ایران رمان

برترین ها: امروز 30 بهمن برابر با 19 فوریه تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

رویداد ها:

1878 - اختراع گرامافون توسط توماس اِدیسون

اديسون و گرامافون اش

توماس اديسون دراين روز (19 فوریه) از سال 1878 اختراع خود گرامافون (فنوگرافPhonograph) را به ثبت داد. اديسون كه در اُهایو آمريكا به دنيا آمده، در میشیگان بزرگ شده و هلندي تبار بود در جواني در كار تلگراف مشغول بود. وي اختراعات متعدد ديگر دارد ازجمله ساخت لامپ برق. واژه فنوگراف از دو ريشه يوناني به معناي «صدانگار» ساخته شده است. انگليسي ها عمدتا به جاي فنوگراف از واژه گرامافون Gramophone براي ناميدن اين دستگاه كه در ايران «جعبهِ ساز» گفته مي شد و صفحه ِصدا (موسيقي ـ ساز و آواز) پخش مي كرد استفاده مي كنند. گرامافون (Record player) تا دهه 1980 به مدت 110 سال مورد استفاده بود که نوار، س. دی، فلَش و ... جای «صفحهِ صدا» و ضبط صوت و ابزارهای دیجیتال جای گرامافون (جعبهِ ساز) را گرفته اند.

Thomas Alva Edison كه 1200 اختراع الكتريك به نام خود به ثبت رسانده است در سال 1879 لامپ برق را ساخته بود. اختراع مهم دیگر او دوربین فیلمبرداری است. وی در امور مخابرات اختراعات متعدد دارد. ادیسون که یازدهم فوریه 1847 در اُهايو آمريكا به دنيا آمده بود 18 اکتبر 1931 درگذشت.

1925 - روزي که رضاخان فرمانده كل نيروهاي مسلح ايران شد

چهار روز پس از تصويب مجلس شوراي ملي، رضاخان پهلوي رسما خودرا فرمانده كل نيروهاي مسلح ايران اعلام داشت. مجلس شورا در جلسه 26 بهمن ماه 1303 (15 فوريه 1925) خود برغم مخالفت هواداران سلطان احمد شاه قاجار، فرماندهي كل قوا (نيروهاي دفاعيه و تامينيه) را از شاه وقت سلب كرد و به ژنرال رضاخان داد. در آن زمان رضاخان پهلوي رئيس الوزراء و وزيرجنگ بود.

در مصوبه پارلمان اضافه شده بود كه بدون راي مجلس اين سمت از ژنرال رضا خان سلب نمي تواند بشود.

هواداران احمد شاه که با اين مصوبه، بوي خطر را استشمام کرده بودند بعدا تلاش بسيار كردند كه سلطان احمدشاه را از اروپا به وطن بازگردانند كه موفق نشدند.

1915 - روزي كه نبرد پرتلفات «گاليپولي» آغاز شد

تعرض نظامي به گاليپولي (داردانل ـ چاناکاله سواشلری) كه 337 هزار تلفات داشت 19 فوريه سال 1915 (دومين سال جنگ جهاني اول) آغاز شد و 11 ماه طول كشيد [تا نهم ژانویه 1916]. در نبرد گاليپولي كه هدف از آن تصرف استانبول پايتخت وقت عثماني و تنگه هاي بسفور و داردانل و گشودن درياي سياه بود، نيروهاي انگلستان و فرانسه و متحدان آنها بسختي شكست خوردند. در نبرد گاليپولي 16 لشكر انگليسي ـ فرانسوي با 15 لشكر عثماني مي جنگيدند. حمله با آتش 16 ناو سنگين آغاز شده بود كه همه آنها آسيب ديدند و از صحنه خارج شدند. آلماني ها كه چنين حمله اي را پيش بيني كرده بودند قبلا بهترين توپهاي خودرا در اختيار عثماني قرارداده بودند. در نبرد گالیپولی بخشی از نيروهاي انگليسي از استراليا، نيوزيلند و هند بودند. نبرد گاليپولي باعث تقويت ناسيوناليسم ميان نيروهاي مدافع شد و مصطفي كمال (اتاتورك) از همين نبرد درسهايي آموخت كه مانع اضمحلال وطنش شد و جمهوري تركيه پاگرفت. عثماني در جريان جنگ جهاني اول متحد آلمان بود كه سرانجام از ميان رفت و مستملکات عربی آن دولت، جز سوریه و لبنان که از آن فرانسه شد به دست انگلستان افتاد و از آنها چند کشور ایجاد کرد و به مرزبندی پرداخت که مسئله ساز شده اند.

