۱۴-۰۸-۹۳، ۱۱:۱۸ ق.ظ
روزنامه اعتماد: دو هفته از توقف قطار مترو درخط يك تهران ميگذرد؛ حادثهيي كه براي چندمين بار است درخطوط مترو تهران رخ ميدهد.
قطاري درتونل متوقف ميشود و مسافران وحشت زده و سراسيمه شيشهها را ميشكنند و بيرون ميآيند و به سمت ايستگاه امام خميني(ره) حركت ميكنند. توقفي كه بيش از 30 دقيقه و به روايتي حتي 60 دقيقه به طول ميانجامد اما در تمامي اين حوادث ارايه هرگونه توضيحي به بررسي بيشتر حواله ميشد. وعدهيي كه هيچگاه محقق نميشد و درآخر به فراموشي سپرده ميشد. فراموشي موقتي تا حادثهيي ديگر و وعدهيي ديگر.
به نظر ميرسد اينبار نيز وضعيت چندان تفاوتي با گذشته نداشته باشد. با اين تفاوت كه حادثه اخير مصادف بود با حضور شهردار تهران درمراسم جشنواره «شهر آماده» كه اتفاقا براي بررسي وضعيت آمادگي مديريت شهري براي برخورد با رخدادها و حوادث مختلف برپا شده بود. دراين مراسم قاليباف به حمايت از عملكرد همكاران خود در مترو پرداخت و گفت: «اتفاقي كه در مترو تهران رخ داد، در تمام متروهاي دنيا نيز طبيعي است.
در اين حادثه قطار به هر دليلي متوقف شد و ميتوانست در كمتر از پنج دقيقه به مسيرش ادامه دهد و به ايستگاه بيايد اما به دليلي كه من نامش را ضعف در آموزش ميگذارم تعدادي از شهروندان در را باز كردند و برخي نيز با شكستن شيشه به تونل آمدند.»
وي كه تلاش ميكرد موضوع را به عدم هماهنگي مردم با مديريت شهري ربط دهد، ادامه داد: در همين زمان همكاران من از دوربين متوجه شهروندان شده و بلافاصله برق ريل را قطع كردند و موجب توقف تمام قطارها شدند چرا كه اگر برق قطع نميشد احتمالا همه آنهايي كه وارد تونل شده بودند دچار برقگرفتگي ميشدند.
شهردار تهران با بيان اينكه با قطع برق حركت تمامي قطارها در اين خط متوقف شد، افزود: ببينيد حادثهيي كه در پنج دقيقه جمع ميشد، 30 دقيقه طول كشيد. چرا؟ چون مردم بيرون آمده بودند. اين موضوعات نقش آموزش و مانورهاي مختلف را پررنگ ميكند و نشان ميدهد كه چطور ميتوان مردم را آموزش داد و دربرابر بحرانها آماده كرد.
قاليباف اما به حادثه ديگري از خانواده حوادث مترو نيز اشاره كرد. وي با اشاره به حادثه سيل در مترو تهران اين موضوع را به «لطف خدا» نسبت ميدهد و آن را ناشي از درايت مديران و عكسالعمل بجا و همراهي مردم عنوان كرد و افزود: اين حادثه برعكس حادثه قبلي اوج هماهنگي ميان مردم و مديريت بحران را نشان داد و در جريان هماهنگي و تصميمگيري به موقع و توجه مردم به پيامها در مدت كمتر از سه دقيقه چهار قطار به ايستگاهها رسيده و هيچ كس هم آسيب نديد و ايستگاهها نيز در زمانبندي مشخص تخليه شدند ولي با اين حال وي هيچ اشارهيي به دلايل فني نقصي كه باعث بروز اين حوادث شده بود نكرد و برعكس تلاش كرد آن را «عادي» جلوه دهد.
با اين وجود هيچ يك از اين پاسخها براي افكار عمومي قانعكننده نخواهد بود. شهروندان اين شهر 12 ميليوني حق دارند كه دليل اين توقفهاي پي در پي قطارهاي شهري را بدانند. آنها حق دارند بدانند در تونلهاي تودرتو و تاريك زيرزمين مترو تا چه حد ايمني و امنيت دارند. سوالي كه پاسخ به آن برعهده مديريت شهري است.
