ایران رمان

امروز 22 اردیبهشت برابر با 12 مِی تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

رویداد ها:

23 پیش از میلاد : «صلح رومي» برضد امپراتوري ايران

طبق پيوستي كه بر تاريخ روم تاليف «ليوي = تيتوس ليويوس Titus Livius» مورخ اين كشور در سده يكم پيش از ميلاد نوشته شده است، «اگوستوس Gaius Julius Caesar Augustus» امپراتور روم 12 ماه می سال 23 پيش از ميلاد (و اين تاريخ بعدا پس از تبديل و احتساب تقويم ها به دست آمده است) اعلام كرده بود كه دولت روم يك دولت تجاوزگر نيست و جنگهايي را كه به آن دست مي زده است به منظور تامين صلح بوده و «آزاديبخش» بايد بشمار آيند! و دستور داده بود كه رويدادنگاران ارتش روم كه وقايع روزانه فعاليتهاي نظامي را ثبت مي كردند و هر مورد آن «وقعه» خطاب مي شد از آن پس اين نكته را از نظر دورندارند و وقايع را طوري ننويسند كه نشان دهد روميان تجاوزگر و توسعه طلب بوده اند [که نخستین سانسور قلم بشمارآورده شده است]، ما دولت تيسفون (ايرانيان و به نوشته روميان، پارتيان) نيستيم كه از سلطه گري دست بر نمي دارد! و .... از آن پس، عبارت صلح رومي (پاكس روماناPax Romana) وارد تاريخ شد و مورخان عهد امپراتوري اين كشور، تجاوزات؛ جنگها و اشغالگري هاي روم را «خدمت و فداكاري به خاطر صلح ـ و يک وظيفه جهاني!» مي نوشتند.

Augustus

پس از شكست هاي نظامي شديد سال هاي ۲۳۸، ۲۴۴ و ۲۶۰ ميلادي از ايران (زمان اردشير ساساني و پسرش شاپور) و از دست دادن دو امپراتور در اين جنگ ها و سپردن تعهد پرداخت باج و خراج به ايران، سران روم در نشست چند هفته اي ماههاي اپریل و می سال261 ميلادي كه در آن استراتژي و پاليسي روم تنظيم شد بارديگر «صلح رومي» و دفاع از آزادي ساير ملل!، به ويژه ملل كوچك به ميان آمد و تاييد شد. به موجب اين سياست، جنگ و تعرض هم البته اگر از جانب روم (ايتاليا) باشد نوعي صلح است!. «تاريخ»، مصرف عبارت «صلح رومي» را كه ادامه دارد در هر زمان به طرز و گونه اي ثبت كرده است و در دهه آخر قرن بيستم و دهه يکم قرن 21 تحت عناوين «برقراري دمكراسي، جلوگيري از گسترش سلاحهاي كشتار جمعي، ريشه كني تروريسم و ...».

Livy مورخ روم باستان

420 - اهميت پرچم ايران باستان در ميدان جنگ و براي سرباز ايراني

تئودوسيوس دوم امپراتور روم ۱۲ مه سال ۴۲۰ ميلادي در آخرين ديدار خود با افسران واحدهاي ارتش اين كشور كه عازم جنگ با ايران بودند به آنان توصيه كرد كه پس از رو به رو شدن دو ارتش و آغاز زد و خورد، بهترين هنگ رومي را مأمور تصرف پرچم ايران كنند و تأكيد كرد كه با تصرف پرچم، سربازان ايران روحيه خود را از دست خواهند داد كه عاملي است مهم به سود ما.

