۲۷-۱۲-۹۳، ۰۵:۲۰ ب.ظ
برترین ها: امروز 27 اسفند برابر با 18 مارس تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع میپردازیم.
رویداد ها:
984 - جلوس شاه اسماعيل دوم در قزوين
شاه طهماسب صفوي يازده پسر داشت كه بزرگترين آنها، موسوم به محمد خدابنده بود. وي در هنگام مرگ پدر 45 سال داشت و هر چند يكسال بعد به تخت سلطنت نشست، اما در هنگام مرگ پدر به جهت ضعفي كه در چشم داشت، از پادشاهي استعفا كرد. اما اسماعيل ميرزا كه مورد خشم پدر بود و در زندان به سر ميبرد توسط هواخواهانش رهايى يافت و بر تخت قدرت تكيه زد. وي تمام برادران خود را يكي پس از ديگري به قتل رساند و هر كه را گمان ميكرد، در فكر پادشاهي باشد، از سرِ راه برداشت. شاه اسماعيل دوم مردي عياش و خونخوار و سفيه بود و چون در جواني در هرات به دست معلّمي سني مذهب تربيت يافته بود، بر آن شد كه چون به شاهي برسد، مذهب شيعه را كه توسط پدرانش ترويج شده بود، براندازد. او همين كار را هم كرد و خطبه و سكّه را به نام خلفاي راشدين جاري ساخت.
1167 - ميان فرانكها به رياست آمارليك كه تحت پرچم صليبيون وارد خاورميانه شده بودند و نيروهاي مسلمان در «البابين» مصر جنگ در گرفت.
1236 ش - آغاز بهره برداري از تلگراف در ايران
روزنامه وقايع اتفاقيه در شماره 372 خود در اين روز، رويداد سيم كشي تلگراف در مدرسه دارالفنون و موفقيتآميز بودن آن را خبر داد. پس از آن قرار شد كه از كاخ سلطنتي تا باغ لالهزار، سيم تلگراف متصل شود و پس از آن، نقاط ديگر نيز داراي تلگراف شدند. نكته در خور توجه اين بود كه برقراري تلگراف در ايران، در مرحله اول انگليسيها را بهرهمند كرد تا ايرانيان را، چرا كه آنان با اتصال خطوط مخابراتي هند و اروپا، نه تنها با مستعمره خود، هندوستان، ارتباط برقرار كردند و آن را سرعت بخشيدند، بلكه با ساختن تلگراف خانههايي در ايران و فرستادن مامور به كشور، نفوذ خود را روز به روز در ايران، توسعه دادند.
1302 - درگيري شهيد سيد حسن مدرس با طرفداران سردار سپه
در روزهايي كه بحث جايگزيني جمهوري به جاي مشروطه سلطنتي، بسيار اوج گرفته بود و روز تصميمگيري براي اعلان جمهوري نزديك ميشد، عالم مجاهد آيتاللَّه سيد حسن مدرس در برابر اين عمل ايستادگي كرد و سعي داشت از تصويب آن جلوگيري نمايد. در اين ميان مشاجرهاي بين سيد محمد تدين، رييس مجلس شوراي ملّي با سيد حسن مدرس روي داد كه پس از هتاكي تدين، او به همراه طرفدارانش از مجلس خارج شد و مجلس از رسميت افتاد. پس از آن، مدرس از جلسه خارج شد و در سرسرا كه نمايندگان جمع بودند به ايراد سخن پرداخت. در اين هنگام دكتر حسين بهرامي به تحريك تدين به مدرس نزديك شد و سيلي محكمي به صورت مدرس نواخت به طوري كه عمامه او از سرش افتاد. اين حادثه چنان زشت و دور از انتظار بود كه برخي نمايندگان آن را محكوم كرده و از جرگه هواداران جمهوري و سردار سپه خارج شدند. در آن زمان، اين سيلي را، سيلي به جمهوري تعبير كردند كه در نهايت به شكست آن طرح انجاميد.
