افغانستان؛ 50 سال پیش +تصاویر

[بیخیال بابا]

از تاریخ ۱۷۴۷ میلادی که پس از مرگ نادرشاه افشار ، احمدخان سدوزایی خود را حاکم افغانستان کرد تا زمان استقلال افغانستان در سال ۱۹۱۹ میلادی، این کشور به زیر سلطه دو امپراطوری آن دوران يعني بریتانیا و روسیه در آمده بود.


اما یک دوره کوتاه‌مدت که به نام دهه دموکراسی نامیده می‌شود در این کشور در ده سال پایانی دوره پادشاهی محمد ظاهرشاه ثبات و تلاش برای آنچه مدرنیزاسیون خوانده می شود به وجود آمد که با کودتای سال ۱۳۵۲ داوود خان به پایان رسید.




به گزارش فرارو، محمد ظاهر پس از ترور پدرش توسط نوجوان افغان در 19 سالگی به حکومت رسید و دوره فرمانروایی وی بر افغانستان از 1933 تا کودتای داوودخان دوره آرامش و ثبات و امنیت نسبی در این کشور بود. این کشور حتی در جنگ جهانی دوم نیز اعلام بی طرفی کرد.



ظاهرشاه در سال ۱۹۶۴، قانون اساسی جدید کشور را انتشار داد که بعدها و در سال ۲۰۰۱ میلادی با سقوط طالبان و بازگشت آرامش به افغانستان به عنوان قانون اساسی موقت (با حذف مواد مربوط به سلطنت) پذیرفته شد.



واژهٔ افغان که هم‌معنی قوم پشتو بوده‌است برای نخستین بار در سال ۱۹۶۴ و در قانون اساسی تصویبی محمد ظاهرشاه با تعریفی جدید و به معنی همهٔ افراد شهروند کشور افغانستان به‌کار رفت.



ظاهرشاه به قصد مدرنیزه کردن افغانستان به اصلاحات سیاسی و اقتصادی، تأسیس سیستم قانونگذاری دموکراتیک، ترویج نظام آموزش و پرورش مدرن، تأسیس دانشگاهها و آموزش برای زنان اقدام کرد.




اما در سال 1973 میلادی زمانی که ظاهرشاه برای عمل جراحی به رم رفته بود عموزاده وی، سردار محمد داود خان که در سالهای ۱۹۵۳ تا۱۹۶۳ صدر اعظم یا نخست وزیر شاه بود با انجام کودتای سفید، شاه را از قدرت خلع کرد و با پایان دادن به نظام شاهی در افغانستان نظام جمهوری اعلام کرد.




داوودخان که از ابتدا دارای افکار چپی و یک ناسیونالیست قوی بود با حزب دموکراتیک، روابط خوبی برقرار کرد اما در اواخر سالهای قدرتش از آنها فاصله گرفت و حتی در صدد نابودی ایشان بر آمد. این اقدام وی باعث شد تا حزب دموکراتیک خلق دست به کودتای ۷ اردیبهشت ۱۳۵۷ بزند و در همان سال او و ۳۹ نفر از اعضای فامیلش را به قتل رسانیدند.



مجموعه زیر که عکس های آرشیوی خبرگزاری اسوشیتدپرس و کتابخانه کنگره ملی امریکا است توسط "آلن تیلور" دبیر عکس خبرگزاری آتلانتیک گرد آوری شده و دوران موسوم به "مدرنیزاسیون" در افغانستان را به تصویر می کشد.

دو دانشجوی پزشکی دانشگاه کابل (سمت چپ) با استاد خود (سمت راست) گفتگو می کنند. 1962

دو زن و یک مرد مشغول کار در یک آزمایشگاه پزشکی در شهرکابل. 1960

نمایی از یکی از خیابانهای شلوغ کابل با فروشندگان کنار جاده. 1961

چاپخانه دولتی کابل که با تجهیزات مدرن با مشارکت آلمان غربی در سال 1966 تکمیل و به بهره برداری رسید.

یکی از آثار تاریخی کابل در سال 1968

تردد مردم، شتر و اتومبیل در یکی ازخیابان های کابل

زنان و مردان در حال تردد در بازار سنتی کابل؛ پای برخی از عابرین زن بدون کفش و برهنه به نظر می آید. 1964

اتومبیل حامل "آیزنهاور" رئیس جمهور امریکا برای ملاقات با محمدضاهر شاه وارد کابل می شود. 1959

ساکنین کابل برای استقبال از رئیس جمهور امریکا سر راه وی قرار گرفته اند. 1959

کاروان آیزنهاور برای ملاقات با ظاهرشاه به سمت کاخ راست جمهوری می رود؛ گفته می شود هشدار درباره نفوذ شوروی در افغانستان موضوع این ملاقات بوده است.

زنان و مردان در ایستگاه اتوبوس در شهر کابل. 1961

جنگنده ها و بمب افکن های ارتش افغانستان در فرودگاه نظامی حومه کابل. 1959

یک مغازه میوه و خوار و بار فروشی در شهر کابل. 1961

کودکان و خردسالان افغان در یکی از خیابان های کابل. 1961

زنان برقع پوش و مردان در حاشیه یکی از میادین شهر کابل؛ چراغ راهنمایی و رانندگی در این تصویر دیده می شود. 1964

یک خانواده افغان در لباس سنتی در حال تردد در جاده. 1959

کارخانه تولید کامیون های روس در کابل.

کارگران افغان مشغول کار در یک معدن زغالسنگ در شمال ولایت بغلان.

عبور کاروان افغان با شتر و اسب به سوی کابل. 1949