ایران رمان

نسخه‌ی کامل: استدلال فائزه هاشمی درباره کاندیدای نظامی
شما در حال مشاهده نسخه آرشیو هستید. برای مشاهده نسخه کامل کلیک کنید.
۱۰/دی/۱۳۹۹
در سطح کلان، نظامي‌هاي بايد وظايف خود را انجام بدهند. اينکه نظاميان براي رياست‌جمهوري نامزد شوند يا در مسائل سياسي ورود کنند، احتمالا در قانون اساسي صراحت ندارد و امام خميني نيز در همان سال‌ها تاکيدات فراواني داشتند که نظاميان وارد دسته بندي‌هاي سياسي نشوند. در سطح غيرکلان به نظر مي‌رسد، نامزد نظامي شيوه‌اي شده است که مردم تشويق به راي دادن شوند اما تصور اين است که اين روش چندان موفق نباشد.
آرمان ملي: با نزديک شدن به خرداد 1400، تصوير نامزدهاي احتمالي انتخابات هرروز پررنگ‌تر مي‌شود. در اين ميان حضور نظاميان در انتخابات، بيم و اميدهايي را براي فعالان سياسي به وجود آورده است. موافقان و مخالفان حضور نظاميان در انتخابات استدلال‌هايي را براي تاييد يا رد حضور اين افراد عنوان کرده‌اند.
بيم ها و اميدها از رئيس‌جمهورشدن يک نظامي
حضور افرادي با سابقه نظامي به‌عنوان نامزد انتخابات امري بي‌سابقه نيست. افرادي مانند محسن رضايي و محمدباقر قاليباف، چهره‌هاي شاخص نظامي هستند که سابقه نامزدي در انتخابات‌هاي رياست‌جمهوري را داشته‌اند. با اين حال مطرح شدن افرادي مانند سردار حسين دهقان، وزير دفاع دولت يازدهم و سعيد محمد، فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبياء ، موجب پررنگ‌تر شدن نام نظاميان براي انتخابات 1400 شده است.
[عکس: 2511893_202.jpg]
مدافعان حضور نظاميان در انتخابات بر اين عقيده هستند که ورود آنها به عنوان بازوي اقتصادي، مزايايي براي کشور به همراه داشته و سبب رفع برخي مشکلات در اين حوزه شده است. همچنين ورود به عرصه مبارزه با ويروس کرونا نيز از ديگر اقدامات اين نهاد بوده است.
مخالفان حضور نظاميان در انتخابات نيز ادعا مي‌کنند، حضور يک نظامي در راس دولت اين پيام را به دنيا مخابره مي‌کند که ايران در وضعيتي غيرديپلماتيک قرار گرفته است؛ مساله‌اي که ممکن است بهانه عدم تعامل شود. اين افراد همچنين ادعا مي‌کنند که ورود نظاميان به اقتصاد مضراتي براي بخش خصوصي و ساير زواياي اقتصاد ايران داشته است. در اين خصوص گفت‌وگويي با فائزه هاشمي رفسنجاني، فعال سياسي داشته‌ايم که در ادامه مي‌خوانيد.
حضور يک نظامي در جايگاه رياست‌جمهوري، چه پيامدهاي به همراه خواهد داشت؟
در سطح کلان، نظامي‌هاي بايد وظايف خود را انجام بدهند. اينکه نظاميان براي رياست‌جمهوري نامزد شوند يا در مسائل سياسي ورود کنند، احتمالا در قانون اساسي صراحت ندارد و امام خميني نيز در همان سال‌ها تاکيدات فراواني داشتند که نظاميان وارد دسته بندي‌هاي سياسي نشوند. در سطح غيرکلان به نظر مي‌رسد، نامزد نظامي شيوه‌اي شده است که مردم تشويق به راي دادن شوند اما تصور اين است که اين روش چندان موفق نباشد.