1510 - آغاز سلطه استعماري اسپانيا بر سرزمين كلمبيا در امريكاي مركزي
سرزمين كلمبيا در امريكاي مركزي در سال 1499م توسط كاشفان اسپانيايى كشف شد و استعمارگران اسپانيايى، ضمن الحاق كلمبيا به كشور خود، از هجدهم مارس 1510م به غارت منابع آن پرداختند. قيام مردم كلمبيا عليه اسپانيا از سال 1781م آغاز شد و پس از آن كه ناپلئون، اسپانيا را تصرف كرد، نفوذ و قدرت دولت مادريد در مستعمراتش كاهش يافت. همزمان با تزلزل در حاكميت اسپانيا، اعلاميه استقلال كلمبيا در سال 1810 تهيه شد. سه سال بعد، وقوع انقلاب مردم كلمبيا همچنان ادامه داشت تا اينكه سرانجام سيمون بوليوار آزاديخواه معروف امريكاي جنوبي در سال 1819م به سلطه اسپانيا بر كلمبيا خاتمه داد و با آزادي ونزوئلا، كلمبيا، اكوادور و پاناما، جمهوري كلمبياي بزرگ متشكل از اين كشورها را تأسيس نمود. طي سالهاي 1829 تا 1830م اكوادور و ونزوئلا اعلام استقلال كردند. نام كشور كلمبيا به پاس كشف قاره آمريكا توسط كريستف كلمب به اين اسم نامگذاري شده است.
1962 - امضاي پيمان اويان و پايان استعمار فرانسه در الجزاير
الجزاير از سال 1830م تحت استعمار فرانسه قرار گرفت و مقاومتهاي مردمي مانع اين استعمار نگرديد و حتي در اوايل قرن بيستم تمام خاك الجزاير زير سلطه فرانسه درآمد. در زمان جنگ جهاني دوم، الجزاير كه مستعمره فرانسه بود.، به جرگه متفقين پيوست و در زمان اشغال فرانسه، دولت در تبعيد ژنرال دوگل، مدتي در الجزيره پايتخت الجزاير مستقر گرديد. پس از پايان جنگ دوم جهاني، جنبش استقلالطلبي در اين كشور شدت گرفت، به طوري كه تشنجات اين دوره، باعث اعطاي خود مختاري از جانب دوگل شد. ولي مبارزان كه خواستار استقلال بودند، جهاد خود را ادامه دادند تا حدي كه در سال 1962م مارشال دوگل قرارداد اويان را كه متضمن استقلال كامل الجزاير بود، امضا كرد. در انقلاب هشت ساله مردم الجزاير، يك ميليون نفر از آزادي خواهان به دست اشغالگران فرانسوي كشته شدند. الجزاير پس از استقلال، داراي حكومت جمهوري دموكراتيك (سوسياليستي) شد، كه اولين رئيس جمهور آن احمدبن بلا بود.
1965 - انجام نخستین راهپیمایی فضایی جهان توسط الکسی لئونوف کیهاننورد روسی.
1978 - محکوم شدن ذوالفقار علي بوتو به اعدام
18 مارس 1978 ذوالفقارعلي بوتو نخست وزير پيشين و رهبر حزب مردم پاكستان به جرم دست داشتن در قتل پدر يكي از رقباي سياسي اش به اعدام محكوم شد كه بعدا اعدام گرديد. دولت وي قبلا با يك كودتاي نظامي برانداخته شده بود. ذوالفقارعلي بوتو سالها وزير امورخارجه، رئيس كشور و رئيس دولت پاكستان بود و در سال 1971 موفق شد پاكستان را از بحران پس از جدا شدن پاكستان شرقي (بنگلادش امروز) خارج سازد.
سالها بعد PPP (حزب مردم پاكستان) «بي نظير» دختر ذوالفقار علي بوتو را نخست وزير پاكستان كرد كه وي پس از كنار رفتن از اين سمت، بعدا متهم شدن و پس از يك تبعيد طولاني در خارج از پاكستان، اواخر سال 2007 به وطن بازگشت و در دسامبر همين سال در پي شركت در يك اجتماع در راولپندي و ايراد نطق ترور شد و رياست حزب به پسرش «بلاول» رسيد كه چون دانشجو بود و در انگلستان تحصيل مي کرد، پدر او «آصف علي زرداري» نيابت رياست حزب را بر عهده گرفت.
