ایران رمان

برترین ها: امروز 24 اسفند برابر با 15 مارس تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

رویداد ها:

44 پيش از ميلاد - ترور و قتل ژوليوس سزار با نقشه قبلي در جلسه سناي روم

ژوليوس سزار

پانزدهم مارس سال 44 پيش از ميلاد و روزی چون امروز، ژوليوس سزار امپراتور مقتدر روم در جلسه سناي این امپراتوری و طبق نقشه اي كه از پيش آماده شده بود ترور شد. وي پس از اين كه در تالار سنا بر كرسي خود [جایگاه رئیس دولت] نشست مورد حمله گروهي از سناتورها كه خنجر ها را از زير شنلهايشان بيرون كشيده بودند قرار گرفت و بدون اين كه وسيله اي براي دفاع از خود داشته باشد كشته شد. حمل اسلحه در تالار نشست سنا ممنوع بود و لذا، سزار برای دفاع از خود وسیله نداشت.

بسياري از اين توطئه گران از دوستان نزديك سزار بودند و وي از آنان چنين انتظاري را نداشت.

در آن روز 23 سناتور از جمله «بروتوس» پسرخوانده سزار هريك به بدن امپراتور روم يک ضربه زده بود تا يك نفر به تنهايي متهم به قتل او نشود. جمع كل توطئه گران 60 تن بود. بهانه توطئه؛ نجات دمكراسي روم و جلوگیری از سلطنت شدن بود، حال آن كه سزار حاضر نشده بود تاج سلطنت بر سر گذارد. به باور مورخان، ژولیوس سزار با خودداری از ورود به یک جنگ تمام عیار با امپراتوری ایران ـ برغم اصرار چند سناتور و ژنرال ـ خردمندی خودرا نشان داده بود. وی در پاسخ سناتورهای جنگ طلب گفته بود که نتیجه جنگ با ایرانیان قابل پیش بینی نیست زیراکه علاوه بر نفر و اسلحه، این ناسیونالیسم ایرانی است که ایستادگی می کند و ارتش ما فاقد این روحیه است و پیش از هرگونه درگیری با ایرانیان باید سرنوشت کراسوس را در نظر آورد که خود و لژیونرهایش به دست ایرانیان نابود شدند.

در پي قتل سزار، تني چند از يارانش از جمله ماركوس آنتونيوس [شوهر كلئوپاترا] به خونخواهي او بپاخاستند و بسياري از توطئه گران و حاضران در صحنه قتل را كشتند.

1308 - نافرماني عشاير به فرماندهی سردار صولت

نافرماني ايل قشقايي درفارس كه خواستار آزاد شدن «سردارصولت» رئيس خود از زندان تهران و بازگشت او به فارس و رياست مجدد بر ايل بود از يك هفته به نوروز سال 1308 آغاز و به تدريج به صورت يك بحران سراسري در آمد، زيرا كه در چند استان ديگر هم آثار نافرماني در عشاير آشگار و ايل بختياري حتي دهكرد (شهر كرد امروز) را متصرف شده بود.

سردار صولت

قشقايي ها درخواستهاي ديگري هم داشتند ازجمله حفظ سلاحهاي خود، اجبار نداشتن به ترك لباسهاي سنتي و معرفي نکردن پسران خود به خدمت سربازي. آنان با مداخله دولت در امر كشت خشخاش و جمع آوري ترياك حاصله هم موافقت نداشتند. چون درخواستهاي آنان پذيرفته نشد؛ دست به حمله به پاسگاههاي انتظامي و روستاها و شهرهاي فارس زدند و شيراز را محاصره كردند. شمار محاصره كنندگان شيراز را كه زير نظر سالارحشمت برادر سردارصولت عمل مي كردند بيش از پنج هزار تن گزارش كرده بودند.

دولت وقت در واكنش خود، استانداران و روساي ماموران انتظامي مناطقي را كه نافرماني در آنجا مشاهده شده بود تغيير داد و تنبيه كرد و استاندار نظامي با سرباز تازه نفس و توپ فرستاد و دست به سختگيري و خشونت زد كه از امرداد ماه 1309 بدون اين كه كوچكترين امتيازي به عشاير داده شود به تدريج اوضاع به حالت عادي بازگشت. دولت در آبان ماه همان سال دوستمحمد خان بلوچ را كه از فرصت نافرماني قشقايي ها سوء استفاده كرده و بار ديگر ياغي شده بود دستگير و اعدام كرد. سردارصولت هم كه از او سلب رياست ايل شده بود چند سال بعد در زندان درگذشت.

