۱۲-۰۵-۹۴، ۱۲:۵۷ ب.ظ
پایان نامه های کارشناسی ارشد : تحقیق در معنای پژوهشی مجموعه فعالیت هایی است که به منظور حل یک یا چند مسئله یا پاسخ دادن به یک یا چند سوال انجام می شود.
( کارل لستروکسی ) این فعالیت ها را به هشت مرحله به شرح زیر تقسیم کرده است :
1- تدوین مسئله به صورتی که قابل ازمودن باشد.
2- مطالعه منابع مربوط به موضوع مورد تحقیق
3- انتخاب طرح تحقیقی مناسب
4- تعیین و تعریف جامعه و انتخاب نمونه ای به اندازه ی مناسب
5- جمع اوری اطلاعات
6- تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع اوری شده
7- تفسیراطلاعات به دست امده و بحث و نتیجه گیری درباره ی انها
8- تهیه گزارش تحقیق
( تئودرکاپلو ) مراحل فوق را به پنج مرحله به شرح زیر کاهش داده است :
1-برنامه ریزی ( شامل بیان مسئله ومطالعه منابع )
2-طرح ریزی وروش اجرا ( انتخاب طرح تحقیق،تعیین جامعه وانتخاب نمونه )
3- جمع اوری اطلاعات
4- تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع اوری شده
5- گزارش نتایج به دست امده
( تاکمن ) در کتابی تحت عنوان نحوه ی اجرای تحقیق پرورشی ، مراحل روش تحقیق را در تعلیم و تربیت به شرح زیر تقسیم بندی کرده است :
1- تعیین مسئله
برای دانشجو تعیین مسئله مشکل ترین مرحله درمراحل تحقیق است ؛ زیرا دراین مرحله نه تنها باید حیطه ای را که مسئله دران قراردارد کشف و تعیین کند،بلکه باید مسئله معینی را برای پژوهش انتخاب کند.
2- صورت بندی فرضیه
هنگامی که مسئله تعیین شد پژوهشگربا کمک استدلالهای قیاسی و استقرایی راه حلهایی برای مسئله ی تعیین شده بیان می کند.
یا به عبارت دیگر ، نتایج اتی راحدس می زند وروابط بین متغیرهایی که درمسئله شناسایی وتعیین کرده است بیان می کند.
3- تعیین و نام گذاری متغیرها
پس ازتدوین یا صورت بندی فرضیه محقق باید کلیه ی متغیرهایی را که درفرضیه یا به طورکلی درپژوهش مطرح است ، تعیین ونام گذاری کند.
4- تعاریف عملیاتی
چون تحقیق ازمجموعه ای ازعملیات تشکیل شده است،بنابراین تبدیل متغیرها ازحالت مجرد به صورت عملیاتی ضروری است.
عملیاتی کردن متغیرها یعنی بیان انها به صورتی که قابل مشاهده و اندازه گیری باشند. این عمل موجب می شود تا بتوان به سهولت متغیرهای مورد پژوهش را کنترل ، بررسی ودستکاری نمود.
5- کنترل و دستکاری متغیرها
به منظور مطالعه رابطه ی بین متغیرها ، پژوهشگر متغیرهایی را که باید کنترل و دستکاری شوند مورد بررسی قرار می دهد.
6- انتخاب طرح تحقیق
طرح تحقیق ، عملیات معینی است که به منظورازمودن فرضیه ، درشرایط مشخصی اجرا می شود.
7- تعیین و ساختن روش های اندازه گیری و مشاهده
پس از انکه پژوهشگر متغیرهای موجود درپژوهش را به صورت عملیاتی تعریف کرد و طرح پژوهشی مناسبی را انتخاب نمود باید روشهای مشاهده واندازه گیری متغیرها را معین کند.
8-ساختن پرسشنامه و برنامه ریزی مصاحبه
چون تعداد قابل توجهی از پژوهش ها درعلوم تربیتی یا به طورکلی در علوم رفتاری بر پرسشنامه و مصاحبه استوار هستند دراین کتاب یک فصل کامل به پرسشنامه ومصاحبه اختصاص داده شده است.
9-تجزیه و تحلیل اماری
پژوهشگر با استفاده ازروشهای اندازه گیری ، داده های لازم رابه منظور ازمودن فرضیه جمع اوری می کند. پس ازجمع اوری اطلاعات پژوهشگر باید داده های گرد اوری شده را با استفاده از روش های اماری مورد تجزیه وتحلیل قراردهد و نتایج اماری را به جامعه ای که نمونه را از ان انتخاب کرده است تعمیم دهد.