1959 - دولت انگلستان موافقت كرد به جزيره قبرس مستعمره اش استقلال دهد. اين استقلال از 16 اوت 1960 عملي شد. قبرسي ها براي كسب اين استقلال مبارزات خونين كرده بودند. رهبر اصلي آنان در اين مبارزات اسقف ماكاريوس بود. ماكاريوس پس از تحقق استقلال، به رياست جمهوري قبرس انتخاب شد.

1357 - گشايش سفارت فلسطين در محل سابق سفارت اسراييل در تهران

روز ۳۰ بهمن ۱۳۵۷ به فاصله يك هفته پس از پيروزي انقلاب اسلامي در مراسمي با حضور ياسرعرفات رهبر سازمان آزاديبخش فلسطين ، سفارت فلسطين در تهران در محل سابق سفارت اسراييل گشايش يافت.

2004 - سقوط هواپيماي نظامي ايران در حوالي كرمان و شهادت 276 نفر از نيروهاي سپاه پاسداران که بزرگترین سانحه هوایی جهان بین سال‌های ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۴ میلادی بوده‌است.

1391 - احکام مجازات اختلاس 3 هزار میلیارد تومانی

حجت‌الاسلام غلامحسین محسنی‌اژه‌ای (حجت الاسلام) دادستان کل جمهوری اسلامی 30 بهمن ماه 1391 (18 فوریه 2013) اعلام کرد که رأی دیوان عالی کشور درباره مرتکبين فساد مالی صادر شده و برای اجرای حکم به شعبه اصلی باز می‌گردد.

اژه‌ای سپس آراء صادر شده را به این شرح اعلام کرد:

ـ مه‌آفرید خسروی فرزند منصور و رئیس گروه «امیرمنصور آریا» به جرم اخلال در نظام اقتصادی و به عنوان مفسد‌فی‌الارض به اعدام و به جرم پولشویی [مانی لاندری] محکوم به رد اموال و و 2 میلیارد و 500 میلیون تومان و ضبط همه پولی را که به عنوان رشوه به افراد داده بود.
ـ بهداد بهزادی فرزند ناصر و معاون حقوقی گروه «امیر منصور آریا» به جرم اخلال در نظام اقتصادی و فساد فی‌الارض به اعدام و به جرم پولشویی به پرداخت یک چهارم مبلغ پولشویی.
ـ ایرج شجاعی فرزند عنایت معاون مالی گروه «امیرمنصور آریا» به جرم اخلال در نظام اقتصادی و فساد فی الارض به اعدام محکوم شده و به جرم پولشویی به پرداخت یک چهارم مبلغ پولشویی.
ـ سعید کیانی رضازاده فرزند عیسی رئیس بانک صادرات شعبه اهواز به جرم اخلال در نظام اقتصادی و فساد ‌فی‌الارض به اعدام و پرداخت وجوهی را که به عنوان رشوه دریافت کرده بود. وی بابت ال‌سی‌های خلاف قانون که باز کرده بود نیز 23 میلیارد و 500 میلیون ریال بپردازد.
ـ سعید رضا محمدی فرزند محمد‌حسین، رئیس بانک ملی کیش محکوم به حبس ابد و انفصال دائم از خدمات دولتی و همچنین جزای نقدی به مبلغ 4 هزار و 500 میلیارد ریال.
محسنی‌اژه‌ای در پاسخ به پرسش یک خبرنگار مبنی بر اینکه آیا حکم اعدام متهمان فساد بزرگ بانکی در ملاء عام اجرا می‌شود، گفت: در حکم دادگاه قید نشده که متهمین در ملاء عام مجازات شوند، بنابراین همه چیز بستگی به نظر قاضی دارد.
بقیه احکام این فساد مالی از این قرار اعلام شد:
ـ علیرضا ریاضی مسئول منطقه اهواز بانک صادرات به جرم اخلال در نظام اقتصادی کشور به 15 سال حبس و انفصال از مشاغل دولتی.
ـ طهماسب نصیری به جرم اختلاس و رشوه به 20 سال حبس و جزای نقدی به مبلغ 137 میلیارد ریال.
ـ خدامراد احمدی معاون وزیر و رئیس سابق ایمیدرو به جرم شرکت در اخلال در نظام اقتصادی به 10 سال حبس، ردّ مال و محرومیت از مشاغل دولتی به مدت 30 سال.
ـ عبدالرضا رسولی محکوم به 20 سال حبس و ردّ مال به مبلغ 30 میلیارد ریال.
ـ ابوالفضل گلزاری مدیرعامل تراورس محکوم به 3 سال زندان.
ـ مجید اسعدی ‌الموتی معاون وقت وزیر راه محکوم به 10 سال زندان، 74 ضربه شلاق و انفصال دائم و استرداد 202 هزار یورو.
ـ شاپور رهنمای ذکاوت مدیرکل وزارت راه محکوم به 10 سال زندان، 74 ضربه شلاق، انفصال دائم از خدمات دولتی و ردّ مال به مبلغ 268 هزار دلار.
ـ علی امیری مدیر کل وزارت راه محکوم به 10 سال زندان، 74 ضربه شلاق، انفصال دائم از مشاغل دولتی و جزای نقدی به مبلغ 168 هزار یورو.
ـ کامران رادپویا محکوم به 5 سال زندان، رد مال به مبلغ 130 هزار یورو و جریمه نقدی به همین میزان.
ـ محمد علی‌یار دستجردی مدیر شرکت حدید پارسیان محکوم به یک سال زندان و پرداخت یک چهارم رقم پولشویی مربوط به عنوان جریمه.
ـ بهرام دهستانی کارمند شرکت الیت بندر انزلی محکوم به 2 سال زندان و پرداخت یک چهارم وجوه حاصل از پولشویی.
ـ امیررضا موجودی رئیس آهن لوشان محکوم به 5 سال و شش ماه زندان و پرداخت یک چهارم عواید حاصل از پولشویی.
ـ احسان نجیب کارمند آهن لوشان محکوم به 2 سال زندان و پرداخت جزای نقدی.
ـ سعید خسروی محکوم به 8 سال زندان و پرداخت وجه تحصیل شده.
ـ جمیله استوار حسابدار گروه آریا محکوم به 3 سال زندان (با تبدیل یک سال زندان به جزای نقدی به مبلغ 10 میلیون تومان).
ـ عاطفه حسی محکوم به 3 سال زندان (با تبدیل یک سال زندان به جزای نقدی).
ـ علیرضا بافتچی محکوم به 10 سال زندان، 74 ضربه شلاق و 20 سال محرومیت از مشاغل دولتی.
ـ علیرضا بهارلویی محکوم به 2 سال زندان.
ـ محمود سروری محکوم به 3 سال زندان.
ـ محمدرضا شهید‌ی‌تبار کارمند خدمات عمومی اهواز محکوم به 2 سال زندان و ردّ مال به مبلغ 12 میلیارد تومان.

