فضیلت تسبیحات اربعه
خواندن تسبيحات اربعه است، چنان كه شيخ طوسى و ابن بابويه و حميرى به سندهاى صحيح از حضرت صادق عليه السّلام روايت كردهاند: روزى حضرت رسالت پناه به اصحاب خود فرمود اگر آنچه از جامهها و ظرفها داريد جمع كنيد، و بر روى هم گذاريد، آيا به آسمان مىرسد؟ گفتند:نه يا رسول اللّه، فرمود: مىخواهيد به شما چيزى بياموزم كه ريشهاش در زمين، و شاخههايش در آسمان است؟ گفتند: آرى يا رسول اللّه، حضرت فرمود:پس از هر نماز سىبار بگوييد: سبحان اللّه و الحمد للّه و لا اله الاّ اللّه و اللّه اكبر كه پايههاى اينها در زمين، و شاخههايشان در آسمان است، و از آدمى دور مىسازد: زير آوارماندن، غرقشدن، سوختن، در چاه افتادن، دريدن درندگان، مردن به مرگهاى دردناك، و هربلايى را كه در آن روز از آسمان فرود مىآيد، و اينهايند باقيات صالحات كه حق تعالى در قران فرموده است.
و به سندهاى صحيح ديگر، از حضرت صادق عليه السّلام روايت شده: هركه اين تسبيحات را پس از هر نماز واجب، چهل مرتبه بخواند،پيش از آن كه از جاى نماز برخيزد هر حاجتى كه از خدا بخواهد روا مىگردد.
و به سند صحيح از حضرت صادق عليه السّلام روايت شده: هركه پس از نماز واجب سى مرتبه سبحان اللّه بگويد، بر بدنش گناهى نماند جز آنكه بريزد. و در حديث صحيح ديگرى از آن حضرت روايت شده: ذكر كثير، كه حق تعالى در كلام مجيد مدح كرده، اين است كه پس از هر نماز واجب سى مرتبه سبحان اللّه بگويد. و قطب راوندى روايت كرده: حضرت امير مؤمنان عليه السّلام به براء بن عازب فرمود: مىخواهى تو را به امرى دلالت كنم، كه چون بجا آرى، به حقّ و راستى دوست خدا باشى؟ عرضه داشت آرى، فرمود: پس از هر نماز هر يك از تسبيحات اربعه را ده مرتبه بگو، چون انجام دهى، هزار بلا در دنيا از تو دور شود، كه يكى از آنها ارتداد در دين مىباشد، و هزار درجه در آخرت براى تو ذخيره مىكنند، كه يكى از آنها قرار گرفتن در جوار حضرت رسول صلى اللّه عليه و آله است.
به سند معتبر از امام حسن(ع) منقول است كه:«جمعي از يهود به خدمت حضرت رسول(ص)آمدند و اعلم ايشان در مورد مسايلي پرسيد، چون جواب شنيدند مسلمان شدند.از جمله ي آن سؤالها اين بود كه پرسيد: يا محمد! مرا خبر بده از كلماتي كه حق تعالي آنها را براي حضرت ابراهيم(ع)اختيار نمود در هنگامي كه خانه ي كعبه را بنا كرد. حضرت فرمود: اين كلمات بود: سبحان الله، الحمدلله، لا اله الا الله، و الله اكبر. يهودي پرسيد: اگر كسي اين كلمات را بگويد چه ثوابي دارد؟ حضرت فرمود:چون بنده اي سبحان الله بگويد، آنچه در زير عرشند با او تسبيح مي گويند. پس به گوينده ي تسبيح ده برابر ثواب تسبيح آنها عطا ميكنند. چون الحمدلله بگويد، حق تعالي نعيم دنيا را به او كرامت مي فرمايد و وي را به نعيم آخرت وصل ميكند. اين، كلمه اي است كه چون اهل بهشت داخل بهشت مي شوند،اين كلمه را ميگويند و سخناني كه در دنيا مي گفتند همه منقطع ميشود به غير اين سخن. و اما،لا اله الا الله! پس بهشت جزاي آن است، چنان كه حق تعالي ميفرمايد:«هل جزاء الاحسان الا الاحسان.» يعني نيست جزاي لا اله الاالله، مگر بهشت. يهودي گفت: راست ميگويي اي محمد!
