توصیههایی برای جلوگیری از سرماخوردگی و درمان بچههای سرما خورده فی

[.مليكا.]

یکی از مهمترین علل شیوع سرماخوردگی در شیرخواران ضعف سیستم ایمنی در آنهاست. از سويي حدود ۲۰۰ نوع ویروس مختلف مولد همین سرماخوردگی معمولی هستند
چرا شیرخواران و نوپایان اینقدر سرما میخورند؟

برترین ها: یکی از مهمترین علل شیوع سرماخوردگی در شیرخواران ضعف سیستم ایمنی در آنهاست. از سويي حدود ۲۰۰ نوع ویروس مختلف مولد همین سرماخوردگی معمولی هستند و سیستم ایمنی بدن برای شناسایی و ایجاد ایمنی در برابر آنها، باید در مواجهه با این ویروسها قرار بگیرد. خود شما چند بار در طول زندگی سرماخوردهاید؟ همینطور که کودک بزرگ میشود یاد میگیرد که به اشیای مختلف دست بزند و هر جا سرک بکشد بنابراين احتمال اینکه دست خود را به ویروسهای سرماخوردگی آلوده کند، افزایش مییابد. برای سرماخوردن کافی است کودک دست آلوده خود را به دهان، چشم یا بینی خود بزند.

از کجا بفهمم فرزندم سرما خورده، آلرژی دارد یا آنفلوآنزا گرفته؟

اگر کودک سرما بخورد ممکن است آبریزش بینی شفاف و غلیظی داشته باشد و به مرور در طول یک هفته مخاط خارج شده از بینیاش زرد یا سبز شود. گاهی کودک سرماخورده، سرفه میکند و تب خفیفی دارد. اگر کودک به طور معمول خوب غذا میخورد، سرماخوردگی کمی او را بد غذا میکند. تا زمانی که تبش پایین بیاید از او پرستاری کنید. اگر بعد از پایین آمدن تب باز هم علائم ذكر شده را داشت، ممکن است به بیماری دیگری مبتلا باشد. عفونت ویروسی آنفلوآنزا علائم شدیدی دارد و معمولا با اسهال و استفراغ همراه است اما یادتان باشد اگر احتقان بینی و سرفه قبل از تب خود را نشان دهند احتمالا کودک سرما خورده است. خارش و اشکریزی از چشمها، آبریزش بینی، عطسههای متعدد و خارش پوست از علائم بارز حساسیت هستند. به علاوه آبریزش بینی شفافتر و رقیقتر است، مدتها ادامه دارد و با مرور زمان تغییر رنگ نمیدهد. در نهایت باید گفت حساسیت سبب ایجاد تب نمیشود.

سرماخوردگی چطور درمان میشود؟

این باور غلط در جامعه رایج شده که برای سرماخوردگی باید چند نوع آنتیبیوتیک خورد. سرماخوردگی عامل ویروسی دارد نه باکتریایی. بنابراین آنتیبیوتیک در درمان آن نقشی ندارد، علم هنوز نتوانسته برای هیچ ویروسی دارویی پیدا کند که دوره فعالیت آن را کاهش دهد یا آن را از بین ببرد اما میتوان با برخی روشها تحمل دوره بیماری را برای کودک سادهتر کرد؛ از جمله اینکه به کودک مایعات کافی داد و شرایط استراحت مناسبی را برایش فراهم کرد. اگر فرزندتان زیر ۴ ماه است باید به او شیر خودتان یا شیر خشک بدهید. از ۴ ماهگی خوراندن اندکی آب جوشیده و خنک شده به او مانعي ندارد و از ۶ ماهگی هم که میتوانید برای او آبمیوههای تازه بگیرید، در لیوانش بریزید و به او بدهید.

آیا مجازیم از داروهای بینسخه استفاده کنیم؟

متخصصان کودکان با این کار مخالفند. داروهای بدون نسخه مخصوص سرماخوردگی و سرفه در کودکان زیر ۶ ماه هیچ اثری ندارد و گاهی میتواند خطرناک هم باشد. هیچ دارویی نمیتواند دوره ویروسی سرماخوردگی را کاهش دهد. اگر فرزندتان تب دارد میتوانید با مشورت با پزشک به او قطره استامینوفن یا ایبوپروفن بدهید اما بايد دوز آن را حتما از متخصص بپرسید و سر خود یا بنا به توصیه اطرافیان هر چه قدر خواستید به فرزندتان دارو ندهید. تحت هیچ شرایطی به فرزندتان آسپرین نخورانید زیرا او را در خطر مرگ قرار میدهد.

جوجوهای بینیات را بده من!

از آنجا که شیرخواران زیر ۴ ماه نمیتوانند آبریزش بینی خود را مهار کنند میتوانید توصیههای زیر را به کار گیرید.
۱. از محلول سالین (آب نمک) استفاده کنید. این محلولها در داروخانه موجود است. میتوانید آن را در بینی فرزندتان بچکانید سپس بعد از چند دقیقه با یک سرنگ(قسمت پلاستیکی آن) مایع را بیرون بکشید.
۲. اگر گرفتگی بینی فرزندتان نمیگذارد راحت شیر را بمکد، بینی او را ۱۵ دقیقه قبل از شیر دادن به او تمیز کنید تا بتواند هنگام شیرخوردن راحت نفس بکشد و خود را سیر کند.
۳. اطراف بینیفرزندتان را ژل پترولیوم بزنید تا سوزش و التهاب ناحیه کمتر شود.
۴. در خانهتان یک دستگاه بخور بگذارید و با فرزندتان ۱۵ دقیقه کنار آن بنشینید.