بسياري از قطارهاي مترو فرسوده محسوب ميشوند
رييس كميسيون عمران و حمل و نقل شورا با انتقاد ازقطعي چندين باره مترو درروزهاي اخير اين شاخصه را از عوامل مهم دراحساس رضايت و امنيت شهروندان دانست.
احمد دنيا مالي با اشاره به اينكه اكثر قطارهاي متروي تهران فرسوده هستند، گفت: براساس استانداردهاي جهاني عمر مفيد قطارهاي مترو 750 هزاركيلومتر است درحالي كه قطارهاي مترو تهران اكثرا بالاي يك ميليون كيلومتر را طي كردهاند و احتياج به بازسازي اساسي دارند. وي با ذكر اينكه قطار متوقف شده اخير نو بوده است در مورد قطعي برق دراين تونل گفت: قطع برق برمبناي دستورالعملي صورت گرفته كه براساس آن درمواردي كه انساني در تونلها هست بايد برقها براي جلوگيري از برق گرفتگي احتمالي قطع شود.
دنيا مالي با تاكيد براينكه بايد توجه ويژهيي به نوسازي مترو شود، گفت: درمورد توقفهاي چندين باره مترو نيز ابتدا بايد گزارشهاي مترو و استانداردهاي جهاني را بررسي و بعد درمورد اينكه آيا قصوري صورت گرفته ياخير نتيجهگيري كرد. وي افزود: به همين دليل از مديرعامل مترو ميخواهيم با حضور درشورا گزارشي درخصوص دلايل اين توقفها داشته باشد. رييس كميسيون عمران و حمل و نقل شورا امنيت متروها را به دليل آنكه با جان صدها مسافر سروكار دارد، عامل مهمي درايجاد احساس امنيت و آرامش دربين شهروندان عنوان كرد.
مترو بايد پاسخگو باشد
دراين ميان به نظر ميرسد كارشناسان مترو حتي به سازمانهاي امدادي مانند آتشنشاني نيز اطلاعي نداده بودند. مدير روابط عمومي مترو تهران دليل اين امر را اينگونه عنوان كرده بود: اتفاق خاصي نيفتاده بود تا از نيروهاي آتشنشاني يا اورژانس كمك بگيريم.
اما محسن سرخو، رييس كميته حمل و نقل و ترافيك شوراي شهر در اين زمينه با ذكر اينكه قطعا عملكرد مترو را نميتوان عملكردي قابل قبول و خوب دانست، گفت: به من گزارش دادهاند هم نيروهاي امدادي احضار شدهاند و هم اتوبوس براي حمل مسافران دركوتاهترين زمان ممكن به آنجا رسيده است.
اين درحالي است كه به گفته مردم حاضر درصحنه، اين تماسهاي مكرر مردم وحشت زده بوده كه نيروهاي آتش نشاني و امدادي را به تونل كشانده است و مردم درانتهاي مسير خروجي از تونل، تازه به ماموران آتشنشاني برخورد كردهاند كه پياده درحال حركت به سمت قطار بودهاند.
سرخو با ذكر اينكه دليل مطرح شده مبني بر افت فشار قطار، پذيرفته شدني نيست، گفت: حتي يك مورد از اين اتفاقها زياد است و قابل رديابي و پيگيري است. بايد مترو پاسخگو باشد. به همين دليل از مسوولان مترو خواستهايم گزارشي را دراين زمينه آماده و ارايه كنند تا بتوانيم براساس آن نسبت به عملكرد مترو قضاوت كنيم.
اين حادثه نيز گذشت. يا به قول قاليباف به لطف خداوند به خير گذشت اما تا كي؟ اين سوالي است كه ميتواند دلهرهآور باشد و ابهامآميز و ازآن مهمتر اينكه درصورت بروز حوادثي مشابه آمادگي نيروها و مديران مترو براي ورود به حادثه و كنترل آن و نجات حادثهديدگان احتمالي چقدر خواهد بود؟
چرا كه حوادث رخ داده حكايت از آن دارد كه مترو حداقل تا امروز چندان توفيقي در رويارويي با حوادثي اينچنيني ندارد. افكار عمومي همچنان منتظر نتايج بررسي اعضاي شوراي شهر دراين مورد واطمينان بخشي به مردم براي امنيت داشتن قطارهايي است كه كيلومترها در دل زمين طي ميكنند و دسترسي به آنها چندان ساده نيست.
