهی جوانان منطقه با رزین مسابقه نشانه گیری می دادند . به این شکل که در یک میدانی جمع می شدند و یک نشانه ای را (قوطی کنسرو یا کمپوت) در فاصله ده تا بیست متری قرار می دادند و نفرات شرکت کننده در مسابقه یکی یکی در محل نشانه گیری قرار می گرفتند و تیرشان را به طرف نشانه می زدند آن های که تیرشان به هدف می خورد به مرحله بعدی بازی می رفتند و آن هایی که تیرشان به هدف نمی خورد از گردونه مسابقه حذف می شدند. به این ترتیب بازی تا آخر ادامه پیدا می کرد تا نفرات اول تا سوم مشخص می شد. امروزه تفنگ بادی و تیر و کمان و … جای این وسیله را گرفته است. این وسیله با توجه به سادگی کار و ارزانی می تواند دوباره جایگاه خود را در بازی های منطقه ای باز یابد. خیلی از دوستان خاطرات شیرینی از شکار یا بازی با این وسیله دارند که شنیدنی است.

 

منبع: iranvillage.ir

‌

[صنم بانو]

بازی محلی «لپر وازی»

 

 

بازی محلی «لپر وازی»

 

تعداد بازیکنان: اختیاری

 

وسایل بازی: یک سنگ گرد شبیه فندق به نام « قندوس» یک سنگ صاف به اندازه یک نعلبکی به نام «لپر»

 

روش بازی: دایره ای به شعاع حداکثر 40 سانتی متر رسم می شود . قندوس در مراکز دایره گذاشته می شود چند متر دورتر از محل قندوس با علامت کاملا مشخص شده خطی از آنجا کشیده می شود . بازیکنان در یک ردیف پشت خط می ایستند و لپرهای خود را به ترتیب به طرف قندوس پرتاب می کنند،البته با مهارت خاصی، طوری که لپر نزدیک قندوس بیفتد لپری که به قندوس نزدیکتری باشد اول می شود و لپری که دور از قندوس است آخر. بقیه بازیکنان هم به موازات نزدیکی به قندوس دوم وسوم و...... می شوند.

 

بعد برای برنده بازی، شماره ای تعیین میکنند مثلا 100، هرکس زودتر به شماره 100 برسد برنده است. بازی شروع می شود نفراول لپر خود را به لپرهای بازیکنان دیگر می زند. هر دفعه که لپرش به لپر دیگر بخورد یک امتیاز می گیرد . پس از آنکه لپر خود را به کلیه لپرهای دیگران زد ، لپر خود را به طرف قندوس پرتاب می کند تا قندوس را از جای خود به نقطه دورتری منتقل کند . سپس فاصله بین دو نقطه ، قندوس را با پا یا با وجب شماره می کند وامتیاز هایی را بر امتیاز های قبلی خود می افزاید . قندوس را دوباره سر جایش می گذارد و لپرش را به لپر بازیکنان می زند، سپس لپر را به قندوس می زند وبه ترتیب قبلی شماره می کند. نفر دوم در صورتی بازی را آغاز می کند که نفر پیش از او نتواند لپر خود را به لپر دیگر یا قندوس بزند.

برنده این بازی کسی است که زودتر از دیگران به شماره قراردادی برسد. بازنده این بازی کسی است که نتواند به شماره مورد نظر برسد، در نتیجه باید مسافت مشخصی را کولی بدهد این بازی بیشتر در فصل زمستان صورت می گیرد.

 

منبع: iranvillage.ir



[صنم بانو]

بازی محلی 5 سنگ

 

نام بازی : پنج سنگ (یک گُل، دو گُل)
نام محلی: بش داش
اهداف کلی: ایجاد حس تفکر و اندیشه و خیال، دقت در نگاه و حرکات موزون دستها
اهداف جزئی: سرگرمی و درک کاربرد ریاضی در مسائل زندگی و اقتصادی
تعداد بازیکن: 2 نفر (یا دو گروه 2 الی 3 نفره)
سن بازیکنان: محدودیتی ندارد
ابزار لازم: 5 سنگ گرد، که کمی بزرگتر از فندق باشند
محوطه بازی: محدودیتی ندارد

شرح بازی:
ابتدا با جفت و تک آمدن، اینگونه که یکی از بازیکنان سنگها را در مشت می گیرد تا دیگری بگوید زوج است یا فرد، شروع کننده ی بازی مشخص می شود. هرکدام مرتکب اشتباه شوند سوخته، دیگری بازی را شروع می نماید و هر یک در نوبت خود از هر مقطع که مانده باشد، بازی را پی می گیرد این بازی چندین مرحله دارد و بازیکن با اجرای موفق هر مرحله، یک امتیاز کسب می کند و به مرحله ی دیگر راه می یابد.