آیا باید فرزندم را نزد متخصص اطفال ببرم؟

اگر فرزندتان زیر ۳ ماه است و علائم گفته شده را دارد باید بلافاصله او را نزد متخصص کودکان ببرید، به خصوص اگر کودک تب بالا دارد:

• در شیرخوار زیر ۳ ماه: تب ۳۸ درجه به بالا

• در شیرخوار ۳-۶ ماه: تب بالای ۵/۳۸ درجه

• در شیرخوار بالای ۶ ماه: تب بالای ۳۹ درجه

• صرف نظر از سن اگر فرزندتان هر یک از علائم زیر را داشت باید او را نزد متخصص اطفال ببريد:

• تبی که بیش از دو روز طول کشیده.

• سرفهای که شدت یافته، تنفس تند (بیش از ۶۰ عدد در دقیقه) و خسخس سینه . این علائم میتوانند نشانه ذاتالریه باشند که در کودکان زیر يك سال بسیار خطرناک است.

• کشیدن یا مالیدن گوش، گریه کردن هنگام غذا خوردن و شیرخوردن یا گریههای غیرعادی هنگامی که او را در تخت میگذارید. این علائم میتوانند نشانه عفونت گوش در کودک باشند.

• جمع شدن مخاط خشک اطراف چشم و اشک ریزی شدید که میتواند نشانه عفونت چشم باشد.

• خوابآلودگی شدید، پریشانی بیش از حد و تغییر قابل توجه در برنامه خواب و غذا

• بدتر شدن علائم طی ۵-۷ روز یا تداوم علائم تا ۱۴ روز

برای پیشگیری از سرماخوردگی کودک چه کنیم؟

نمیتوان از سرماخوردگی پیشگیری کرد اما میتوان احتمال مواجهه با عوامل عفونی را کاهش داد:

• فرزندتان را از بچهها و بزرگسالان بیمار دور نگه دارید؛ مثلا اگر فرزند دوستتان بیمار است مودبانه به او بگویید تا بیماری او خوب نشده، منزل او نمیآیید.

• بچهها در مهد یا مدرسه به طور شایعتری سرما میخورند. بنابراین به فرزندتان یاد بدهید دستی که به سطوح کشیده را به صورت، چشم، بینی و دهانش نزند و حتما قبل از غذا خوردن دستهایش را با صابون بشوید.

• به اندازه کافی به فرزندتان مایعات بدهید. اگر بدن شیرخوار آب کافی داشته باشد در طول روز باید۵-۶ بار پوشک او را عوض کنید.

• دود سیـ ـگار کودکان را در معرض بیماریهای تنفسی و سرماخوردگی قرار میدهد پس اگر شخصی سیـ ـگاری اطراف فرزندتان هست، فرزندتان را از او دور کنید.

• تا آنجا که میتوانید دوره شیردهی را ادامه دهید، زیرا شیرمادر حاوی پادتنهایی است که کودک را از بسیاری بیماریها مصون نگه میدارد.

آيا درمانهای جایگزین، علائم سرماخوردگی را برطرف میکنند؟

برای از بین بردن احتقان بینی میتوانید چند قطره عرق نعنا، اکالیپتوس یا کاج را در بخور بریزید. اگر فرزندتان بالای ۶ ماه است میتوانید کمی دمی بابونه به او بدهید؛ اگر فرزندتان بالای ۶ ماه است برای او سوپ مرغ گرم یا دیگر مایعات گرم را تهیه کنید تا درد، احتقان و تب او از بین برود؛ هنگام خواب سر کودک را بالاتر قرار دهید تا راحتتر نفس بکشد. اگر فرزندتان بيشتر از يك سال دارد کمی عسل را در آب داغ حل کنید؛ خنک که شد به او بدهید تا گلودرد او آرام شود.

آیا مسافرت هوایی برای کودک سرماخورده اشکال دارد؟

این مسئله بستگي به شدت سرماخوردگی و راحتی سفر هوایی دارد. بچههای کوچک سرماخورده معمولا در هواپیما مشکلی ندارند و در بیشتر موارد میتوانند به راحتی با والدينشان مسافرت کنند اما اگر سرماخوردگی با عفونت گوش همراه باشد باید قبل از سفر هوایی با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید. در این موارد باید تا اتمام دوره آنتیبیوتیکی-۱تا ۲ روز- سفر خود را عقب بیندازید. برای از بین بردن احتقان بینی و مشکلات تنفسی ناشی از تغییر فشار هوا در طول پرواز با مشورت پزشک میتوانید يك ساعت قبل از پرواز به فرزندتان داروي ضد احتقان یا آنتی هیستامین بدهید یا از محلول سالین و سرنگ استفاده کنید.

چطور از انتقال سرماخوردگی خودم به فرزندم پیشگیری کنم؟

ویروس سرماخوردگی از راه هوا و سطوح آلوده منتقل میشود. اگر سرما خوردهاید ماسک بزنید و هنگام عطسه و سرفه جلوی دهانتان را با دستمال بگیريد. دستی که به دهان و بینیتان خورده را به سطوح و ظروف نکشید. قبل از آشپزی دست خود را با آب گرم و صابون بشویید. سطوح مشترکی که شما و فرزندتان مرتب به آن دست میزنید را با مواد ضد عفونی تمیز کنید. ظروف خود را از فرزندتان جدا کنید. برای کاهش دوره بهبود از مکملهای روی و ویتامین c استفاده کنید.