1945 - چهل و دو روز پيش از خودكشي هيتلر و زماني كه ارتش مسکو به دیوار برلين نزدیک شده بود و تصرف شهر قطعي بود، پايتخت آلمان مورد حمله 1250 بمب افكن آمريكايي قرار گرفت و چون وسيله دفاع نداشت آسيب فراوان ديد. مورخان اين بمباران را «غير ضروري» خوانده و نوشته اند که با هدف خاص انجام شده بود.
2003 - «هو جينتائو Hu Jintao» دبيركل حزب حاکم رژيم پکن رئيس جمهور اين کشور هم شد. وي در همين روز «ون جيابائو Wen Jiabao» را به عنوان نخست وزير و «لي جائو شينگ» را به سمت وزير امورخارجه اين رژيم تعيين کرد.
زادروزها
۱۳۰۰ - مهدی آذریزدی، نویسنده کودکان و نوجوانان
۱۳۰۱ - عبدالحسین زرینکوب، نویسنده و برجستهترین مولوی پژوه معاصر
۱۳۳۸ - رویا تیموریان، بازیگر ایرانی
۱۸۷۷ - ادگار کیسی پیشگو و شفادهندهٔ آمریکایی
1842 - تولد استفان مالارْمِه اديب معروف فرانسوي
1858 - تولد رُدولف ديزل مبتكر و مخترع موتور ماشين
1830 - فوستل دو كولانژ مورخ و جامعه شناس قرن 19 فرانسه
مرگها
1965 - ملك فاروق پادشاه پيشين مصر
۲۰۰۹ - ناتاشا ریچاردسون - بازیگر انگلیسی
*****
منابع:
-پايگاه نوشيروان کيهاني زاده
-ویکی پدیای فارسی
-صفحه امروز در تاریخ در توئیتر
-راسخون
رویداد ها:
984 - جلوس شاه اسماعيل دوم در قزوين
شاه طهماسب صفوي يازده پسر داشت كه بزرگترين آنها، موسوم به محمد خدابنده بود. وي در هنگام مرگ پدر 45 سال داشت و هر چند يكسال بعد به تخت سلطنت نشست، اما در هنگام مرگ پدر به جهت ضعفي كه در چشم داشت، از پادشاهي استعفا كرد. اما اسماعيل ميرزا كه مورد خشم پدر بود و در زندان به سر ميبرد توسط هواخواهانش رهايى يافت و بر تخت قدرت تكيه زد. وي تمام برادران خود را يكي پس از ديگري به قتل رساند و هر كه را گمان ميكرد، در فكر پادشاهي باشد، از سرِ راه برداشت. شاه اسماعيل دوم مردي عياش و خونخوار و سفيه بود و چون در جواني در هرات به دست معلّمي سني مذهب تربيت يافته بود، بر آن شد كه چون به شاهي برسد، مذهب شيعه را كه توسط پدرانش ترويج شده بود، براندازد. او همين كار را هم كرد و خطبه و سكّه را به نام خلفاي راشدين جاري ساخت.
1167 - ميان فرانكها به رياست آمارليك كه تحت پرچم صليبيون وارد خاورميانه شده بودند و نيروهاي مسلمان در «البابين» مصر جنگ در گرفت.
1236 ش - آغاز بهره برداري از تلگراف در ايران
روزنامه وقايع اتفاقيه در شماره 372 خود در اين روز، رويداد سيم كشي تلگراف در مدرسه دارالفنون و موفقيتآميز بودن آن را خبر داد. پس از آن قرار شد كه از كاخ سلطنتي تا باغ لالهزار، سيم تلگراف متصل شود و پس از آن، نقاط ديگر نيز داراي تلگراف شدند. نكته در خور توجه اين بود كه برقراري تلگراف در ايران، در مرحله اول انگليسيها را بهرهمند كرد تا ايرانيان را، چرا كه آنان با اتصال خطوط مخابراتي هند و اروپا، نه تنها با مستعمره خود، هندوستان، ارتباط برقرار كردند و آن را سرعت بخشيدند، بلكه با ساختن تلگراف خانههايي در ايران و فرستادن مامور به كشور، نفوذ خود را روز به روز در ايران، توسعه دادند.