مه‌آفرید خسروی

محسنی‌اژه‌ای گفت که در مرحله اول رسیدگی به این پرونده فساد 3 هزار میلیارد تومانی، 39 متهم به جرایمشان رسیدگی شد که از این شمار 37 نفر محکوم شدند. 16 نفر دیگر هم در دور دوم رسیدگی‌ها محکوم شدند که 8 نفر آنان اعتراض کرده و احکام در مرحله تجدیدنظرخواهی است.

زادروزها

۱۴۷۳ - زادروز نیکلاس کوپرنیک، اخترشناس و ریاضی‌دان لهستانی؛ ابداع‌گر نظریه خورشیدمرکزی.
۱۸۵۹ - زادروز سوانت آرنیوس، شیمیدان سوئدی؛ برنده جایزه نوبل شیمی سال ۱۹۰۳.

نیکلاس کوپرنیک

۱۸۹۶ - زادروز آندره برتون، شاعر فرانسوی؛ از بنیانگذاران مکتب سورئالیسم ادبی.
۱۹۴۰ - زادروز صفرمراد نیازف، سیاست‌مدار ترکمن؛ اولین رئیس‌جمهور ترکمنستان.

آندره برتون

درگذشت‌ها

۱۸۹۷ - درگذشت کارل وایرشتراس، ریاضی‌دان آلمانی.
۱۹۱۶ - درگذشت ارنست ماخ، فیلسوف و فیزیک‌دان اتریشی.

ارنست ماخ

۱۹۵۱ - درگذشت آندره ژید، نویسنده فرانسوی؛ برنده جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۴۷ .
۱۹۵۲ - درگذشت کنوت هامسون، نویسنده نروژی، برنده جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۲۰ .

آندره ژید

۱۹۹۷ - درگذشت دنگ ژیائوپینگ، سیاست‌مدار چینی.
۲۰۱۳ - درگذشت رابرت کلمن ریچاردسون، فیزیک‌دان آمریکایی؛ برنده جایزه نوبل فیزیک سال۱۹۹۶ .
۱۳۸۷ - درگذشت مهری مهرنیا، بازیگر ایرانی

دنگ ژیائوپینگ

*****
منابع:

-پايگاه نوشيروان کيهاني زاده
-ویکی پدیای فارسی
-صفحه امروز در تاریخ در توئیتر
-راسخون

v.a.y