به سند معتبرديگرازحضرت رسول(ص) روايت است «هر كس سبحان الله بگويد، حق تعالي براي او درختي در بهشت غرس مي نمايد. كسي كه الحمدلله بگويد، درختي براي او مي كارد. كسي كه لا اله الا الله بگويد، درختي براي او مي كارد. كسي كه الله اكبر بگويد، درختي براي او غرس مي نمايد. شخصي از قريش به حضرت عرض كرد: ما در بهشت درخت بسيار داريم؟ حضرت فرمود: بلي ! وليكن بپرهيزيد از اينكه آتشي بفرستيد كه آن درختان را بسوزاند، زيرا حق تعالي ميفرمايد: اي گروه مومنان! از خدا و رسول اطاعت نماييد و عمل هاي خود را باطل نكنيد.»
به سند معتبر از حضرت اميرالمومنين(ع) منقول است كه:« فقرا به خدمت حضرت رسول(ص) آمدند و گفتند: يا رسول الله! اغنيا را ماليست كه به آن بنده آزاد ميكنند و ما نداريم، و ايشان را مالي است كه به آن حج به جا مي آورند و ما را نيست، و ايشان مال دارند كه به آن تصدّق ميكنند، و ما نداريم، و ايشان مال دارند كه به وسيله ي آن در راه خدا جهاد ميكنند و ما نداريم. حضرت فرمود: هر كس صد مرتبه الله اكبر بگويد، بهتر است از صد بنده آزاد كردن، هر كس صد مرتبه سبحان الله بگويد، بهتر است از صد شتر با خود بردن به حج، كه آنها را براي خدا بكشد، هر كس صد مرتبه الحمدلله بگويد، بهتر است از صد اسب كه زين و لجام كرده و مردم را سوار كند و به جهاد بفرستد، و هر كه صد مرتبه لا اله الاالله بگويد، عملش از همه بهتر است، مگر از كسي كه بيشتر از صد مرتبه بگويد.چون این خبر به اغنیا رسید، ایشان نیز این اعمال را به جا آوردند. فقرابه خدمت آن حضرت آمدند و گفتند: اغنیا این کارها را نیز انجام دادند. فرمود:این فضل خداست، به هر که بخواهد عطا میکند.»
به سند معتبر از امام رضا(ع) منقول است که:«حق تعالی بر خودواجب کرده است که، هر مومنی صد مرتبه الله اکبر،صد مرتبه الحمدلله، صد مرتبه سبحان الله، صد مرتبه لا اله الاالله بگوید و صد مدتبه صلوات بر محمد و آل محمد بفرستد، سپس بگوید: اللهم زوّجنی من لا حور العین! البته حق تعالی حوریه ای در بهشت به او کرامت میفرماید و این پانصد کلمه، مهر آن حوریه میباشد. پس از این جهت حق تعالی به حضرت رسول(ص) وحی فرمود که، مهر زنان مومنه را پانصد درهم سنّت گرداند.»
به سند معتبر منقول است که: بسیار لا اله الا الله و الله اکبر بگویید که هیچ چیز نزد خدا محبوب تر از این دو کلمه نیست.
به سند معتبر از حضرت امیرالمومنین(ع) منقول است که:«سبحان الله نصف میزان اعمال است، و الحمدلله میزان اعمال را پر می کند، و الله اکبر ما بین آسمان و زمین را پر میکند.»
به سند معتبر از حضرت رسول(ص) منقول است که «سبحان الله، الحمدلله، لااله الاالله و الله اکبر را بسیار بگویید، به درستی که این کلمات روز قیامت با خیرات و ثواب های عظیم که از پیش رو و عقب خود دارند، می آیند و اینهایند باقیات الصالحات، یعنی امور شایسته که نفع آنها برای آدمی باقی می ماند، و حق تعالی فرموده است که ، باقیات الصالحات بهتر و پاینده تر از متاع های زندگانی دنیاست.»
به سند معتبر از حضرت صادق(ع) منقول است که:«حضرت رسول(ص) روزی به اصحاب خود التفات نموده و فرمودند: برای خود سپرها اخذ کنید و مهیّا سازید! صحابه گفتند: مگر دشمنی به ما رو آورده است، که بایستی سپر برای دفع ضرر ایشان آماده کنیم؟فرمودند:نه! ولیکن برای دفع آتش جهنّم از خود، بگویید:سبحان الله، الحمدلله، لا اله الا الله و الله اکبر.»
