خودتان قضاوت كنيد! نشريات تخصصي در هر شاخه اي از علم و فن و هنر تا چه ميزان مي توانند تأثيرگذار باشند؟
باشگاه خبرنگاران؛ آيا نشريات سينمائي ايران از تمام پتانسيلي كه فضاي رواني مطبوعات مي تواند داشته باشد، بهره برده اند؟ و آيا اين مطلب كه سينما، هنري عامه پسند است، باعث گرديده بعضي از مطبوعات وابسته به اين حوزه، در دام زردنگاري و فاصله گرفتن از فضاي فرهيختگي بيفتد؟
لازم به ذكر است؛ ببينيم نشريات سينمائي بين المللي تا چه حد توانسته اند پيشرفت كنند و آنگاه از پتانسيل هايي كه حوزه مطبوعات "هنر هفتم" دارد تا اندازه اي آگاه خواهيم شد. البته آنچه در ادامه مي خوانيد، تنها اشاره اي فهرست‌وار به نشريات سينمايي داخلی و خارجی است و مقايسه ناخودآگاه اين دو خواهد توانست تحليل شخصي هر خواننده اي را از اوضاع برانگيزد و در پايان باز هم بايد خودتان قضاوت كنيد.
در ايران نشريات سينمائي متعددي وجود دارد از از آن جمله مي توان به ماهنامه "فيلم" اشاره كرد كه يكي از قدیمی ترين مجلات سينمايي ايران است و پيش از پيروزي انقلاب اسلامي هم منتشر مي شد.
"فيلم نگار" نيز ماهنامه اي ديگر است كه از سوي معاونت سينمائي وزارت فرهنگ و ارشاد منتشر مي گردد. در اين ميان بايد به نخستين و تنها نشريه تخصصي انيميشن در ايران با نام "پيل بان" نيز اشاره كرد كه تاكنون به ميزان قابل توجهي نظر فعالان اين عرصه را به خود جلب كرده و تنها روزنامه سينمايي ايران هم "باني فيلم" است كه بيشتر به اخبار مي پردازد تا مسائلي نظير نقد يا چاپ مقالات فني.
نشريات ديگري مثل "24"، "دنياي تصوير"، "صنعت سينما" و "سينما ادبيات" هم از موارد قابل اشاره داخلي اند، همچنين سايت هايي نظير "سينماي ما" يا "كافه سينما" نيز در اين زمينه فعاليت دارند.
اما پس از اینها نوبت به بررسی نمونه های خارجی می رسد. در این میان برخی از نشریات به سینم ا به عنوان یک صنعت می پردازند. "ورایتی" قدیمی ترین نشریه ی سینم ای دنیاست که به صورت هفته نامه در نیویورک چاپ می شود و آشکارا سینم ا را یک نوع تجارت می داند.
این نشریه مقالاتی در مورد جنبه های مختلف فیلم سازی، نقد فیلم و آمار فروش فیلم ها هم به چاپ می رساند، همچنین ضمیمه ای دارد که روزانه به چاپ می رسد و در آن درباره ی سینم ا و تلویزیون، مطالب به عنوان فعالیتی بازرگانی نگارش می شود.
"فیلم کوارتلی" که از سوی انتشارات بازرگانی کالیفرنیا به چاپ می رسد نیز در اکثر مواقع به بررسی جنبه های فنی کار فیلم سازی مشغول است.
"سینفیکس" هم نشریه ای است که سالی سه بار در کالیفرنیا منتشر می گردد و ویژه ی تمهیدات سینم ایی، جلوه های ویژه و عکاسی است.
در ادامه باید به یک نشریه از قاره ی سبز هم اشاره کرد، "انیما فیلم" که چاپ کشور لهستان است. معتبرترین نشریه در خصوص انیمیشن است ولی مطالب آن فقط مربوط به پویا نمایی نیست و در حوزه ی جلوه های ویژه میدانی و استودئویی هم حرف هایی برای گفتن دارد. این نشریه بطور همزمان به چند زبان زنده دنیا ترجمه می شود.
"باکس آفیس" که رویکردی خاص دارد، این نشریه غیر از اخبار سینم ایی به بررسی تکنولوژی های جدید در حوزه اکران می پردازد.
نشریاتی هم وجود دارند که سینم ا را به مثابه ی یک هنر مورد تحلیل و بررسی قرار می دهند، البته میان آنها هم طیف های متنوعی وجود دارد که در یک بررسی کلی مهمترین آنها بدین قرارند:
اول "کایه دو سینم ا " را باید نام برد که شاید بتوان آن را معتبرترین نشریه ی سینم ایی جهان دانست. بنیان گذاران این نشریه لود وکا، آندره بازن، ژاک دونیول والکروز بودند. "کایه دو سینم ا" به معنای دفترهای سینم ا است این مجله در اواسط دهه 1950 از خلال مقالاتی که منتقدان جوانی چون فرانسوا تروفو، کلود شابرول، اریک رومر و ژان لوک گدار(پیش از روی آوردن به کارگردانی) نوشت، تئوری مولف را ترویج و تبلیغ کرد و کارگردان هایی نظیر "نیکلاس ری" و "هیچکاک" را که تا آنروز به افرادی سرگرمی ساز معروف شده بودند از جایگاه سابقشان بالاتر برد.به دست همین افراد در دهه ی شصبت قرن بیست، مبحث ساختارگرایی هم وارد حوزه ی مباحث سینم ایی شد.