مورخ ارتش روم كه در اين جلسه حضور داشت و بعدا ناظر صحنه هاي اين جنگ ايران و روم بود كه دو سال طول كشيد نوشته است كه در جريان جنگ، نيروهاي رومي بارها كوشيدند تا پرچم ايران را به دست آورند، ولي موفق نشدند. اين مورخ سپس به توصيف اين پرچم و روش محافظت از آن پرداخته و نوشته است: ابعاد پرچم ايران (درفش كاويان) هفت متر در پنج متر است (اندازه ها بعدا به نظام متريك محاسبه شده است)، بر بالاي آن نقش يادآوري اهورا مزدا (فروهر) قرار دارد، علامت برجسته پرچم با نخ هاي سيم و زر و گوهرهاي گرانبها (ياقوت و ...) دوخته شده و اين گوهرها به گونه اي قرار گرفته اند كه اشعه آفتاب را تا مسافتي دور منعكس مي كنند. اين پرچم در جريان جنگ روي يك تپه يا زمين مرتفع قرارداده مي شود و سه رديف سرباز نيزه دار بلند قامت دايره وار از آن محافظت مي كنند.

درفش کاويان

جنگي كه از آن ياد شد در سال ۴۲۲ ميلادي با امضاي يك پيمان صلح ميان دو ابر قدرت وقت پايان گرفت. بايد دانست كه پرچم ملي ايران باستان تنها يك بار تصرف شد و آن در جريان جنگ قادسيه در نوامبر سال 637 ميلادي بود. با ازدست رفتن پرچم، امپراتوری ساسانیان نیز ازمیان رفت.

1812 - قتل نخست وزير انگلستان در پارلمان

«اسپنسر پرسوالSpencer Perceval» نخست وزير 50 ساله انگلستان و پدر شش پسر و شش دختر يازدهم ماه مه 1812 در تالار انتظار مجلس نمايندگان اين كشور به دست يك مرد ورشكسته به نام «جان بلينگامJohn Bellingham» كشته شد. جان كه بر اثر بدي اوضاع اقتصادي كه نتيجه درگيري انگلستان با ناپلئون در جنگها و نيز تحريم اقتصادي انگلستان از سوي فرانسه و دوستان فرانسه بود، سرمايه خود را از دست داده و ورشكست شده بود براي دادن عريضه به نخست وزير به مجلس رفته بود كه در آنجا به قتل پرسوال دست زد.

با اين كه عده اي شهادت داده بودند كه جان به علت ورشكستگي دچار حالت خشم و حواس پرتي شده بود، دادگاه توجه نكرد و وي اعدام شد. دهها سال بعد، نوه پرسوال كه تاريخ خوانده بود بيوگرافي پدربزرگ را نوشت كه باقي مانده است.

Spencer Perceval

1941 - زادروز کامپيوتر در آلمان

12 ماه مه سال 1941 (دوران جنگ جهاني دوم) كنراد زوس Konrad Zuse دانشمند آلماني كامپيوتري را كه ساخته بود، خودكار و توان برنامه نگاري (پروگرامينگ) داشت در شهر برلين به معرض تماشا گذارد. وي كه در دسامبر 1995 درگذشت و در رياضي ـ فيزيك دكترا داشت و در دانشگاه تدريس مي کرد در زمان اختراع كامپيوتر (ماشين حسابگر) 31 ساله بود. كنراد زوس نام ماشين اختراعي خود را «زي ـ 3» نام نهاد. كنراد به پژوهشگري ادامه داد و نخستين زبان پروگرام كردن را طراحي كرد و نامش را «پلان كالكول» گذارد. وي جزئيات طراحي اين زبان را در سال 1948 منتشر ساخت. زوس كه براي ادامه كار شركتي تشكيل داده بود سپس كامپيوتر تكميل شده خود به نام «زي ـ 4» را ساخت كه نخستين كامپيوتر بازرگاني جهان بشمار مي آيد. شركت زوس سپس با كمپاني هاي انگليسي ـ آمريكايي از جمله آي. بي. ام همكار شد، و ....