دوستمحمد

1311 - دوران سياست بركنارکردن، بازداشت و خلع درجه

رضا شاه چند سال پس از آغاز سلطنت خود با اتخاذ سياست «برق آسا بركنار كردن مقامات، بازداشت و خلع درجه کردن نظاميان» در پيش گرفت و به اينگونه كارها را از پيش مي برد. مروري بر تاريخچه كارهاي او موارد متعدد را نشان مي دهد كه پيش از ظهر دستور خلع درجه يك نظامي ارشد را صادر كرده و عصر همان روز وي را بخشيده بود. مورخان وقت اتخاذ اين روش را مبارزه رضاشاه با فساد اداري و پيشگيري از بي نظمي ذکر کرده و نوشته اند وي که از ميان توده مردم برخاسته بود روانشناسي هموطنان را بخوبي مي دانست.

تیمورتاش

يكي از اين مقامات عبدالحسين تيمور تاش وزير دربار رضاشاه بود كه در دي ماه 1311 در خانه اش بازداشت و محاكمه او از 25 اسفند اين سال آغاز و پس از سه جلسه به جرم ارتشاء به سه سال زندان محكوم شد. به همين گونه فيروزميرزا فيروز وزير دارايي كه ظرف يك چشم برهم زدن از وزارت عزل و بازداشت و محاكمه شد و به جرم ارتشاء محكوم گرديد.

بايد دانست كه فيروزميرزا ملقب به نصرت الدوله نوه مظفرالدين شاه در جريان قرارداد 1299 وثوق الدوله با انگلستان كه اگر به اجرا در مي آمد ايران تحت الحمايه دولت لندن مي شد وزير كابينه و يكي از دريافت كنندگان رشوه نقدي از انگلستان بود كه بعدا اين پول را به خزانه ايران ريخت. طبق روايات، هواداران انگليسي اش اورا به رضا شاه تحميل كرده بودند.

فیروز

1906 - چارلز رولز و هنری رویس کارخانهٔ خودروسازی رولزرویس را بنیان نهادند.

1922 - آغاز سلطنت فؤاد اوّل به عنوان اولين پادشاه رسمي مصر

با فروپاشي امپراتوري عثماني، فؤاد اول فرزند خديو اسماعيل آخرين فرمان‏رواي عثماني بر مصر، به سلطنت رسيد. او پس از مرگ برادرش كه خديو مصر بود، در سال 1917م به پادشاهي دست يافت. در سال 1919م انقلاب ماه مارس در مصر درگرفت و انگلستان ناگزير به پذيرفتن استقلال مصر گشت. از اين رو در نيمه ماه مارس 1922م، فؤاد اول استقلال مصر را اعلام كرد و حقوق مدني و مشروطه را به مردم اعطا نمود. در 1936م، انگلستان به طور رسمي استقلال مصر را پذيرفت و قراردادي ميان مصر و انگلستان بسته شد. پس از مرگ فواد اول، پسرش فاروق معروف به فاروق اول به پادشاهي رسيد كه پادشاهي وي تا سال 1952 به طول انجاميد و با كودتاي گروه افسران آزاد ارتش مصر، رژيم سلطنتي به پايان رسيد.

فؤاد اول

1923 - لنين براي سومين بار دچار سكته مغزي شد.

1951 - بالاخره قانون ملي شدن نفت تصويب شد

15 مارس 1951 ( 24 اسفند 1329 ) پس از سالها مبارزه، تغيير كابينه ها و بالاخره ترور رزم آرا نخست وزير وقت، طرح دكتر مصدق و يارانش مبني بر ملي شدن نفت كشور به اتفاق آراء به تصويب مجلس شورا رسيد و انتشار خبر آن ايرانيان را به گونه اي شادمان ساخت كه به خيابانها ريختند و تا نيمه شب شادي كردند. پس از تصويب طرح، مردم نمايندگان مجلس را بر روي دوش از بهارستان به خانه هايشان رسانيدند.

روزهاي بعد نيز شادي مردم قطع نشد و تا پايان ايام نوروز ادامه يافت.

چهار روز بعد (29 اسفند) سنا نيز به رغم اعتراض شديد دولت انگلستان طرح را تصويب و همان روز به امضاي شاه رسيد. بعدا به پيشنهاد دكتر مصدق «29 اسفند» روز ملي و تعطيل عمومي اعلام شد. از آغاز قرن 20 نفت ايران در انحصار انگلستان بود.

