ایران رمان

برترین ها: امروز 26 اسفند برابر با 17 مارس تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

رویداد ها:

568 - بوي ضديت روم با ايران

ژوستين دوم

17 مارس سال 568 ميلادي، امپراتور ژوستين دوم [جانشين ژوستي نيان كه در سال 565 درگذشته بود] برغم مفاد عهدنامه سال 561 دو امپراتوري ايران و روم (شرقي)، با سركرده طوايف شبه زرد آسياي ميانه (شمال سيردريا) معاهده دوستي و كمك متقابل امضاء كرد كه بوي ضديت با ايران از آن به مشام مي رسيد.

عهدنامه سال 561 ، دولت روم شرقي را خراجگزار ايران كرده بود و حق هم پيمان شدن با طرف ثالث بر ضد ايران را از آن دولت سلب كرده بود. ارتش ايران در سال 566 طوايف شبه زرد را از قلمرو ايران در آسياي ميانه بيرون رانده بود و خسروانوشيروان شاه وقت ايران پيشنهاد سركرده اين طوايف براي عقد قرارداد را رد كرده و اعلام داشته بود كه ايران تنها با دولتها معاهده امضاء مي كند نه طوايف. سركرده اين طوايف پس از دريافت اين پاسخ، متوجه ژوستين دوم شده بود. خسروانوشيروان بسال 579 درگذشت.

624 - غزوه بَدر ميان مسلمانان و کُفّار قريش که کنترل مکه را به دست داشتند روي داد که در آن مسلمانان پيروز شدند.

636 - فتح بيت ‏المقدّس توسط مسلمانان در زمان خليفه دوم

در جريان گسترش متصرفات اسلامي، اولين نبرد مسلمانان با رومي‏ها در شمال درياي سرخ روي داد. در دوران حكومت خليفه دوم، سپاه مسلمانان، روميان را شكست داد و جنوب فلسطين و بيت‏المقدس در 17 مارس سال 636م به تصرف لشگريان اسلام درآمد. پس از اين شكست، امپراتور روم سپاه عظيمي به سرزمين فلسطين فرستاد اما در نبردي كه در فلسطين به وقوع پيوست، رومي‏ها بار ديگر به سختي از لشكر اسلام شكست خوردند و در پايانِ نبرد، فرمانده سپاه روم كشته شد و دمشق به تصرف مسلمانان درآمد. از آن پس مسلمانان در فلسطين و شام مستقر شدند و در دوران حكومت بني عباس، تابع مركز خلافت در بغداد بودند. اما در دوران خلافت فاطميون در مصر، فلسطين، بخشي از قلمرو فاطمي‏ها شد. از 1097م مسيحيان، جنگ‏هاي صليبي را براي تصرف بيت المقدس آغاز كردند و پس از چندين بار رد و بدل شدن اين شهر بين طرفين، سرانجام در 1250م، بيت‏المقدس توسط صلاح‏الدين ايوبي سردار مسلمان آزاد شد و از آن پس در دست مسلمانان باقي ماند.

1291 - زادروز پلیس تهران

براي پايان يافتن ناامني در تهران كه در سه ماه آخر سال 1291 هجري خورشيدي به چشم مي خورد و از واحد كمكي 380 نفري نیروی ژاندارم هم كاري بر نيامده بود، دولت وقت براي رفع نگراني ساكنان پايتخت و برگزاري آيين هاي نوروزي بدون دلواپسي، 27 اسفند ماه اعلام کرده بود که از 29 اسفند (دو روز بعد) نظميه تهران (پليس تهران) به سبك اروپا با هشت كلانتري (كميسيري) آغاز بكار خواهد كرد و 29 اسفند مقامات دولت در مراسم گشايش كلانتري هاي بهارستان و بازار حضور يافتند. سازمان پليس تهران توسط يك افسر سابق پليس شهر استكهلم سوئد تنظيم و كار پياده كردن اين سازمان هم به او واگذار شده بود. پليس تهران در نخستين روز گشايش داراي 479 پاسبان بود که در آن زمان «آژان» خوانده مي شدند و مقرر شده بود که مواجب ماهانه آنان به صورت پول نقد باشد. در آن زمان رسم بود كه اگر در خزانه دولت براي پرداخت مستمري كارمندان پول كافي موجود نبود معادل آن حواله جنس از جمله آجر داده مي شد. اين اجناس به عنوان ماليات بردرآمد از صاحبانشان وصول مي شد. در آن زمان، ايران درآمد "بادآورده" نفت نداشت.

1916 - روس ها اصفهان را اشغال نظامي كردند

نيروهاي روسيه كه به بهانه بيرون راندن آلماني ها و عثماني ها، با نقض بي طرفي ايران در قبال دولتهاي متحارب در جنگ جهاني اول وارد ايران شده بودند 27 اسفند 1294 هجري خورشيدي (18 مارس 1916) شهر مركزي اصفهان را متصرف و آن را به اشغال خود در آوردند. به اين ترتيب اصفهان در منطقه نفوذ روسيه واقع شد.

717 - محاصره قسطنطنيه توسط سپاه اسلام

17 مارس سال 717 ميلادي محاصره قسطنطنيه ( استانبول ) توسط يك سپاه اسلامي مركب از هشتاد هزار سرباز آغاز شد ، ولي به علت نداشتن قدرت دريايي موفق به گرفتن شهر نشدند. اين شهر در سال 1453 به دست مسلمانان افتاد كه به اسلامبول تغيير نام داده شد.