نشریه ی "فیلم ریور" که از سوی دانشگاه نورث وسترن چاپ می شود به طور کلی به آرای جدید در حوزه فیلم سازی می پردازد و به ویژه به مبحث شناسی در فیلم توجه ویژه دارد.
"فیلم این ریویو" غیر از خود فیلم ها بیشتر کتابهای سینم ایی را بررسی می کند.
"سینم ا ژورنال" دیدگاه های سیاسی را درباره "هنر هفتم" مد نظر دارد.
نشریه ی "جامپ کات"بیشتر مقالات ایدئولوژیک را به چاپ می رساند و در مورد نقد فیلم هم باید گفت نشریه ی " واید انگل" که توسط دانشگاه اوهایو به چاپ می رسد به این حوزه توجه بیشتری نشان می دهد.
یک ماهنامه قابل اشاره ی دیگر که باید از آن نام برد "فیلم کامنت" است که توسط انجمن سینم ایی لینکلن اداره می شود و به جبنه های مختلف سینم ا توجه دارد.
نشریه "کالچر" ، همشهری نیویوریکی آن، به سینم ای تجربی معطوف است.
در آخر هم به نشریه "سینه فانتاسیک" اشاره می شود که حوزه بررسی آن بیشتر مربوط به فیلم های علمی- تخیلی و ژانر ترسناک است.
به طور کلی مشخص است بعضی از حوزه های اشاره شده در فهرست بالا که برای آن نشریه ای بخصوص و پودمانی در نظر گرفته شده ، حوزه هایی هستند که در نشریات ما حتی در حد یک ستون گاه به گاه هم به آنها پرداخته نمی شود و فعالیت ترجمه هم بی رمق و بد سلیقه است و با این همه عده ای بر این باروند که پتانسیل مطبوعات سینم ایی ایران، از همین حد موجود بیشتر نیست و با یک نشریه در ایران کاری بیش از اینکه امروز انجام می شود، نمی توان انجام داد!
اما حالا شما نگاهی اجمالی به قضیه را از نظر گذراندید، و خودتان می توانید در اینباره به قضاوت بنشینید.
يادداشت از: محمد صادق جليل زاده
باشگاه خبرنگاران؛ آيا نشريات سينمائي ايران از تمام پتانسيلي كه فضاي رواني مطبوعات مي تواند داشته باشد، بهره برده اند؟ و آيا اين مطلب كه سينما، هنري عامه پسند است، باعث گرديده بعضي از مطبوعات وابسته به اين حوزه، در دام زردنگاري و فاصله گرفتن از فضاي فرهيختگي بيفتد؟
لازم به ذكر است؛ ببينيم نشريات سينمائي بين المللي تا چه حد توانسته اند پيشرفت كنند و آنگاه از پتانسيل هايي كه حوزه مطبوعات "هنر هفتم" دارد تا اندازه اي آگاه خواهيم شد. البته آنچه در ادامه مي خوانيد، تنها اشاره اي فهرست‌وار به نشريات سينمايي داخلی و خارجی است و مقايسه ناخودآگاه اين دو خواهد توانست تحليل شخصي هر خواننده اي را از اوضاع برانگيزد و در پايان باز هم بايد خودتان قضاوت كنيد.
در ايران نشريات سينمائي متعددي وجود دارد از از آن جمله مي توان به ماهنامه "فيلم" اشاره كرد كه يكي از قدیمی ترين مجلات سينمايي ايران است و پيش از پيروزي انقلاب اسلامي هم منتشر مي شد.
"فيلم نگار" نيز ماهنامه اي ديگر است كه از سوي معاونت سينمائي وزارت فرهنگ و ارشاد منتشر مي گردد. در اين ميان بايد به نخستين و تنها نشريه تخصصي انيميشن در ايران با نام "پيل بان" نيز اشاره كرد كه تاكنون به ميزان قابل توجهي نظر فعالان اين عرصه را به خود جلب كرده و تنها روزنامه سينمايي ايران هم "باني فيلم" است كه بيشتر به اخبار مي پردازد تا مسائلي نظير نقد يا چاپ مقالات فني.
نشريات ديگري مثل "24"، "دنياي تصوير"، "صنعت سينما" و "سينما ادبيات" هم از موارد قابل اشاره داخلي اند، همچنين سايت هايي نظير "سينماي ما" يا "كافه سينما" نيز در اين زمينه فعاليت دارند.
اما پس از اینها نوبت به بررسی نمونه های خارجی می رسد. در این میان برخی از نشریات به سینم ا به عنوان یک صنعت می پردازند. "ورایتی" قدیمی ترین نشریه ی سینم ای دنیاست که به صورت هفته نامه در نیویورک چاپ می شود و آشکارا سینم ا را یک نوع تجارت می داند.
