۲۱-۰۲-۹۶، ۰۳:۳۱ ب.ظ
سؤال:
چرا بعد از هزار و اندی سال 313 نفر پیدا نشده؟ ایراد کار کجاست؟
پاسخ و جمعبندی:
قبل از پاسخ سؤال، ذکر مقدماتی ضروری است:
غیبت امام زمان(عج) از اموری است که عقل بشر به تنهایی از کشف همه اسرار آن ناتوان است و پیوسته مورد سؤال قرار گرفته و فکرها را مشغول کرده است، ولی باید توجه داشت که بر اساس برخی روایات علت و فلسفه واقعی غیبت امام مهدی(عج) سرّی از اسرار الهی است که حکمت آن بر بندگان پوشیده است و جز خدا و امامان معصوم(ع) کسی نسبت به آن اطلاع کافی و کامل ندارد و تنها بعد از ظهور آن حضرت این مطلب روشن خواهد شد. لذا پیامبر اکرم(ص) میفرماید:
«یا جابر! ان هذا لامر من أمرالله و سرّ من سرّ الله، مطوّی عن عباده فایّاک و الشّک فی أمر الله فهو کفر»
(1) ای جابر! (غیبت امام زمان) سرّی از اسرار الهی میباشد که بر بندگان پوشیده است، مبادا در امر خدا شک کنی، چرا که تردید در امر خدا کفر است.
بنابراین هر چند نمیتوان به همه اسرار غیبت آن حضرت پیبرد، اما با استفاده از روایات معصومین(ع) می توان به برخی از این علل و حکمتها پی برد:
الف- آزمایش مردم:
چنان که میدانیم یکی از سنتهای ثابت الهی آزمایش بندگان و گزینش صالحان و پاکان است، در برخی از روایات آمده است که فلسفه غیبت امام زمان(عج) آزمایش مردم است. در این زمینه به چند روایت توجه فرمایید:
۱- رسول اکرم(ص) میفرماید:
«ذاک الّذی یغیب عن شیعته و اوْلیائه غیْبة لا یثْبت فیها علی القوْل بامامته الاّ من امْتحنالله قلْبه للاْیمان»
،(2) او (امام زمان) کسی است که از یاران و شیعیانش غایب میشود، غیبتی که در آن غیبت کسی در اعتقاد به امامت حضرت ثابت نمیماند، مگر کسی که خدا قلبش را به ایمان آزموده باشد.
۲- امام حسین(ع) میفرماید:
«برای امام مهدی(عج) غیبتی است. در این غیبت برخی از دین بر میگردن د و برخی ثابت قدم میمانند. هر کس در این غیبت صبر کند و بر مشکلاتی که از سوی دشمنان ایجاد میشود استقامت کند، به قدری از اجر خداوند بهرهمند میشود که انگار در کنار پیامبر(ص) به وسیله شمشیر با دشمنان جنگیده است.»
(3)
ب- آزادی از بیعت طاغوتهای زمان:
در برخی از روایات اسلامی آمده است که علت و حکمت غیبت امام مهدی(عج) این است که آن حضرت به وسیله غیبت از یوغ بیعت با طاغوتهای زمان آزاد میشود و تعهد و بیعت با هیچ حاکمی را بر عهده ندارد، تا بتواند در زمان قیام خود، آزادانه تلاش کند. امام حسن مجتبی(ع) در این باره فرمود:
«ما منّا احد الاّ و یقع فی عنقه بیعة لطاغیة زمانه الاّ القائم الّذی یصّلی روح اللّه عیسی بن مریم خلفه فان الله ـ عزّوجل ـ یخفی ولادته و یغیب شخصه لئلاّ یکون لاحد فی عنقه بیعة اذا خرج، ذاک التاسع من ولد اخی الحسین…»
(4) هر کدام از ما (امامان اهل البیت(ع)) در زمان خود بیعت حاکمان و طاغوتهای زمان را از روی تقیه به عهده گرفتهایم، مگر امام مهدی(عج) که عیسی بن مریم به امامت آن حضرت نماز میگذارد. خداوند ولادت او را مخفی نگه داشت و برای او غیبتی در نظر گرفت، تا زمانی که قیام میکند بر گردن ش بیعت حاکمی نباشد».
ج- حفظ جان امام مهدی(عج):
خداوند به وسیله غیبت امام دوازدهم(عج) جانش را از شر دشمنان حفظ کرده است. اگر مسأله غیبت امام مهدی(عج) مطرح نبود «معتمد» عباسی که به خون آن حضرت تشنه بود، مانند پدران بزرگوار آن حضرت، امام مهدی(عج) را نیز شهید میکرد و زمین از حجت خداوندی خالی میشد. در این باره روایات فراوانی از امامان معصوم(ع) به ما رسیده است: امام محمد باقر(ع) فرمود:
«انّ للقائم غیبة قبل ان یقوم، قال: قلت: و لم، قال: یخاف، برای قائم ما (امام مهدی(عج)) قبل از آنکه به پا خیزد غیبتی است، راوی پرسید: برای چه؟، حضرت فرمود: به جهت اینکه ترس از کشته شدن او وجود دارد.»