1302 - درگيري شهيد سيد حسن مدرس با طرفداران سردار سپه
در روزهايي كه بحث جايگزيني جمهوري به جاي مشروطه سلطنتي، بسيار اوج گرفته بود و روز تصميمگيري براي اعلان جمهوري نزديك ميشد، عالم مجاهد آيتاللَّه سيد حسن مدرس در برابر اين عمل ايستادگي كرد و سعي داشت از تصويب آن جلوگيري نمايد. در اين ميان مشاجرهاي بين سيد محمد تدين، رييس مجلس شوراي ملّي با سيد حسن مدرس روي داد كه پس از هتاكي تدين، او به همراه طرفدارانش از مجلس خارج شد و مجلس از رسميت افتاد. پس از آن، مدرس از جلسه خارج شد و در سرسرا كه نمايندگان جمع بودند به ايراد سخن پرداخت. در اين هنگام دكتر حسين بهرامي به تحريك تدين به مدرس نزديك شد و سيلي محكمي به صورت مدرس نواخت به طوري كه عمامه او از سرش افتاد. اين حادثه چنان زشت و دور از انتظار بود كه برخي نمايندگان آن را محكوم كرده و از جرگه هواداران جمهوري و سردار سپه خارج شدند. در آن زمان، اين سيلي را، سيلي به جمهوري تعبير كردند كه در نهايت به شكست آن طرح انجاميد.
1510 - آغاز سلطه استعماري اسپانيا بر سرزمين كلمبيا در امريكاي مركزي
سرزمين كلمبيا در امريكاي مركزي در سال 1499م توسط كاشفان اسپانيايى كشف شد و استعمارگران اسپانيايى، ضمن الحاق كلمبيا به كشور خود، از هجدهم مارس 1510م به غارت منابع آن پرداختند. قيام مردم كلمبيا عليه اسپانيا از سال 1781م آغاز شد و پس از آن كه ناپلئون، اسپانيا را تصرف كرد، نفوذ و قدرت دولت مادريد در مستعمراتش كاهش يافت. همزمان با تزلزل در حاكميت اسپانيا، اعلاميه استقلال كلمبيا در سال 1810 تهيه شد. سه سال بعد، وقوع انقلاب مردم كلمبيا همچنان ادامه داشت تا اينكه سرانجام سيمون بوليوار آزاديخواه معروف امريكاي جنوبي در سال 1819م به سلطه اسپانيا بر كلمبيا خاتمه داد و با آزادي ونزوئلا، كلمبيا، اكوادور و پاناما، جمهوري كلمبياي بزرگ متشكل از اين كشورها را تأسيس نمود. طي سالهاي 1829 تا 1830م اكوادور و ونزوئلا اعلام استقلال كردند. نام كشور كلمبيا به پاس كشف قاره آمريكا توسط كريستف كلمب به اين اسم نامگذاري شده است.
1962 - امضاي پيمان اويان و پايان استعمار فرانسه در الجزاير
الجزاير از سال 1830م تحت استعمار فرانسه قرار گرفت و مقاومتهاي مردمي مانع اين استعمار نگرديد و حتي در اوايل قرن بيستم تمام خاك الجزاير زير سلطه فرانسه درآمد. در زمان جنگ جهاني دوم، الجزاير كه مستعمره فرانسه بود.، به جرگه متفقين پيوست و در زمان اشغال فرانسه، دولت در تبعيد ژنرال دوگل، مدتي در الجزيره پايتخت الجزاير مستقر گرديد. پس از پايان جنگ دوم جهاني، جنبش استقلالطلبي در اين كشور شدت گرفت، به طوري كه تشنجات اين دوره، باعث اعطاي خود مختاري از جانب دوگل شد. ولي مبارزان كه خواستار استقلال بودند، جهاد خود را ادامه دادند تا حدي كه در سال 1962م مارشال دوگل قرارداد اويان را كه متضمن استقلال كامل الجزاير بود، امضا كرد. در انقلاب هشت ساله مردم الجزاير، يك ميليون نفر از آزادي خواهان به دست اشغالگران فرانسوي كشته شدند. الجزاير پس از استقلال، داراي حكومت جمهوري دموكراتيك (سوسياليستي) شد، كه اولين رئيس جمهور آن احمدبن بلا بود.