مرحله اول:
5 سنگ را به گونه ای که جدا از هم بایستند روی زمین پخش می کند، یکی را برداشته و به بالا می اندازد، در فاصله ی پایین آمدن، یکی از سنگها را از روی زمین برداشته و با همان دست، سنگ بالا انداخته را که در حال سقوط است می گیرد و به همین نحو، همه ی آنها را برمی دارد.

مرحله ی دوم:
5 سنگ را به گونه ای که دو به دو قرار بگیرند، روی زمین پخش می کند، یکی را برداشته و به بالا ... و سنگها را 2 تا، 2 تا، از روی زمین درو می کند.

مرحله ی سوم:
مانند مراحل فوق، منتهی چهار سنگ روی زمین را در دو حرکت: 1 تایی و 3 تایی، بر می دارد.

مرحله ی چهارم:
مانند مراحل قبلی، منتهی 4 سنگ روی زمین را یکجا و در یک حرکت برمی دارد.

مرحله ی پنجم:
بازیکن باز سنگها را پخش کرده، یکی را برداشته و بالا می اندازد و در فاصله ی بازگشت ، یکی از سنگهای روی زمین را برداشته و سنگ هوا را می گیرد و با یک پرتاب دیگر ، سنگی را که از روی زمین برداشته ، با یکی دیگر از سنگها ، عوض می کند و یه همین طریق، مرحله را با تعویض تمامی سنگها ، به پایان می برد.

پنج سنگ (یک گُل، دو گُل)

مرحله ی ششم:
در این مرحله، بازیکن با دست چپ، توسط انگشتان شست و میانی به صورتی که انگشت اشاره روی آن سوار شده باشد پُلی عریض، روی زمین می سازد.

سنگ های پخش شده را به حریف اشاره می کند تا یکی را به عنوان قراول انتخاب کند. پس از آن، یکی را برداشته و به طرف بالا می اندازد... و دوباره می گیرد و در این فاصله ، سنگها را یکی یکی حداکثر با 3 ضربه، به ضرب انگشت میانی که از انگشت شست به حالت فنری یا بشکن ، رها می شود از زیر پل می گذراند. چون سنگ قراول ، و آخرین گذرنده از زیر پل خواهد بود ، بدیهی است حریف سنگی را به عنوان قراول ، انتخاب خواهد کرد که سدّ معبر سایر سنگها باشد و مسلم است در اثر برخورد یکی از سنگها قراول بازیکن سوخته و نوبت بازی حریف خواهد شد.

مرحله ی هفتم:
در این مرحله، بازیکن بعد از ریختن سنگها روی زمین، دست چپ را در یک طرف آنها به صورت عمودی بر زمین گذاشته و دیواری درست می کند. باز با دست راست یکی را بعد از برداشتن به طرف بالا انداخته... و دوباره می گیرد و در این فاصله بایستی، یکی از سنگها را برداشته و به آنسوی دیوار بگذارد، این حرکت را برای تمامی سنگها، اجرا می کند.

مرحله ی هشتم:
در این مرحله بازیکن همه ی سنگها را یکجا به طرف بالا می اندازد، در فاصله ی بازگشت آنها، فوراً دستها را از کناره به هم می چسباند و سنگها را با کف دو دست می گیرد، دوباره آنها را در همان حال با دو دست به طرف بالا می اندازد و در این فاصله دستها را وارونه کرده و از ناحیه ی انگشت سبابه به هم می چسباند و آنها را با پشت دستهایش می گیرد و سپس عکس آن را انجام داده و باز سنگهای پرتابی را با کف دو دست می گیرد، افتادن حتی یک سنگ، موجب سوختن است و هر کدام این مرحله را گذرانده باشد، برنده ی بازی است.