دليل ناموفق بودن آن مشخص است. هرجا که برويد، ردپاي برخي تا حدودي قابل مشاهده است. بنابراين اگر نامزدي نظامي در انتخابات حضور پيدا کند، همين روال که تاکنون وجود داشته، تا حداکثر ادامه پيدا خواهد کرد.
شايد اگر نامزدي نظامي مانند آقاي دهقان که رسما نامزدي خود را اعلام کرده، در انتخابات حضور پيدا کند، تغييري رخ نخواهد داد. زماني که اين فرد وزير دفاع دولت اول آقاي روحاني مي‌شود، نبايد چندان با تسلط بر سياست کشور موافق باشد. بنابراين داشتن نامزد انتخاباتي يا رئيس‌جمهوري نظامي، تفاوت چنداني با وضعيت فعلي نخواهد داشت.
با اين حساب براي شخص من اين انگيزه ايجاد نمي‌شود که بخواهم وارد انتخابات شوم. هميشه سعي کرده‌ايم که سناريوي بد و بدتر را در انتخابات داشته باشيم و شايد اين انگيزه‌اي باشد که مردم براي حفظ حداقل‌ها وارد ميدان شوند. در اين سال‌ها انواع بد و بدترها را داشته و نتيجه در حد انتظار نگرفتيم. به همين دليل بعيد است با اين نوع موضوعات انگيزه‌اي براي حضور به وجود بيايد.
برخي معتقدند حضور نظاميان در عرصه اقتصادي توانسته به بهبود شرايط اقتصادي کشور کمک کند. به نظر شما ورود نظاميان به دفتر رياست‌جمهوري مي‌تواند آغازي براي اصلاح شرايط کشور باشد؟
با اين تحليل موافق نيستم. زماني حضور نظاميان براي سازندگي کشور مفيد بود که شرايط پس از جنگ بود، مردم پولي نداشتند، اوضاع کشور بسامان نبود، آنها بسياري امکانات را در اختيار داشتند که مي‌توانستند براي سازندگي کشور هم به کار بگيرند. مردم و بخش خصوصي اگر شانس بياورند، بايد پيمانکار شوند و با دريافت هزينه‌اي کمتر کار کنند. اين ورود اشتغال مولد و بخش خصوصي را تحت تاثير قرار داده است. دليلي ندارد که هرکس در اقتصاد ورود کند. شرايط، شرايط سازندگي آنچناني مثل بعد از جنگ نيست و زيرساخت‌هاي کشور وجود دارد. البته در جاهايي هم توانسته‌اند کمک‌هايي انجام دهند.
اخيرا برخي نهادهاي غيرتخصصي به حوزه ساخت واکسن براي ويروس کرونا ورود کرده‌اند. اين اقدامات را چگونه ارزيابي مي‌کنيد؟
اتفاق عجيبي که در اين خصوص رخ داده ساخت واکسن است. ساخت واکسن يک کار تخصصي و علمي-پزشکي است که دانشمندان خود را نياز دارد. مي‌بينيم که برخي وارد حوزه ساخت واکسن شده‌اند. اين اتفاق به چه معناست؟ به همين دليل است که مي‌بينيم شرايط کشور در برخي جهات متوازن نيست. خروج افراد از جايگاه خود و قرار گرفتن در جايي که نبايد در آن حضور داشته باشند، دليل همين اتفاق است.
کشورهاي ديگر از حيث ديپلماتيک چه واکنشي به حضور يک نظامي در جايگاه رئيس‌جمهوري ايران نشان خواهند داد؟
به نظر نمي‌رسد شاهد چنين تبعاتي باشيم و موضوع براي کشورهاي ديگر اهميتي داشته باشد. عکس‌العملي در اين خصوص نديده و تصور نمي‌کنم که منطقي براي اين اتفاق وجود داشته باشد. ضمن اينکه همين حالا نيز همين افراد در پس پرده مذاکرات و اقدامات قرار دارند. کشورهاي ديگر به هر حال متوجه اين قضايا هم هستند.