1965 - انجام نخستین راهپیمایی فضایی جهان توسط الکسی لئونوف کیهاننورد روسی.
1978 - محکوم شدن ذوالفقار علي بوتو به اعدام
ذوالفقارعلي بوتو
18 مارس 1978 ذوالفقارعلي بوتو نخست وزير پيشين و رهبر حزب مردم پاكستان به جرم دست داشتن در قتل پدر يكي از رقباي سياسي اش به اعدام محكوم شد كه بعدا اعدام گرديد. دولت وي قبلا با يك كودتاي نظامي برانداخته شده بود. ذوالفقارعلي بوتو سالها وزير امورخارجه، رئيس كشور و رئيس دولت پاكستان بود و در سال 1971 موفق شد پاكستان را از بحران پس از جدا شدن پاكستان شرقي (بنگلادش امروز) خارج سازد.
سالها بعد PPP (حزب مردم پاكستان) «بي نظير» دختر ذوالفقار علي بوتو را نخست وزير پاكستان كرد كه وي پس از كنار رفتن از اين سمت، بعدا متهم شدن و پس از يك تبعيد طولاني در خارج از پاكستان، اواخر سال 2007 به وطن بازگشت و در دسامبر همين سال در پي شركت در يك اجتماع در راولپندي و ايراد نطق ترور شد و رياست حزب به پسرش «بلاول» رسيد كه چون دانشجو بود و در انگلستان تحصيل مي کرد، پدر او «آصف علي زرداري» نيابت رياست حزب را بر عهده گرفت.
1945 - چهل و دو روز پيش از خودكشي هيتلر و زماني كه ارتش مسکو به دیوار برلين نزدیک شده بود و تصرف شهر قطعي بود، پايتخت آلمان مورد حمله 1250 بمب افكن آمريكايي قرار گرفت و چون وسيله دفاع نداشت آسيب فراوان ديد. مورخان اين بمباران را «غير ضروري» خوانده و نوشته اند که با هدف خاص انجام شده بود.
2003 - «هو جينتائو Hu Jintao» دبيركل حزب حاکم رژيم پکن رئيس جمهور اين کشور هم شد. وي در همين روز «ون جيابائو Wen Jiabao» را به عنوان نخست وزير و «لي جائو شينگ» را به سمت وزير امورخارجه اين رژيم تعيين کرد.
زادروزها
۱۳۰۰ - مهدی آذریزدی، نویسنده کودکان و نوجوانان
۱۳۰۱ - عبدالحسین زرینکوب، نویسنده و برجستهترین مولوی پژوه معاصر
۱۳۳۸ - رویا تیموریان، بازیگر ایرانی
۱۸۷۷ - ادگار کیسی پیشگو و شفادهندهٔ آمریکایی
1842 - تولد استفان مالارْمِه اديب معروف فرانسوي
1858 - تولد رُدولف ديزل مبتكر و مخترع موتور ماشين
1830 - فوستل دو كولانژ مورخ و جامعه شناس قرن 19 فرانسه
مرگها
1965 - ملك فاروق پادشاه پيشين مصر
۲۰۰۹ - ناتاشا ریچاردسون - بازیگر انگلیسی
*****
منابع:
-پايگاه نوشيروان کيهاني زاده
-ویکی پدیای فارسی
-صفحه امروز در تاریخ در توئیتر
-راسخون
دیشب خوابت را دیدم..
صبح، شمعداني باغچه مان گل از گلش شکفته بود...
صبح، شمعداني باغچه مان گل از گلش شکفته بود...