1948 - امضاي معاهده بروكسل پس از پايان جنگ جهاني دوم

با پايان جنگ جهاني دوم، دول اروپايى كه سابقه و نتيجه خونين دو جنگ وسيع در قرن بيستم را در نظر گرفته بودند، براي حاكميت صلح و آرامش و درنتيجه، بازسازي اروپاي ويران، تمهيدات متعددي انديشيدند. يكي از اين كارها، انعقاد پيمان بروكسل بود كه در اين شهر به امضاي وزيران خارجه انگلستان، فرانسه، بلژيك، هلند و لوكزامبورگ رسيد. بر اساس مفاد اين معاهده كه در 17 مارس 1948م منعقد گرديد، دولت‏هاي امضا كننده متعهد شدند كه حداقل به مدت پنجاه سال، در امور سياسي، اقتصادي، فرهنگي ونظامي خود متحد باقي بمانند. چندي بعد، در سال 1949م كشورهاي آلمان غربي و ايتاليا نيز به اين پيمان ملحق شدند. اين سازمان پس از عضويت ديگر كشورهاي اروپايي، به عنوان اتحاديه اروپاي غربي به كار خود ادامه داد و با فروپاشي بلوك شرق، اتحاديه اروپا شكل گرفت.

1968 - کشتار مای لی در ویتنام توسط ارتش آمریکا

کشتار مای لای واقعه‌ای در روز ۱۶ مارس ۱۹۶۸ میلادی، در جریان جنگ ویتنام بود که طی آن ۳۴۷ تا ۵۰۴ شهروند غیرنظامی جمهوری ویتنام جنوبی توسط سربازان واحد گردان سوم تجسسی ارتش آمریکا به قتل رسیدند. انتشار خبر کشتار مای لای، بیش از یک سال بعد، نقطه عطفی در روند جنگ ویتنام ایجاد کرد و به وجهه ارتش آمریکا ضربه‌ای جبران‌نشدنی وارد کرد.

اکثر قربانیان غیرنظامیان زن و کودک بودند. قبل از قتل، برخی از قربانیان مورد شکنجه و قطع اندام نیز قرار گرفته بودند. برخی از اجساد نیز در جریان کشتار توسط سربازان قطعه‌قطعه شده بودند. کشتار در دهکده‌های می لای و می خه و سون می در جریان جنگ ویتنام رخ داد.

پس از وقوع حادثه، سعی شد که حادثه مخفی گردد، ولی سرانجام شایعات پخش شده باعث گشت که یک سال بعد ماجرا توسط رسانه‌ها نقل گردد. پس از افشای کشتار، دادگاه‌های نظامی برای محاکمه سربازان مقصر در کشتار برگزار گشت که بیش از ۱۰ ماه طول کشیدند.

مناسبت ها:

چهارشنبه‌ سوری

چهارشنبه‌سوری یکی از جشن‌های ایرانی است که در شب آخرین چهارشنبهٔ سال (سه‌شنبه شب) برگزار می‌شود.

در شاهنامهٔ فردوسی اشاره‌هایی درباره بزم چهارشنبه‌ای در نزدیکی نوروز وجود دارد که نشان‌دهندهٔ کهن بودن این جشن است. مراسم سنّتی مربوط به این جشن ملّی، از دیرباز در فرهنگ سنّتی مردمان ایران زنده نگاه داشته شده‌است.

واژهٔ «چهارشنبه‌سوری» از دو واژهٔ چهارشنبه — نام یکی از روزهای هفته — و سور به معنای عیش و عشرت ساخته شده است طبق آیین باستان در این رو آتش بزرگی بر افروخته می شود که تا صبح زود و برآمدن خورشید روشن نگه داشته می‌شود که این آتش معمولاً در بعد از ظهر زمانی که مردم آتش روشن می‌کنند و از روی آن می‌پرند آغاز می‌شود و در زمان پریدن می‌خوانند: «زردی من از تو، سرخی تو از من». این جمله نشانگر مراسمی برای تطهیر و پاک‌سازی مذهبی است که واژه «سوری» به معنی «سرخ» به آن اشاره دارد. به بیان دیگر مردم خواهان آن هستند که آتش تمام رنگ پریدیگی و زردی، بیماری و مشکلاتشان را بگیرد و بجای آن سرخی و گرمی و نیرو به آنها بدهد. چهارشنبه‌سوری جشنی نیست که وابسته به دین یا قومیّت افراد باشد و در میان بیشتر ایرانیان رواج دارد.

زادگان

۱۷۸۷ - ژرژ سیمون اهم فیزیکدان خالق قانون اهم

ژرژ سیمون اهم

1830 - زادروز پل لودويگ فن هيس داستان نويس شهير آلمان

مرگ‌ها

۱۸۰ - مارکوس اورلیوس، امپراتور روم.
۱۰۴۰ - هارولد یکم، پادشاه انگلستان

مارکوس اورلیوس

*****
منابع:

-پايگاه نوشيروان کيهاني زاده
-ویکی پدیای فارسی
-صفحه امروز در تاریخ در توئیتر
-راسخون

v.a.y