مرحله ی آخر، مرحله ی تنبیه است و دو بازیکن روبروی هم می نشینند (و یا اگر به صورت گروهی اجرا می شود، دو سرگروه). بازنده کف دستش را به زمین می چسباند و نفر برنده، سنگها را یکی یکی با اسامی تنبیه ها (مانند: مشت، سیلی، نوازش ، پیچش و برداشتن عسل از کندو) پشت دست او می چیند سپس او بایستی با یک حرکت همه ی سنگها را به طرف بالا بیندازد و با دست بگیرد، اگر توانست همه را بگیرد، تنبیهی متوجه او نیست، ولی براساس آنچه بر زمین انداخته باشد، تنبیه می شود.

نکات:
1- البته این بازی، بنابر ذوق و ابتکار بازیکنان ماهر، می تواند مراحل زیادی داشته باشد. به طوری که در بعضی نقاط آذربایجان بازی بش داش را در بیش از 20 مرحله هم اجرا می کنند.

2- مرحله ی نهم شیرینی مخصوص به خود را دارد، مخصوصاً وقتی تنبیه و مجازات فرد بازنده ، انجام عمل برداشتن عسل از کندو باشد (یعنی برداشتن سنگی از زیر دست فرد برنده)، تا خاتمه انجام کار، فرد برنده با ظرافت تمام ناخن خود را به حالت نیش زنبور بر دست او فشار می دهد و مانع این کار او می شود.

نتیجه بازی: این بازی، اهداف آموزشی نیز دارد، به خصوص در رابطه با علم ریاضی: آشنایی و درک مفهوم دسته بندی اعداد و مجموعه های پنج عضوی و جمع افزاری آنها که در دوران تحصیل مقطع پایه ی اول، مدتها طول می کشد تا این عناوین تدریس شود و این بازی قادر است همان ها را با چند دور تکرار بیاموزد.

در این بازی است که کودک می تواند، مهارت ها و قابلیت های فراوانی، در دستها و انگشتانش ایجاد کند.

منبع: rasekhoon.net



[صنم بانو]

بازی محلی «سنگ بر یک»

ابتدا هر بازیکن تعدادی سنگ جمع می کند. تعداد سنگ بازیکنان باید مساوی باشد. برای تعیین ترتیب بازی بازیکنان ابتدا « یه من دو من » می کنند. به این ترتیب که هرکدام همه ی سنگ ها را در کف دست خود قرار داده و به هوا پرتاب می کنند و پشت دست خود را زیر آن ها می گیرند. بسته به مهارت افراد ، ترتیب بازی از تعداد سنگی که هرکس توانسته در پشت دست خود نگه داشته و سپس باز هم به هوا پرتاب کرده و همه ی آنها را در هوا بگیرد ، مشخص می شود.

 

سپس کسی که نوبت بازی اوست بازی را شروع می کند . به این ترتیب که او هم سنگ ها را در کف دست خود قرار داده و همان کاری را که در « یه من دو من » انجام داده بودند را انجام می دهد . ولی در این جا همزمان با سنگ هایی که در دست دارد باید سنگ های روی زمین را جمع کند .

 

به این ترتیب که یک سنگ را به هوا پرتاب می کند و تعداد دلخواهی سنگ را در حالی که سنگ دیگر در هواست از روی زمین جمع می کند و قبل از این که سنگ روی زمین بیفتد آن را می گیرد. اگر بازیکن نتواند این کار را انجام دهد به اصطلاح « می سوزد» و نوبت بازی به نفر بعدی می رسد. تعداد سنگ هایی را که بازیکن با موفقیت جمع کرده است پیش خود نگه می دارد. بازی همینطور ادامه پیدا می کند تا وقتی که همه ی سنگ ها تمام شوند. در پایان هر کس سنگ های خود را می شمارد و به تعدادی که از سهم اولیه ی خود کم تر یا زیاد تر باشد باید « تنگول » بخورد یا بزند.

 

منبع: iranvillage.ir

[صنم بانو]

«پلان» بازي محلی ایلام

 

اين بازي در بين سنين مختلف رايج است و حتي افراد مسن هم براي تنوع اين بازي را برگزار مي كنند .

علاقه مندان به اين بازي به دو گروه سه نفره تقسيم مي شوند و يكي هم از ميان جمع به عنوان داور انتخاب مي گردد. داور بقيه ی قرعه گروه اول و دوم را معين مي كند، و سپس زميني مسطح و هموار به طول حدواً 40 و عرض 3 تا 4 متر در نظر مي گيرد و در دو سر یک خط مستقیم در دو دسته ی سه تایی سنگ هایی تخت به صورت ایستاده و بدون تکیه گاه به ارتفاع 20 تا 30 سانتیمتر نصب می کند .