اختصاص دو درصد مجموع عوارض سالانه به مترو
بحث فرسودگي مترو و گلايه مديران آن از كمبود بودجه براي ارتقاي كيفيت و نوسازي ناوگان آن، به همراه بازديد اعضاي كميسيون عمران شورا از مترو و خط 7 آن باعث شد تا مترو و بودجه آن مهمترين مصوبه يكصد و هفتمين جلسه شورا كه يكشنبه به صورت غيرعلني برگزارشد، باشد.
كمك به تامين بودجه مترو كه درقالب بررسي لايحه «اصلاحيه مصوبه اخذ عوارض توسعه حمل و نقل ريلي در شهر تهران» بررسي و درنهايت به تصويب اعضاي شورا رسيد، مقرر ميدارد كه از اين پس به ميزان دو درصد از مجموع عوارض مربوط به پروانه ساختماني اخذ و به موضوع حمل و نقل ريلي شهري تهران اختصاص مييابد.
عليرضا دبير، رييس كميسيون برنامه بودجه شورا درخصوص اين مصوبه گفت: اين دو درصد علاوه بر عوارض و براي يك بار تعيين شده است، و به صورت ماهانه به حساب مترو تهران واريز ميشود و گزارش آن هر سه ماه يكبار به شوراي اسلامي شهر تهران ارايه ميشود.
وي با تاكيد بر اينكه اين مبلغ اختصاص يافته تلقي ميشود، اظهار داشت: با تصويب اين لايحه پيشبيني ميشود سالانه حدود 360 ميليارد تومان به مترو تهران تزريق شود.
گفتني است بر اساس تبصره سوم اين مصوبه؛ عوارض تعيين شده به ساختمانهايي كه عوارض مازاد آنها در سال 94 مشخص ميشود نيز تعلق ميگيرد.
دوستي: عملكرد مترو قابل تقدير است
از ديگر محورهاي مطرح شده مرتبط با مترو و عملكرد آن سخناني بود كه اسماعيل دوستي، نايب رييس كميسيون عمران به آن اشاره كرد. وي با اشاره به بازديد اعضاي اين كميسيون از كارگاه خط 7 مترو تهران گفت: انصافا فعاليتهاي مترو قابل تقدير است. امروز به همت دولت و شهرداري 200 كيلومتر مترو در داخل و اطراف تهران در حال اجرا است كه اين از افتخارات نظام به شمار ميآيد كه بايد از آن تقدير شود.
قطاري درتونل متوقف ميشود و مسافران وحشت زده و سراسيمه شيشهها را ميشكنند و بيرون ميآيند و به سمت ايستگاه امام خميني(ره) حركت ميكنند. توقفي كه بيش از 30 دقيقه و به روايتي حتي 60 دقيقه به طول ميانجامد اما در تمامي اين حوادث ارايه هرگونه توضيحي به بررسي بيشتر حواله ميشد. وعدهيي كه هيچگاه محقق نميشد و درآخر به فراموشي سپرده ميشد. فراموشي موقتي تا حادثهيي ديگر و وعدهيي ديگر.
به نظر ميرسد اينبار نيز وضعيت چندان تفاوتي با گذشته نداشته باشد. با اين تفاوت كه حادثه اخير مصادف بود با حضور شهردار تهران درمراسم جشنواره «شهر آماده» كه اتفاقا براي بررسي وضعيت آمادگي مديريت شهري براي برخورد با رخدادها و حوادث مختلف برپا شده بود. دراين مراسم قاليباف به حمايت از عملكرد همكاران خود در مترو پرداخت و گفت: «اتفاقي كه در مترو تهران رخ داد، در تمام متروهاي دنيا نيز طبيعي است.
در اين حادثه قطار به هر دليلي متوقف شد و ميتوانست در كمتر از پنج دقيقه به مسيرش ادامه دهد و به ايستگاه بيايد اما به دليلي كه من نامش را ضعف در آموزش ميگذارم تعدادي از شهروندان در را باز كردند و برخي نيز با شكستن شيشه به تونل آمدند.»
وي كه تلاش ميكرد موضوع را به عدم هماهنگي مردم با مديريت شهري ربط دهد، ادامه داد: در همين زمان همكاران من از دوربين متوجه شهروندان شده و بلافاصله برق ريل را قطع كردند و موجب توقف تمام قطارها شدند چرا كه اگر برق قطع نميشد احتمالا همه آنهايي كه وارد تونل شده بودند دچار برقگرفتگي ميشدند.
