خواص ترکیبات یونی

[~ MoOn ~]

می دانید که طبقه بندی پیوندهای شیمیایی در شیمی به صورت دو دسته اصلی پیوندهای یونی وکوالانسی است و انواع دیگر پیوند مانند پیوند کوالانسی قطبی و هیدروژنی و یا پیوند فلزی در رده های دیگر پیوند های شیمیایی قرار می گیرد.
در این مطلب می خواهیم به خواصی که پیوندهای یونی از خود نشان می دهند، اشاره کنیم.

دمای ذوب: ترکیبات یونی، دمای ذوب نسبتا بالایی دارند. حتی یک نمک معمولی خانگی (NaCl)، دمای ذوبی در حدود 700 درجه سانتی گراد دارد.










بلور (کریستال) یک ترکیب یونی توسط نیروهای بسیار قوی الکتروستاتیکی، استحکام خود را حفظ می کند، در این حالت، یون های مثبت و منفی همدیگر را جذب می کنند.



یون ها به راحتی در حالت جامد بلور ارتعاش می کنند و زمانی که به بلور یونی، گرما می دهیم تا ذوب شود، این یون ها به راحتی جریان پیدا می کنند.



همان گونه که در شکل سمت راست نیز دیده می شود، یون ها در بلور یونی به صورت بسیار نزدیک و پکیده در کنار هم توسط نیروهای الکتروستاتیکی قرار گرفته اند و برای مثال [b][b][b]در بلور NaCl، هر یون با 6 یون با بار مخالف خود احاطه شده است.[/b][/b][/b]



در حالت ذوب شده، یون هایی که آزادانه حرکت می کنند، می توانند یک جریان الکتریکی را از طریق خود، هدایت کنند. در حالی که در حالت جامد همین بلور یونی، مکان ثابت و آرایش بسیار کیپ یون ها اجازه هدایت جریان الکتریسیته را نمی دهد.
برای این که ببینید ترکیبات ذوب شده یونی چگونه الکتریسیته را هدایت می کنند، شکل زیر را در مورد الکترولیز نمک طعام ذوب شده ببینید.
[align=CENTER]


باید بدانید که نیروهای الکتروستاتیکی در شبکه بلوری، در جهت های بسیار ویژه عمل می کنند و همین باعث می شود، ترکیبات یونی بسیار شکننده باشند.




زمانی که یک نیرو به یون های بلور یونی (که یون های آن با بارهای مخالف در کنار هم قرار گرفته اند) اعمال می کنیم (مثلا چکش بر آن فرود می آید)، این یون ها از خط و آرایش قبلی خود خارج شده و نزدیک یون هایی با بار مشابه خودشان قرار می گیرند؛
بنابراین
اکنون نیروی دافعه است که باعث از هم پاشیده شدن شبکه یونی با اعمال یک نیرو (مثل چکش) می شود.






بیش تر ترکیبات یونی، قابل انحلال در آب هستند. در محلول آبی، به دلیل خاصیت از هم جدا کنندگی مولکول های آب، بارهای ترکیب یونی از هم جدا می شوند.

مولکول های آب با مختصر باری که در اتم های اکسیژن(مختصر بار منفی) و هیدروژن(مختصر بار مثبت) دارند، از بین این یون ها حرکت می کنند و جاذبه الکتروستاتیکی بین آن ها را از بین می برند.

مولکول های آب، یون ها را احاطه می کنند و به راحتی از هر نقطه محلول عبور می کنند. اگر ترکیبات یونی در محلول می توانند جریان الکتریکی را هدایت کنند، به دلیل آن است که یون های آزاد (که به راحتی حرکت می کنند)، باعث این کار شده اند.


برای این که حل شدن ترکیبات یونی را ببینید، شکل بالا را تماشا کنید. به این نکته دقت کنید که مولکول های آب چگونه خودشان را به اطراف یون های مختلف در محلول می رسانند.