د- آمادگی جهان ظهور حضرت مهدی(عج):
به عنوان خاتم الاوصیا و منجی بشریت و کسی که در کره زمین دین اسلام را بر تمامی دینها پیروز میگرداند، قطعاً به زمینه و آمادگی جهانی نیازمند است. زیرا روش و سیره آن حضرت مبنی بر رعایت امور ظاهری و حکم به ظاهر نیست بلکه مبنی بر رعایت حقایق و حکم به واقعیّات، ترک تقیّه، مسامحه نکردن در امور دینی، احقاق حقوق، برقراری عدالت واقعی و اجرای تمام احکام اسلامی است. معلوم است که انجام این برنامه و انقلاب بزرگ و همه جانبه نیازمند ترقی و رشد بشر در ناحیه علوم، معارف، فکر، اخلاق و آمادگی جامعه برای پذیرش و استقبال این نهضت و لیاقت زمامداری آن رهبر الهی است. از این رو جهان باید زمینه این پذیرش را داشته باشد تا این هدف محقق شود. بنابراین میتوان آمادگی نداشتن جهان را یکی از فلسفهها و حکمتهای غیبت امام مهدی(عج) بر شمرد.(5)
اما در خصوص سؤال اصلی شما گفتنی است:
اولاً: آماده شدن 313 یار خاص امام جزو همان اسراری است که در باب غیبت گفتیم اینکه باید مدت غیبت به قدری طولانی شود که سختی و دشواری آزمون به حد اعلای خود برسد و در این آزمون، خواص بندگان از قاطبه ی اهل ایمان جوهره خود را نمایان سازند که چکیده ی آنها در 313 یار خاص امام ثابت شود
ثانیاً: از طرفی شرایط ظهور می باید از همه جهات فراهم شود یعنی بگونه ای ظلم و ستم در جهان گسترش یابد که مردم جهان با هر عقیده و مسلکی از اهل ظلم و جور و رفتار ایشان متنفر شده با همه وجود و از عمق وجود خواهان رهایی و خلاصی شوند و برای رسیدن به نجات، منجی که در اعتقاد همه ادیان و مذاهب و ملل و نحل هست را فریاد کنند. در چنین شرایطی نه تنها حضور و ظهور حضرت مهدی (عج) بعنوان منجی دشوار نخواهد شد بلکه بدلیل آمادگی مردم جهان برای پذیرش و بیعت با منجی شرایط فراهم خواهد بود و ظالمان و فاسقان در برابر اراده الهی حضرت حجت (عج) که با نشانه های حق خود را به مردم ثابت می کند و نیز در برابر اراده مردم حرفی برای گفتن و قدرتی برای ماندن ندارند. در این وضعیت همه چیز برای تحقق حکومت عدل الهی با قیام حضرت حجت (عج) فراهم می شود. با این توضیح نه تنها گذشت زمان شرایط ظهور را سخت و دشوارتر نمی کند بلکه آمادگی قطعی در مردم برای پذیرش قیام و ضرورت وجود منجی را در اذهان فراهم می سازد که در ادامه بدان اشاره می کنیم.
ثالثاً: فهیم شدن مردم در پی آماده شدن شرایط ظهور به این معنا نیست که مردم در شرایط گسترش ظلم و فساد آخرالزمانی که در روایات بدان اشاره شده دارای بلوغ و نبوغ فکری و فرهنگی بالایی می شوند و خود از عهده حل مشکلات خود بر می آیند بلکه این فهم چنانکه اشاره کردیم عبارت است از توجه پیدا کردن به عمق زخم و دردی که جوامع و زندگی بشریت را از ناحیه ظلم ظالمان، فساد و تباهی فسادگران و گمراهی حاصل از مکاتب بشری و ایسم ها و ... فرا گرفته است و اینکه بشر محروم و مقصر بدون تمسک به منجی و حجت و ولی خدا نمی تواند این خلاء و شکاف عظیم و این درد و زخم عمیق را درمان کند.
پاورقی______________________________________ _
- محمد باقر مجلسى، بحارالانوار، (تهران، المكتبه الاسلامیه)، ج 51، ص 73، باب 1، حدیث 18.
- معجم احادیث الامام المهدى - عجل الله تعالی و فرجه شریف -، ج 3، ص 421 و بحار الانوار، ج 52، ص 101.
- «له غیبه یرتدّ فیها اقوام و یثبت على الدّین فیها آخرون... أما انّ الصابر فى غیبته على الأذى و التكذیب بمنزله المجاهد بالسیف بین یدى رسول اللّه(صلى الله علیه وآله)» بحارالانوار، ج 51، ص 133، باب 3، حدیث 4.
- بحارالانوار، محمد باقر مجلسى، ج 51، ص 132.
- ر.ك: لطف الله صافى، امامت و مهدویّت، ج 3، ص 143ـ150.
❤تصویرقشنگیست که در صحنه ی محشر❤ مادورحسینیم(ع) و بهشت است که مات است!❤