Konrad Zuse

1949 - تقسيم برلين پايتخت آلمان به دو قسمت شرقي و غربي

به موجب توافق‏هايى كه پس از جنگ جهاني دوم بين چهار دولت اشغال كننده آلمان صورت گرفت، آلمان بين اين چهار دولت تقسيم شد و برلين پايتخت آلمان نيز با اينكه در وسط منطقه اشغالي شوروي واقع بود، در اختيار چهار دولت شوروي، فرانسه، انگلستان و امريكا قرار گرفت. اما پس از چندي، اتحاد جماهير شوروي با هدف خارج كردن نيروهاي نظامي غرب از آلمان شرقي، شهر برلين را محاصره كرد و كليه راه‏هاي زميني و آبي منتهي به آن را بست. استدلال استالين اين بود كه اگر غرب خواستار تشكيل كشور آلمان غربي است، لازم نيست به حضور خود در آلمان شرقي ادامه دهد. اما استدلال مي‏كرد كه چون چكسلواكي در دست شوروي است و نروژ نيز در معرض خطر قرار دارد، بنابراين اگر سه دولت ديگر، از آلمان شرقي و برلين عقب‏نشيني كنند، به معناي سقوط آلمان غربي خواهد بود.

لذا هاري ترومن، رئيس جمهور وقت امريكا تصميم گرفت محاصره برلين را بشكند. در اين ميان، شوراي امنيت ملي امريكا نيز با هدف جنگ مقابله با شوروي، دو گروه از بمب‏افكن‏هاي خود را كه حامل بمب‏هاي هسته‏اي بودند، به انگلستان اعزام كرد. در اين ميان، پيمان آتلانتيك شمالي، ناتو در چهارم آوريل 1949م تشكيل شد و امريكا با شكستن محاصره برلين، تا آستانه جنگ با شوروي پيش رفت. ادامه اين بحران در نهايت به تقسيم برلين به دو قسمت شرقي و غربي در دوازدهم مه 1949م انجاميد. از ديگر پيامدهاي اين بحران، تقسيم آلمان به دو كشور آلمان غربي در 23 مه و آلمان شرقي در 7 اكتبر آن سال بود. در اين ميان هر چند برلين بين شوروي و سه دولت ديگر به دو قسمت تقسيم گرديد ولي با ساخت ديوار معروف برلين در 17 اوت 1961م، جدايي شرق و غرب بيش از پيش شدت گرفت. برلين تا سال 1989م همچنان دو نيمه بود و در نهايت در نهم نوامبر اين سال، باتخريب ديوار برلين، پايتخت آلمان يك‏پارچگي خود را به دست آورد.

1953 - زادروز بمب هيدرژني

12 ماه مه 1953 زادروز بمب هيدرژني است و دارندگان آن عمدتا روسيه، آمريكا و چين هستند. ترومن رئيس جمهوري وقت آمريكا 31 ژانويه 1950 پس از اطمينان از اتمي شدن روسيه، دستور تهيه بمب هيدرژني را بر پايه فعل و انفعالي كه حرارت خورشيد ناشي از آن است يعني ادغام هسته هاي اتم هيدرژن سنگين با اتم دئوتريوم صادر كرد. به هم پيوستگي اين دو هسته نيروي وسيعي را آزاد مي كند. طبق آمار منتشره، روسها تعداد بيشتري بمب هيدرژني در زرادخانه خود دارند.

انفجار بمب هیدروژنی رومئو در ۱۵ آوریل ۱۹۵۴ در نزدیکی جزیره بیکینی در خلال عملیات قلعه

سلاح اتمي از زمان پيدايش آن يك ابزار قدرت و نيز بازدارنده از يك جنگ عمومي (جهاني) بوده است. استفاده از اين سلاح جز در اوت 1945 عملي نشد و در آن ماه آمريكا با فرو افكندن دو بمب اتمي بر دو شهر ژاپن اين دولت را مجبور به تسليم شدن كرد. در آن سال، آمريكا دارنده منحصر به فرد آن بود و پس از اين كه داشتن آن از احصار آمريكا خارج شد، ديگر عملا مورد استفاده قرار نگرفت، ولي در تهديد كردن؛ بله.