1358 - برگزاري انتخابات اولين دوره مجلس شوراي اسلامي

با برگزاري انتخابات اولين دوره مجلس شوراي اسلامي، يكي ديگر از اهداف انقلاب اسلامي تحقق يافت و مردم ايران در انتخاباتي آزاد، نمايندگان خود را برگزيدند. اين انتخابات در شرايطي برگزار شد كه دشمنان اسلام با توطئه‏هاي مختلف خود، در صدد تضعيف نظام نوپاي جمهوري اسلامي و جلوگيري از شكل‏گيري اركان آن بودند. اما مردم ايران، تحت رهبري امام خميني، تمامي توطئه‏ها را خنثي كردند و مجلس، با قدرت، كار خود را آغاز كرد.

1363 - انفجار بمب در مراسم نماز جمعه تهران

در زماني كه رژيم بعث، مردم را از رفتن به نماز جمعه بر حذر مي‏داشت و به بمباران و موشك باران نماز جمعه تهديد مي‏كرد، منافقان نيز بيكار ننشسته و با يك طرح از قبل تعيين شده و هماهنگ با رژيم عراق، نماز جمعه تهران را در 24 اسفند 63 به خاك و خون كشيدند. در اين جنايت 14 نفر شهيد و 88 نفر مجروح شدند. مقام معظم رهبري حضرت آيت‏ اللَّه خامنه ‏اي كه در آن زمان در مقام رياست جمهوري و امامت جمعه تهران در حال ايراد خطبه‏ هاي نماز بودند، پس از انفجار بمب، با صلابت و بدون هيچ گونه تزلزلي به خطبه‏ هايش ادامه دادند و اين امر موجب تقويت روحيه ضداستكباري نمازگزاران و امت شهيد پرور ايران گرديد.

زادروزها

۲۷۰ - زادروز نیکلاس قدیس اسقف شهر میر
۱۷۶۷ - زادروز اندرو جکسون هفتمین رئیس جمهور آمریکا

اندرو جکسون

۱۸۳۰ - زادروز پال هیزه نویسنده آلمانی ، برنده جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۱۰
۱۸۵۴ - زادروز امیل آدولف فون برینگ فیزیولوژیست آلمانی، برنده اولین جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی در سال ۱۹۰۱

پال هیزه

۱۲۵۶ - رضا پهلوی، شاه ایران و بنیان‌گذار دودمان پهلوی
۱۲۹۷- غلامحسین بیگدلی، استاد، ادیب، شاعر، خوشنویس و پژوهشگر معاصر ایران (درگذشتهٔ ۱۳۷۷)

رضا پهلوی

۱۳۱۳ - غلامحسین صدری‌افشار ، نویسنده، فرهنگ‌نویس، مترجم و پژوهشگر ایرانی
۱۳۱۹ - اسفندیار منفردزاده، آهنگ‌ساز ایرانی

غلامحسین صدری‌افشار

۱۹۷۵ - زادروز اوا لونگوریا بازیگر آمریکایی

درگذشت‌ها

۱۸۴۲ - درگذشت لوئیجی کروبینی آهنگساز ایتالیایی
۱۹۳۷ - درگذشت هوارد فیلیپس لاوکرفت نویسنده آمریکایی ژانر وحشت، خیال‌پردازی و علمی–تخیلی ، پرچمدار ادبی سبکی با نام وحشت کیهانی

هوارد فیلیپس لاوکرفت

۱۹۶۲ - درگذشت آرتور هالی کامپتون فیزیکدان آمریکایی ، برنده جایزه نوبل فیزیک سال ۱۹۲۷ میلادی
۱۹۷۰ - درگذشت آرتور آدامف نمایشنامه نویس ارمنی در اثر خودکشی

آرتور آدامف

۱۳۷۰ - حسین امیرفضلی، بازیگر، کارگردان، نویسنده و تهیه کنندهٔ ایرانی
۱۳۳۲ - امیرمختار کریم‌پور شیرازی، شاعر، روزنامه نگار و فعال سیاسی

شهید محمدابراهیم همت

۱۳۶۲ - محمدابراهیم همت، فرمانده لشکر ۲۷ محمد رسول الله
۱۳۸۴ - استاد علی تجویدی، نوازندهٔ به نام ویولن و موسیقیدان بزرگ

۱۹۷۵ - درگذشت ارسطو اوناسیس کارآفرین و ثروتمند نامدار یونانی
۲۰۰۳ - درگذشت هوارد فاست، نویسنده مشهور آمریکایی و خالق اسپارتاکوس

هوارد فاست

*****
منابع:

-پايگاه نوشيروان کيهاني زاده
-ویکی پدیای فارسی
-صفحه امروز در تاریخ در توئیتر
-راسخون

v.a.y