این نشریه مقالاتی در مورد جنبه های مختلف فیلم سازی، نقد فیلم و آمار فروش فیلم ها هم به چاپ می رساند، همچنین ضمیمه ای دارد که روزانه به چاپ می رسد و در آن درباره ی سینم ا و تلویزیون، مطالب به عنوان فعالیتی بازرگانی نگارش می شود.
"فیلم کوارتلی" که از سوی انتشارات بازرگانی کالیفرنیا به چاپ می رسد نیز در اکثر مواقع به بررسی جنبه های فنی کار فیلم سازی مشغول است.
"سینفیکس" هم نشریه ای است که سالی سه بار در کالیفرنیا منتشر می گردد و ویژه ی تمهیدات سینم ایی، جلوه های ویژه و عکاسی است.
در ادامه باید به یک نشریه از قاره ی سبز هم اشاره کرد، "انیما فیلم" که چاپ کشور لهستان است. معتبرترین نشریه در خصوص انیمیشن است ولی مطالب آن فقط مربوط به پویا نمایی نیست و در حوزه ی جلوه های ویژه میدانی و استودئویی هم حرف هایی برای گفتن دارد. این نشریه بطور همزمان به چند زبان زنده دنیا ترجمه می شود.
"باکس آفیس" که رویکردی خاص دارد، این نشریه غیر از اخبار سینم ایی به بررسی تکنولوژی های جدید در حوزه اکران می پردازد.
نشریاتی هم وجود دارند که سینم ا را به مثابه ی یک هنر مورد تحلیل و بررسی قرار می دهند، البته میان آنها هم طیف های متنوعی وجود دارد که در یک بررسی کلی مهمترین آنها بدین قرارند:
اول "کایه دو سینم ا " را باید نام برد که شاید بتوان آن را معتبرترین نشریه ی سینم ایی جهان دانست. بنیان گذاران این نشریه لود وکا، آندره بازن، ژاک دونیول والکروز بودند. "کایه دو سینم ا" به معنای دفترهای سینم ا است این مجله در اواسط دهه 1950 از خلال مقالاتی که منتقدان جوانی چون فرانسوا تروفو، کلود شابرول، اریک رومر و ژان لوک گدار(پیش از روی آوردن به کارگردانی) نوشت، تئوری مولف را ترویج و تبلیغ کرد و کارگردان هایی نظیر "نیکلاس ری" و "هیچکاک" را که تا آنروز به افرادی سرگرمی ساز معروف شده بودند از جایگاه سابقشان بالاتر برد.به دست همین افراد در دهه ی شصبت قرن بیست، مبحث ساختارگرایی هم وارد حوزه ی مباحث سینم ایی شد.
نشریه ی "فیلم ریور" که از سوی دانشگاه نورث وسترن چاپ می شود به طور کلی به آرای جدید در حوزه فیلم سازی می پردازد و به ویژه به مبحث شناسی در فیلم توجه ویژه دارد.
"فیلم این ریویو" غیر از خود فیلم ها بیشتر کتابهای سینم ایی را بررسی می کند.
"سینم ا ژورنال" دیدگاه های سیاسی را درباره "هنر هفتم" مد نظر دارد.
نشریه ی "جامپ کات"بیشتر مقالات ایدئولوژیک را به چاپ می رساند و در مورد نقد فیلم هم باید گفت نشریه ی " واید انگل" که توسط دانشگاه اوهایو به چاپ می رسد به این حوزه توجه بیشتری نشان می دهد.
یک ماهنامه قابل اشاره ی دیگر که باید از آن نام برد "فیلم کامنت" است که توسط انجمن سینم ایی لینکلن اداره می شود و به جبنه های مختلف سینم ا توجه دارد.
نشریه "کالچر" ، همشهری نیویوریکی آن، به سینم ای تجربی معطوف است.
در آخر هم به نشریه "سینه فانتاسیک" اشاره می شود که حوزه بررسی آن بیشتر مربوط به فیلم های علمی- تخیلی و ژانر ترسناک است.
به طور کلی مشخص است بعضی از حوزه های اشاره شده در فهرست بالا که برای آن نشریه ای بخصوص و پودمانی در نظر گرفته شده ، حوزه هایی هستند که در نشریات ما حتی در حد یک ستون گاه به گاه هم به آنها پرداخته نمی شود و فعالیت ترجمه هم بی رمق و بد سلیقه است و با این همه عده ای بر این باروند که پتانسیل مطبوعات سینم ایی ایران، از همین حد موجود بیشتر نیست و با یک نشریه در ایران کاری بیش از اینکه امروز انجام می شود، نمی توان انجام داد!
اما حالا شما نگاهی اجمالی به قضیه را از نظر گذراندید، و خودتان می توانید در اینباره به قضاوت بنشینید.
يادداشت از: محمد صادق جليل زاده
.xcvk..xcvk.