شهردار تهران با بيان اينكه با قطع برق حركت تمامي قطارها در اين خط متوقف شد، افزود: ببينيد حادثهيي كه در پنج دقيقه جمع ميشد، 30 دقيقه طول كشيد. چرا؟ چون مردم بيرون آمده بودند. اين موضوعات نقش آموزش و مانورهاي مختلف را پررنگ ميكند و نشان ميدهد كه چطور ميتوان مردم را آموزش داد و دربرابر بحرانها آماده كرد.
قاليباف اما به حادثه ديگري از خانواده حوادث مترو نيز اشاره كرد. وي با اشاره به حادثه سيل در مترو تهران اين موضوع را به «لطف خدا» نسبت ميدهد و آن را ناشي از درايت مديران و عكسالعمل بجا و همراهي مردم عنوان كرد و افزود: اين حادثه برعكس حادثه قبلي اوج هماهنگي ميان مردم و مديريت بحران را نشان داد و در جريان هماهنگي و تصميمگيري به موقع و توجه مردم به پيامها در مدت كمتر از سه دقيقه چهار قطار به ايستگاهها رسيده و هيچ كس هم آسيب نديد و ايستگاهها نيز در زمانبندي مشخص تخليه شدند ولي با اين حال وي هيچ اشارهيي به دلايل فني نقصي كه باعث بروز اين حوادث شده بود نكرد و برعكس تلاش كرد آن را «عادي» جلوه دهد.
با اين وجود هيچ يك از اين پاسخها براي افكار عمومي قانعكننده نخواهد بود. شهروندان اين شهر 12 ميليوني حق دارند كه دليل اين توقفهاي پي در پي قطارهاي شهري را بدانند. آنها حق دارند بدانند در تونلهاي تودرتو و تاريك زيرزمين مترو تا چه حد ايمني و امنيت دارند. سوالي كه پاسخ به آن برعهده مديريت شهري است.
بسياري از قطارهاي مترو فرسوده محسوب ميشوند
رييس كميسيون عمران و حمل و نقل شورا با انتقاد ازقطعي چندين باره مترو درروزهاي اخير اين شاخصه را از عوامل مهم دراحساس رضايت و امنيت شهروندان دانست.
احمد دنيا مالي با اشاره به اينكه اكثر قطارهاي متروي تهران فرسوده هستند، گفت: براساس استانداردهاي جهاني عمر مفيد قطارهاي مترو 750 هزاركيلومتر است درحالي كه قطارهاي مترو تهران اكثرا بالاي يك ميليون كيلومتر را طي كردهاند و احتياج به بازسازي اساسي دارند. وي با ذكر اينكه قطار متوقف شده اخير نو بوده است در مورد قطعي برق دراين تونل گفت: قطع برق برمبناي دستورالعملي صورت گرفته كه براساس آن درمواردي كه انساني در تونلها هست بايد برقها براي جلوگيري از برق گرفتگي احتمالي قطع شود.
دنيا مالي با تاكيد براينكه بايد توجه ويژهيي به نوسازي مترو شود، گفت: درمورد توقفهاي چندين باره مترو نيز ابتدا بايد گزارشهاي مترو و استانداردهاي جهاني را بررسي و بعد درمورد اينكه آيا قصوري صورت گرفته ياخير نتيجهگيري كرد. وي افزود: به همين دليل از مديرعامل مترو ميخواهيم با حضور درشورا گزارشي درخصوص دلايل اين توقفها داشته باشد. رييس كميسيون عمران و حمل و نقل شورا امنيت متروها را به دليل آنكه با جان صدها مسافر سروكار دارد، عامل مهمي درايجاد احساس امنيت و آرامش دربين شهروندان عنوان كرد.
مترو بايد پاسخگو باشد
دراين ميان به نظر ميرسد كارشناسان مترو حتي به سازمانهاي امدادي مانند آتشنشاني نيز اطلاعي نداده بودند. مدير روابط عمومي مترو تهران دليل اين امر را اينگونه عنوان كرده بود: اتفاق خاصي نيفتاده بود تا از نيروهاي آتشنشاني يا اورژانس كمك بگيريم.
اما محسن سرخو، رييس كميته حمل و نقل و ترافيك شوراي شهر در اين زمينه با ذكر اينكه قطعا عملكرد مترو را نميتوان عملكردي قابل قبول و خوب دانست، گفت: به من گزارش دادهاند هم نيروهاي امدادي احضار شدهاند و هم اتوبوس براي حمل مسافران دركوتاهترين زمان ممكن به آنجا رسيده است.