 

در هر طرف، فاصله ی سنگ ها بین 1 تا 5/1 متر تعیین می شود و هنگام بازی افراد دو گروه نباید از سنگ اول جلوتر بروند .

 

به قید قرعه یکی از تیم ها بازی را شروع می کند. رایج ترین نوع قرعه " ته ره و هشکه " یعنی تر و خشک است . بدین شکل که یک طرف سنگِ تخت کوچکی را تر و به هوا پرتاب می کنند و هر یک از تیم ها یک طرف قرعه ( تر یا خشک ) را انتخاب می کنند و قرار گرفتن طرف تر یا خشک سنگ بر زمین و نوع انتخاب ، شروع کننده ی بازی را تعیین می کند .

ابتدا هر یک از افراد گروه اجازه ی پرتاب یک سنگ به طرف سنگ های طرف مقابل را دارند و در ازای خواباندن هر یک از سنگ ها ی ایستاده ی حریف، اجازه ی پرتاب یک سنگ دیگر را می یابند . چنان چه در نوبت اول تیمی نتوان کل سنگ ها ی حریف را بخواباند ، تیم مقابل بازی را با همان شرایط ادامه می دهد .

منبع: iranvillage.ir



[صنم بانو]

  

بازی محلی اوشدى ، اوشدى (پَر - پَر )   

 

بازيکنان دور هم مى‌نشينند و يک نفر را به‌عنوان استاد انتخاب مى‌کنند. استاد از همه مى‌خواهد انگشت سبابه خود را وسط بازى بگذارند. سپس استاد مى‌خواند:

 

اوشدى اوشدي، قوش اوشدى (پَر، پَر، کلاغ‌پر) و بچه‌ها دست خود را بالا مى‌برند.

 

استاد نام پرنده‌ها يا غير پرنده‌ها و اشياء مختلف را مى‌برد و بچه‌ها دست‌ها را بالا مى‌برند. کسى که دست خود را در زمانى بالا ببرد که استاد نام شيء يا غير پرنده‌اى را اعلام مى‌کند، سوخته است و بايد از بازى کنار برود .

 

=8ptمنبع:iranvillage.ir

[صنم بانو]

بازی محلی «لى‌لى ارمني»

 

در اين بازى شکلى هشت خانه شبيه خاج (صليب) مى‌کشند و به‌همين دليل است که اين بازى را لى‌لى ارمنى مى‌خوانند. پس از خانه‌هاى هفت و هشت، نيم‌دايره‌اى رسم مى‌کنند که آن را جهنم مى‌خوانند.

 

در اين بازى با وجود استفاده از سنگ براى پرتاب به خانه‌ها، سنگ را با پا نمى‌زنند و سنگ در هر خانه‌اى که بى‌افتد از روى آن خانه مى‌پرند. بازى از خانه ٔ اول شروع مى‌شود و در خانه ٔ هشتم پايان مى‌يابد. آخرين مرحله جهنم است که بازيکن بايد سعى کند سنگ او به جهنم نيفتد. وقتى او به خانه ٔ هشتم رسيد، بايد از روى جهنم بپرد. اگر موفق شد از همان جا بايد سنگ را دوباره به خانه‌ها بى‌اندازد . در صورت موفق شدن برنده ٔ بازى است .

 

منبع: iranvillage.ir



[صنم بانو]

 

تخم جنگی؛ نام یکی از بازیهای محلی و سنتی است

 

تخم جنگی؛ نام یکی از بازیهای محلی و سنتی ویدوجی ها در عیدباستانی نوروز است.

 

این بازی بسیار شاد و جالب در سالهای اخیر انجام می شده است و در حال حاضر کم کم به دست فراموشی سپرده شده است.در این نگارش سعی کردیم بسیار مختصر و کوتاه درباره این بازی محبوب و پرطرفدار بنویسیم.

