۲۶-۰۱-۰، ۰۵:۴۷ ب.ظ
رادیو زمانه: کودکان یاد میگیرند و چون چیزی را آموختند، آن را ذاتیِ جهان میپندارند. در عصرِ ما فیلمهای کارتونی یکی از میانجیهای مهمی هستند که کودکان از طریق آنها آموزش میبینند و جامعهپذیر میشوند. برخلاف باورِ عمومیای که معتقد است فیلمهای کارتونی تنها ابزارهای صوتی و بصری برای سرگرمی کودکان هستند، اتفاقأ این فیلمها حاوی ارزشها و جهانبینیهای خاصی هستند که آنها را در کودکان درونی میکنند.
با در نظر داشتن این نکتهها، در این مقاله دو فیلم کارتونی دوبلهشده پرطرفدار در تاریخ ایرانِ پس از انقلاب مورد بررسی قرار می گیرد.
جهان کودکانه و موهای قرمز آنشرلی
سریال کارتونی ۵۰ قسمتی آنشرلی برگرفته از رمان «آنه؛ دختری از گرین گیبلز»، اثر لوسی ماد مونتگومری (۱۹۰۸) نویسنده کانادایی بود.
دوبله فارسی این سریال در ایران بسیار مقبول افتاد و در میان نوجوانان و کودکان و حتی جوانان و بزرگترها هم طرفدارهای زیادی داشت. کودکان اوخر دهه ۶۰ و دههی ۷۰ و اوایل ۸۰ به یاد دارند که از همان آغاز فیلم طنینِ صدای موزیکِ بیکلامِ جورج مایکل چاشنی متنِ عاطفی و اثرگذارِ ابتدای فیلم میشد که صدای دلنشینِ نصرالله مدقالچی پخش میشد. ترکیب موسیقی متن، شعرِ پرشور و احساسی و صدای گیرای مدقالچی، در بدو شروعِ فیلم، نویدِ یک نمایش حقیقتأ کودکانه و ترسیمِ جهانی انسانی را میداد.
«آنه؛ دختری از گرین گیبلز»، اثر لوسی ماد مونتگومری (۱۹۰۸). این اثر به فارسی ترجمه شده است (برگردان سارا قدیانی، نشر قدیانی)
« آنه! تکرار غریبانه روزهایت چگونه گذشت.. وقتی روشنی چشمهایت در پشت پردههای مهآلود اندوه پنهان بود...».
شخصیتِ آنشرلی، طوری طراحی شده بود که برای به داستان درآوردن، بسیار متناسب بود. آنه کودک بود. این دختربچه یتیم بود و در یتیمخانه بزرگ شده بود، به طور اتفاقی سر از مزرعه متیو و ماریلا در میآورد. آنها او را میپذیرند و نزد خود نگه میدارند. آنشرلی موهای سرخرنگ بههمبافته، قلبی مهربان و حساس، روحیهای تلاشگرانه و سرشار از حس زندگی دارد. او اگرچه دورانی را در یتیمخانه و به دور از محیطهای خانوادگی و آدابِ آنها گذارنده، اما با تربیت و نزاکت است و شخصیت خاص خود را دارد. آنشرلی میخواهد جهان را زیباتر سازد تا او و امثال او که بیپناه و ضعیف هستند، بتوانند راحتتر در آن زندگی کنند و جایی برای آنها هم باشد.
این فیلم نوید آرامش و امید به زندگی را زنده نگه میداشت. اما چرا این سریال در ایران تا این حد محبوب بود؟
با در نظر داشتن این نکتهها، در این مقاله دو فیلم کارتونی دوبلهشده پرطرفدار در تاریخ ایرانِ پس از انقلاب مورد بررسی قرار می گیرد.
جهان کودکانه و موهای قرمز آنشرلی
سریال کارتونی ۵۰ قسمتی آنشرلی برگرفته از رمان «آنه؛ دختری از گرین گیبلز»، اثر لوسی ماد مونتگومری (۱۹۰۸) نویسنده کانادایی بود.
دوبله فارسی این سریال در ایران بسیار مقبول افتاد و در میان نوجوانان و کودکان و حتی جوانان و بزرگترها هم طرفدارهای زیادی داشت. کودکان اوخر دهه ۶۰ و دههی ۷۰ و اوایل ۸۰ به یاد دارند که از همان آغاز فیلم طنینِ صدای موزیکِ بیکلامِ جورج مایکل چاشنی متنِ عاطفی و اثرگذارِ ابتدای فیلم میشد که صدای دلنشینِ نصرالله مدقالچی پخش میشد. ترکیب موسیقی متن، شعرِ پرشور و احساسی و صدای گیرای مدقالچی، در بدو شروعِ فیلم، نویدِ یک نمایش حقیقتأ کودکانه و ترسیمِ جهانی انسانی را میداد.
«آنه؛ دختری از گرین گیبلز»، اثر لوسی ماد مونتگومری (۱۹۰۸). این اثر به فارسی ترجمه شده است (برگردان سارا قدیانی، نشر قدیانی)
« آنه! تکرار غریبانه روزهایت چگونه گذشت.. وقتی روشنی چشمهایت در پشت پردههای مهآلود اندوه پنهان بود...».
شخصیتِ آنشرلی، طوری طراحی شده بود که برای به داستان درآوردن، بسیار متناسب بود. آنه کودک بود. این دختربچه یتیم بود و در یتیمخانه بزرگ شده بود، به طور اتفاقی سر از مزرعه متیو و ماریلا در میآورد. آنها او را میپذیرند و نزد خود نگه میدارند. آنشرلی موهای سرخرنگ بههمبافته، قلبی مهربان و حساس، روحیهای تلاشگرانه و سرشار از حس زندگی دارد. او اگرچه دورانی را در یتیمخانه و به دور از محیطهای خانوادگی و آدابِ آنها گذارنده، اما با تربیت و نزاکت است و شخصیت خاص خود را دارد. آنشرلی میخواهد جهان را زیباتر سازد تا او و امثال او که بیپناه و ضعیف هستند، بتوانند راحتتر در آن زندگی کنند و جایی برای آنها هم باشد.
این فیلم نوید آرامش و امید به زندگی را زنده نگه میداشت. اما چرا این سریال در ایران تا این حد محبوب بود؟
از یهـ جاییـ بهـ بعدـ اگر نریـ خـــــری !