به سند معتبر از امام محمد باقر(ع) منقول است:«هر که بگوید سبحان الله، نه از روی تعجّب، حقّ تعالی از آن تسبیح مرغی خلق می فرماید که آن مرغ زبان داشته باشد، و در میان ملایکه تسبیح گویان، تا روز قیامت تسبیح الهی کند و ثوابش برای او باشد.همچنین است، الحمدلله، لااله الاالله و الله اکبر.» (۴)
خواندن تسبيحات اربعه است، چنان كه شيخ طوسى و ابن بابويه و حميرى به سندهاى صحيح از حضرت صادق عليه السّلام روايت كردهاند: روزى حضرت رسالت پناه به اصحاب خود فرمود اگر آنچه از جامهها و ظرفها داريد جمع كنيد، و بر روى هم گذاريد، آيا به آسمان مىرسد؟ گفتند:نه يا رسول اللّه، فرمود: مىخواهيد به شما چيزى بياموزم كه ريشهاش در زمين، و شاخههايش در آسمان است؟ گفتند: آرى يا رسول اللّه، حضرت فرمود:پس از هر نماز سىبار بگوييد: سبحان اللّه و الحمد للّه و لا اله الاّ اللّه و اللّه اكبر كه پايههاى اينها در زمين، و شاخههايشان در آسمان است، و از آدمى دور مىسازد: زير آوارماندن، غرقشدن، سوختن، در چاه افتادن، دريدن درندگان، مردن به مرگهاى دردناك، و هربلايى را كه در آن روز از آسمان فرود مىآيد، و اينهايند باقيات صالحات كه حق تعالى در قران فرموده است.
و به سندهاى صحيح ديگر، از حضرت صادق عليه السّلام روايت شده: هركه اين تسبيحات را پس از هر نماز واجب، چهل مرتبه بخواند،پيش از آن كه از جاى نماز برخيزد هر حاجتى كه از خدا بخواهد روا مىگردد.
و به سند صحيح از حضرت صادق عليه السّلام روايت شده: هركه پس از نماز واجب سى مرتبه سبحان اللّه بگويد، بر بدنش گناهى نماند جز آنكه بريزد. و در حديث صحيح ديگرى از آن حضرت روايت شده: ذكر كثير، كه حق تعالى در كلام مجيد مدح كرده، اين است كه پس از هر نماز واجب سى مرتبه سبحان اللّه بگويد. و قطب راوندى روايت كرده: حضرت امير مؤمنان عليه السّلام به براء بن عازب فرمود: مىخواهى تو را به امرى دلالت كنم، كه چون بجا آرى، به حقّ و راستى دوست خدا باشى؟ عرضه داشت آرى، فرمود: پس از هر نماز هر يك از تسبيحات اربعه را ده مرتبه بگو، چون انجام دهى، هزار بلا در دنيا از تو دور شود، كه يكى از آنها ارتداد در دين مىباشد، و هزار درجه در آخرت براى تو ذخيره مىكنند، كه يكى از آنها قرار گرفتن در جوار حضرت رسول صلى اللّه عليه و آله است.
به سند معتبر از امام حسن(ع) منقول است كه:«جمعي از يهود به خدمت حضرت رسول(ص)آمدند و اعلم ايشان در مورد مسايلي پرسيد، چون جواب شنيدند مسلمان شدند.از جمله ي آن سؤالها اين بود كه پرسيد: يا محمد! مرا خبر بده از كلماتي كه حق تعالي آنها را براي حضرت ابراهيم(ع)اختيار نمود در هنگامي كه خانه ي كعبه را بنا كرد. حضرت فرمود: اين كلمات بود: سبحان الله، الحمدلله، لا اله الا الله، و الله اكبر. يهودي پرسيد: اگر كسي اين كلمات را بگويد چه ثوابي دارد؟ حضرت فرمود:چون بنده اي سبحان الله بگويد، آنچه در زير عرشند با او تسبيح مي گويند. پس به گوينده ي تسبيح ده برابر ثواب تسبيح آنها عطا ميكنند. چون الحمدلله بگويد، حق تعالي نعيم دنيا را به او كرامت مي فرمايد و وي را به نعيم آخرت وصل ميكند. اين، كلمه اي است كه چون اهل بهشت داخل بهشت مي شوند،اين كلمه را ميگويند و سخناني كه در دنيا مي گفتند همه منقطع ميشود به غير اين سخن. و اما،لا اله الا الله! پس بهشت جزاي آن است، چنان كه حق تعالي ميفرمايد:«هل جزاء الاحسان الا الاحسان.» يعني نيست جزاي لا اله الاالله، مگر بهشت. يهودي گفت: راست ميگويي اي محمد!