اين درحالي است كه به گفته مردم حاضر درصحنه، اين تماسهاي مكرر مردم وحشت زده بوده كه نيروهاي آتش نشاني و امدادي را به تونل كشانده است و مردم درانتهاي مسير خروجي از تونل، تازه به ماموران آتشنشاني برخورد كردهاند كه پياده درحال حركت به سمت قطار بودهاند.
سرخو با ذكر اينكه دليل مطرح شده مبني بر افت فشار قطار، پذيرفته شدني نيست، گفت: حتي يك مورد از اين اتفاقها زياد است و قابل رديابي و پيگيري است. بايد مترو پاسخگو باشد. به همين دليل از مسوولان مترو خواستهايم گزارشي را دراين زمينه آماده و ارايه كنند تا بتوانيم براساس آن نسبت به عملكرد مترو قضاوت كنيم.
اين حادثه نيز گذشت. يا به قول قاليباف به لطف خداوند به خير گذشت اما تا كي؟ اين سوالي است كه ميتواند دلهرهآور باشد و ابهامآميز و ازآن مهمتر اينكه درصورت بروز حوادثي مشابه آمادگي نيروها و مديران مترو براي ورود به حادثه و كنترل آن و نجات حادثهديدگان احتمالي چقدر خواهد بود؟
چرا كه حوادث رخ داده حكايت از آن دارد كه مترو حداقل تا امروز چندان توفيقي در رويارويي با حوادثي اينچنيني ندارد. افكار عمومي همچنان منتظر نتايج بررسي اعضاي شوراي شهر دراين مورد واطمينان بخشي به مردم براي امنيت داشتن قطارهايي است كه كيلومترها در دل زمين طي ميكنند و دسترسي به آنها چندان ساده نيست.
اختصاص دو درصد مجموع عوارض سالانه به مترو
بحث فرسودگي مترو و گلايه مديران آن از كمبود بودجه براي ارتقاي كيفيت و نوسازي ناوگان آن، به همراه بازديد اعضاي كميسيون عمران شورا از مترو و خط 7 آن باعث شد تا مترو و بودجه آن مهمترين مصوبه يكصد و هفتمين جلسه شورا كه يكشنبه به صورت غيرعلني برگزارشد، باشد.
كمك به تامين بودجه مترو كه درقالب بررسي لايحه «اصلاحيه مصوبه اخذ عوارض توسعه حمل و نقل ريلي در شهر تهران» بررسي و درنهايت به تصويب اعضاي شورا رسيد، مقرر ميدارد كه از اين پس به ميزان دو درصد از مجموع عوارض مربوط به پروانه ساختماني اخذ و به موضوع حمل و نقل ريلي شهري تهران اختصاص مييابد.
عليرضا دبير، رييس كميسيون برنامه بودجه شورا درخصوص اين مصوبه گفت: اين دو درصد علاوه بر عوارض و براي يك بار تعيين شده است، و به صورت ماهانه به حساب مترو تهران واريز ميشود و گزارش آن هر سه ماه يكبار به شوراي اسلامي شهر تهران ارايه ميشود.
وي با تاكيد بر اينكه اين مبلغ اختصاص يافته تلقي ميشود، اظهار داشت: با تصويب اين لايحه پيشبيني ميشود سالانه حدود 360 ميليارد تومان به مترو تهران تزريق شود.
گفتني است بر اساس تبصره سوم اين مصوبه؛ عوارض تعيين شده به ساختمانهايي كه عوارض مازاد آنها در سال 94 مشخص ميشود نيز تعلق ميگيرد.
دوستي: عملكرد مترو قابل تقدير است
از ديگر محورهاي مطرح شده مرتبط با مترو و عملكرد آن سخناني بود كه اسماعيل دوستي، نايب رييس كميسيون عمران به آن اشاره كرد. وي با اشاره به بازديد اعضاي اين كميسيون از كارگاه خط 7 مترو تهران گفت: انصافا فعاليتهاي مترو قابل تقدير است. امروز به همت دولت و شهرداري 200 كيلومتر مترو در داخل و اطراف تهران در حال اجرا است كه اين از افتخارات نظام به شمار ميآيد كه بايد از آن تقدير شود.