۱۸-۱۱-۹۶، ۰۷:۳۵ ب.ظ
روزنامه خراسان - ندا حبیبی: فراز و نشیب هنر موسیقی در ایران بیش از آن که به جریان هنر برای هنر مرتبط باشد، به نام های بزرگانش و اتفاقات اجتماعی وابسته بوده و هست. راه پر فروغی که نام هایی همچون «محمدرضا شجریان»، «پرویز مشکاتیان»، «حسین علیزاده» و «محمدرضا لطفی» در آغاز دهه پنجاه شمسی رقم زدند، ریشه ای تنومند و قدر قدرت برای موسیقی ایران ساخت که اگر روزگار هزاران بار بچرخد و موسیقی ایرانی ملون شود از آثار نوظهور، موهبت این شاهراه طلایی تمام نشدنی خواهد بود.
شاهد این مدعا بررسی آثار کنونی است که اگر رمقی از رنگ و بوی آثار این بزرگان در آن به گوش برسد، شوق شنیدنش در عام و خاص فزونی می یابد. خاصه هنرمندی همچون «محمدرضا لطفی» که بیش از هم نسلانش معلم بود و راهبر. موسیقی کشور که 50 سال از هنرنمایی این هنرمند بهره برده بود در اردیبهشت سال 1393 درست پس از فقدان پرویز مشکاتیان او را نیز از دست داد. لطفی 68 سال زندگی کرد و بیش از 50 سال از زندگی اش را صرف موسیقی ایران کرد.
تک نواز بلامنازع تار دهه پنجاه
محمدرضای نوجوان از همان ابتدای ورود به هنرستان موسیقی قریحه شگرف خود را به عنوان تک نواز تار مشهود نمود و در سال 43 جایزه نخست موسیقی دانان جوان را کسب کرد. یکی از مهم ترین اتفاقات زندگی لطفی پس از ورود به دانشکده هنرهای زیبا و طی کردن مراحل تحصیلی، آشنایی با «مرکز حفظ و اشاعه موسیقی» و تلمذ ردیف نزد استادانی همچون: نورعلی برومند، عبدا... دوامی و سعید هرمزی بود. اگرچه حضور لطفی در مرکز چندان دیرپا نبود اما ارتباط وفادارانه او با برومند به شکل گیری بنیان های اندیشه وی درباره موسیقی ایران انجامید. هرچند لطفی در طول زندگی هنری خود گریزهای زیادی به ریشه های گوناگون فکری موسیقی در ایران زد اما به طور کلی بن مایه اصلی فرهنگیِ موسیقی ایران را «عرفان» می دانست. آن چه «عطار»، «مولانا»، «حافظ»، «سعدی» و... نمایندگانش بودند.
سال های درخشان در رادیو
ورود لطفی به رادیو و همنشینی با هوشنگ ابتهاج حاصل درخشانی برای تاریخ موسیقی معاصر داشت. جوانی که ردیف را از حفظ بود و در بیان جملات ردیف سازی نظیر نداشت. کمتر نوازنده ای در آن زمان حد تسلط لطفی بر ردیف را داشت و از این جهت مخالفان و موافقان نوازندگی وی در رادیو نظرات مغایری داشتند. تعدادی ساز لطفی را خشک و بی روح می دانستند و عده ای شیفته اجرای او بودند. تولد گروه «شیدا» در رادیو و با حمایت ابتهاج اتفاق افتاد. گروهی که برترین نوازندگان و آهنگ سازان معاصر در آن به بازآفرینی آثار گذشتگان و بعدها به آفرینش ماندگارترین آثار موسیقی ایرانی دست زدند و از همان آغاز شکل گیری تا همین سال های اخیر جوانان بسیاری را سرسپرده یادگیری موسیقی ایران ساختند. جذابیت ساز لطفی برای جوانان به قدری بود که اقبال به آموختن تار چند برابر شد و در جایی ابتهاج گفته است: لطفی تار را گران کرد!