به سند معتبرديگرازحضرت رسول(ص) روايت است «هر كس سبحان الله بگويد، حق تعالي براي او درختي در بهشت غرس مي نمايد. كسي كه الحمدلله بگويد، درختي براي او مي كارد. كسي كه لا اله الا الله بگويد، درختي براي او مي كارد. كسي كه الله اكبر بگويد، درختي براي او غرس مي نمايد. شخصي از قريش به حضرت عرض كرد: ما در بهشت درخت بسيار داريم؟ حضرت فرمود: بلي ! وليكن بپرهيزيد از اينكه آتشي بفرستيد كه آن درختان را بسوزاند، زيرا حق تعالي ميفرمايد: اي گروه مومنان! از خدا و رسول اطاعت نماييد و عمل هاي خود را باطل نكنيد.»
به سند معتبر از حضرت اميرالمومنين(ع) منقول است كه:« فقرا به خدمت حضرت رسول(ص) آمدند و گفتند: يا رسول الله! اغنيا را ماليست كه به آن بنده آزاد ميكنند و ما نداريم، و ايشان را مالي است كه به آن حج به جا مي آورند و ما را نيست، و ايشان مال دارند كه به آن تصدّق ميكنند، و ما نداريم، و ايشان مال دارند كه به وسيله ي آن در راه خدا جهاد ميكنند و ما نداريم. حضرت فرمود: هر كس صد مرتبه الله اكبر بگويد، بهتر است از صد بنده آزاد كردن، هر كس صد مرتبه سبحان الله بگويد، بهتر است از صد شتر با خود بردن به حج، كه آنها را براي خدا بكشد، هر كس صد مرتبه الحمدلله بگويد، بهتر است از صد اسب كه زين و لجام كرده و مردم را سوار كند و به جهاد بفرستد، و هر كه صد مرتبه لا اله الاالله بگويد، عملش از همه بهتر است، مگر از كسي كه بيشتر از صد مرتبه بگويد.چون این خبر به اغنیا رسید، ایشان نیز این اعمال را به جا آوردند. فقرابه خدمت آن حضرت آمدند و گفتند: اغنیا این کارها را نیز انجام دادند. فرمود:این فضل خداست، به هر که بخواهد عطا میکند.»
به سند معتبر از امام رضا(ع) منقول است که:«حق تعالی بر خودواجب کرده است که، هر مومنی صد مرتبه الله اکبر،صد مرتبه الحمدلله، صد مرتبه سبحان الله، صد مرتبه لا اله الاالله بگوید و صد مدتبه صلوات بر محمد و آل محمد بفرستد، سپس بگوید: اللهم زوّجنی من لا حور العین! البته حق تعالی حوریه ای در بهشت به او کرامت میفرماید و این پانصد کلمه، مهر آن حوریه میباشد. پس از این جهت حق تعالی به حضرت رسول(ص) وحی فرمود که، مهر زنان مومنه را پانصد درهم سنّت گرداند.»
به سند معتبر منقول است که: بسیار لا اله الا الله و الله اکبر بگویید که هیچ چیز نزد خدا محبوب تر از این دو کلمه نیست.
به سند معتبر از حضرت امیرالمومنین(ع) منقول است که:«سبحان الله نصف میزان اعمال است، و الحمدلله میزان اعمال را پر می کند، و الله اکبر ما بین آسمان و زمین را پر میکند.»
به سند معتبر از حضرت رسول(ص) منقول است که «سبحان الله، الحمدلله، لااله الاالله و الله اکبر را بسیار بگویید، به درستی که این کلمات روز قیامت با خیرات و ثواب های عظیم که از پیش رو و عقب خود دارند، می آیند و اینهایند باقیات الصالحات، یعنی امور شایسته که نفع آنها برای آدمی باقی می ماند، و حق تعالی فرموده است که ، باقیات الصالحات بهتر و پاینده تر از متاع های زندگانی دنیاست.»
به سند معتبر از حضرت صادق(ع) منقول است که:«حضرت رسول(ص) روزی به اصحاب خود التفات نموده و فرمودند: برای خود سپرها اخذ کنید و مهیّا سازید! صحابه گفتند: مگر دشمنی به ما رو آورده است، که بایستی سپر برای دفع ضرر ایشان آماده کنیم؟فرمودند:نه! ولیکن برای دفع آتش جهنّم از خود، بگویید:سبحان الله، الحمدلله، لا اله الا الله و الله اکبر.»
به سند معتبر از امام محمد باقر(ع) منقول است:«هر که بگوید سبحان الله، نه از روی تعجّب، حقّ تعالی از آن تسبیح مرغی خلق می فرماید که آن مرغ زبان داشته باشد، و در میان ملایکه تسبیح گویان، تا روز قیامت تسبیح الهی کند و ثوابش برای او باشد.همچنین است، الحمدلله، لااله الاالله و الله اکبر.» (۴)
یالثارات الحسین