 

این بازی به این صورت است که افرادی برای بازی به میدان محل بازی میایند که تخم مرغهایی در دست دارند که بنا به روش بازی باید این تخم مرغها از نظر ظاهری زیبا و پوسته آن مقاومت بیشتری داشته باشند تا در برخورد با تخم مرغهای رغیب دچار شکستگی و یا ترک نشوند. بازی این طور است که ابتدا شخصی که تخم مرغ در دست دارد رغیبی برای خودش میپذیرد،سپس بعد از پیدا کردن رغیب در میان شرکت کنندگان آن دو تخم مرغ های خود را به یکدیگر میدهند تا هر دو تخم مرغهای همدیگر را محک و یا آزمایش کنند؛ تا از مقاومت تخم مرغی که قرار است با ان بازی کنند آشنا شوند و چه بسا در حین آزمایش تخم مرغهای همدیگر یکی از آنان از بازی انصراف دهد چون توانسته است مقاومت تخم مرغ رغیب را تشخیص دهد که البته میتواند این کار را انجام دهد که این تست کردن تحم مرغ های همدیگر قبل از بازی اشکالی ندارد و از قوانین این بازی است.

 

البته این نکته کاملا مشخص و مبرهم است که تخم مرغهای بومی از مقاومت بیشتری برخوردارند. تست مقاومت پوسته تخم مرغ در این بازی به این صورت است که تخم مرغها را به همدیگر داده و به آرامی به سر دندانهای خود میزنند و این طور از مقاومت ان اطلاع پیدا میکنند. بعد از قبول بازی با همدیگر ابتدا %

[صنم بانو]

بازی محلی «جویز اویناماق» مخصوص نوروز

 

«جویز اویناماق» بازی محلی در آذربایجان شرقی

 

این بازی مخصوص ایام عید نوروز میباشد.

 

شب عید نوروز رسم زیبای بره ساللا ماق (که استاد شهریار در حیدر بابای بسیار با ارزشش بنام شال ساللاماق از آن یاد کرده) انجام می پذیرفت در این رسم بسیار زیبا جوانان پسر شال یا توبره ای را بر سر طنابی می بستند و از درز خانه های قدیمی انرا به داخل خانه می انداختند.

 

مادر بزرگها که از عصر روز قبل برای این موضوع برنامه ریزی کرده بودند بنا به شناختی که از ژشت درز از طرف شال سالیان (شال اندازنده) ژیدا می کردند در شال او تخم مرغ رنگ شده یا گردو یا کشمش و یا سنجد و... می بستند جوانان که صاحب گردو می شدند از فردا یعنی روز عید نو روز شروع به گردو بازی و تخم مرغ بازی می نمودند و این بازیها معمولا تا سیزده به در ادامه داشت و در روز سیزده با آخرین بازی در سیناخ محل انجام مراسم سیزده به در پایان میپذیرفت (البته هم اکنون نیز این بازیها در چشمه کنان مرسوم میباشد).

 

[size=13px]=8ptمنبع:iranvillage.ir[/size]

[صنم بانو]

بازی لشکر کشی ،بازی محلی یزد

 

بازی محلی لشکرکشى، بازی محلی یزد

عده‌اى از جوان‌هاى دو محله در میدان یا تکیه یا حسینیه ٔ محل خود جمع مى‌شوند و هر محله براى خود یکى از افراد صاحب صلاح را به‌عنوان استاد (سرپرست) انتخاب مى‌کند. نفرات دو محله دایره‌وار طورى‌که هر محله نصف دایره را تشکیل دهد، کنار هم مى‌ایستند. آن‌گاه دو استاد هرکدام یکى از نفرات چابک و قوى خود را با نام صدا مى‌زنند که به‌ وسط میدان آمده و کشتى خود را شروع کنند . داورى بازى هم به‌عهده ٔ دو استاد است. کشتى به‌حالت سرپا انجام مى‌شود . برنده ٔ بازى کسى است که حریف را از زمین بلند کرده و بر زمین بزند و یا اینکه با به‌کار بردن فنی، حریف به زمین بى‌افتد .

پس از آن برنده ٔ کشتى در زمین مى‌ماند و به‌جاى بازنده، استاد مربوطه، یکى دیگر از افراد خود را براى کشتى گرفتن با برنده صدا مى‌زند. بسیار پیش مى‌آید که یک نفر با چندین نفر کشتى مى‌گیرد. زورآزمائى‌ها تا حدود بیش از ده کشتى ادامه مى‌یابد و هر محله که برد بیشترى داشته باشد، برنده اعلام مى‌شود.

 

منبع:rasekhoon.net