1349 - استقلال بحرين از ايران با تأييد سازمان ملل متحد

در بيست و دوم ارديبهشت ماه سال 1349 شمسي شوراي امنيت سازمان ملل متحد با صدور قطعنامه شماره 278، نظرخواهي فرستاده سازمان ملل از مردم بحرين را تأييد كرد و به اين ترتيب، اين كشور جزيره‏اي، مستقل شد. فرستاده سازمان ملل به بحرين، در مدت دو هفته، از طريق گفتگو با سران قبايل و افراد صاحب نفوذ در اين كشور، به اين نتيجه رسيده بود كه بحرين مستقل شود. جزيره بحرين در خليج فارس قبل از ظهور اسلام جزو قلمرو ايران بود و با تشكيل حكومت اسلامي، تحت كنترل خلفاي مسلمان درآمد. از اوايل قرن هفتم هجري، بار ديگر به ايران ضميمه شد تا اين كه پس از چندين بار جابجايي قدرت در اين جزيره، بحرين در آستانه جنگ جهاني اول، تحت‏الحمايه انگلستان گرديد. با اين حال، ايران همواره بر حاكميت خود بر بحرين تأكيد داشت و به انگليس به خاطر اشغال بحرين اعتراض مي‏كرد. در اوايل دهه 1340 ش انگليس به دليل ناتواني در اداره مستعمراتش، تصميم به عقب‏نشيني از خليج فارس گرفت، لذا با توافق رژيم شاه، زمينه‏سازي براي يك نظرخواهي در بحرين، زير نظر سازمان ملل، براي تعيين تكليف اين جزيره فراهم شد كه به استقلال آن انجاميد و حاكميت چند قرني ايران بر بحرين در 24 ارديبهشت 1349 پايان پذيرفت.

2008 - زمین‌لرزه ۸ ریشتری در استان سیچوآن در چین ۶۹٬۰۰۰ کشته، ۳۷۴٬۰۰۰ زخمی و ۴٫۸ میلیون بی‌خانمان برجای گذاشت.

زادروزها

۱۴۹۶ - زادروز گوستاو اول پادشاه سوئد
۱۸۲۰ - زادروز فلورانس نایتینگل پرستار انگلیسی و بنیان‌گذار حرفه پرستاری نوین

فلورانس نایتینگل

۱۸۹۵ - زادروز جیدو کریشنامورتی نویسنده و سخنران هندی
۱۹۰۷ - زادروز کاترین هپبورن بازیگر آمریکایی سینم ا، تلویزیون و تئاتر، برنده چند جایزه اسکار

کاترین هپبورن

۱۹۱۰ - زادروز دوروتی هاجکین شیمی دان انگلیسی ، برنده جایزه نوبل شیمی سال ۱۹۶۴
۱۹۳۷ - زادروز جرج کارلین استندآپ کمدین، منتقد اجتماعی، بازیگر و نویسنده آمریکایی ، برندهٔ پنج جایزه گرمی برای جنگ‌های کمدی

جرج کارلین

۱۹۷۸ - حسین رضازاده قهرمان وزنه‌برداری.
۱۳۳۹- محمد رویانیان، رئیس پلیس تهران و مدیرعامل پیشین باشگاه پرسپولیس تهران.

حسین رضازاده

درگذشت‌ها

۱۸۸۴ - درگذشت بدریخ اسمتانا آهنگساز چک
۱۹۳۵ - درگذشت یوزف پیلسودسکی سیاست مدار لهستانی

بدریخ اسمتانا

۱۹۷۰ - درگذشت نلی زاکس شاعر آلمانی ، برنده جایزه نوبل ادبیات سال۱۹۶۶
۱۹۹۴ - درگذشت اریک اریکسون روان‌شناس آمریکایی

نلی زاکس

۲۰۰۸ - درگذشت ایرنا سندلروا مددکار اجتماعی لهستانی
۱۳۹۱ - پرویز شهریاری، ریاضی‌دان، مترجم، روزنامه‌نگار، فعال سیاسی ایرانی

پرویز شهریاری

*****
منابع:

-پايگاه نوشيروان کيهاني زاده
-ویکی پدیای فارسی
-صفحه امروز در تاریخ در توئیتر
-راسخون

v.a.y