10- تهیه گزارش پژوهش
کار پژوهشی با خاتمه یافتن پژوهش به اتمام نمی رسد ، بلکه پژوهشگر موظف است انچه را که یافته به اطلاع مردم برساند. برای تهیه گزارش تحقیق از روش های مختلفی استفاده می شود.
( کارل لستروکسی ) این فعالیت ها را به هشت مرحله به شرح زیر تقسیم کرده است :
1- تدوین مسئله به صورتی که قابل ازمودن باشد.
2- مطالعه منابع مربوط به موضوع مورد تحقیق
3- انتخاب طرح تحقیقی مناسب
4- تعیین و تعریف جامعه و انتخاب نمونه ای به اندازه ی مناسب
5- جمع اوری اطلاعات
6- تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع اوری شده
7- تفسیراطلاعات به دست امده و بحث و نتیجه گیری درباره ی انها
8- تهیه گزارش تحقیق
( تئودرکاپلو ) مراحل فوق را به پنج مرحله به شرح زیر کاهش داده است :
1-برنامه ریزی ( شامل بیان مسئله ومطالعه منابع )
2-طرح ریزی وروش اجرا ( انتخاب طرح تحقیق،تعیین جامعه وانتخاب نمونه )
3- جمع اوری اطلاعات
4- تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع اوری شده
5- گزارش نتایج به دست امده
( تاکمن ) در کتابی تحت عنوان نحوه ی اجرای تحقیق پرورشی ، مراحل روش تحقیق را در تعلیم و تربیت به شرح زیر تقسیم بندی کرده است :
1- تعیین مسئله
برای دانشجو تعیین مسئله مشکل ترین مرحله درمراحل تحقیق است ؛ زیرا دراین مرحله نه تنها باید حیطه ای را که مسئله دران قراردارد کشف و تعیین کند،بلکه باید مسئله معینی را برای پژوهش انتخاب کند.
2- صورت بندی فرضیه
هنگامی که مسئله تعیین شد پژوهشگربا کمک استدلالهای قیاسی و استقرایی راه حلهایی برای مسئله ی تعیین شده بیان می کند.
یا به عبارت دیگر ، نتایج اتی راحدس می زند وروابط بین متغیرهایی که درمسئله شناسایی وتعیین کرده است بیان می کند.
3- تعیین و نام گذاری متغیرها
پس ازتدوین یا صورت بندی فرضیه محقق باید کلیه ی متغیرهایی را که درفرضیه یا به طورکلی درپژوهش مطرح است ، تعیین ونام گذاری کند.
4- تعاریف عملیاتی
چون تحقیق ازمجموعه ای ازعملیات تشکیل شده است،بنابراین تبدیل متغیرها ازحالت مجرد به صورت عملیاتی ضروری است.
عملیاتی کردن متغیرها یعنی بیان انها به صورتی که قابل مشاهده و اندازه گیری باشند. این عمل موجب می شود تا بتوان به سهولت متغیرهای مورد پژوهش را کنترل ، بررسی ودستکاری نمود.
5- کنترل و دستکاری متغیرها
به منظور مطالعه رابطه ی بین متغیرها ، پژوهشگر متغیرهایی را که باید کنترل و دستکاری شوند مورد بررسی قرار می دهد.
6- انتخاب طرح تحقیق
طرح تحقیق ، عملیات معینی است که به منظورازمودن فرضیه ، درشرایط مشخصی اجرا می شود.
7- تعیین و ساختن روش های اندازه گیری و مشاهده
پس از انکه پژوهشگر متغیرهای موجود درپژوهش را به صورت عملیاتی تعریف کرد و طرح پژوهشی مناسبی را انتخاب نمود باید روشهای مشاهده واندازه گیری متغیرها را معین کند.
8-ساختن پرسشنامه و برنامه ریزی مصاحبه
چون تعداد قابل توجهی از پژوهش ها درعلوم تربیتی یا به طورکلی در علوم رفتاری بر پرسشنامه و مصاحبه استوار هستند دراین کتاب یک فصل کامل به پرسشنامه ومصاحبه اختصاص داده شده است.
9-تجزیه و تحلیل اماری
پژوهشگر با استفاده ازروشهای اندازه گیری ، داده های لازم رابه منظور ازمودن فرضیه جمع اوری می کند. پس ازجمع اوری اطلاعات پژوهشگر باید داده های گرد اوری شده را با استفاده از روش های اماری مورد تجزیه وتحلیل قراردهد و نتایج اماری را به جامعه ای که نمونه را از ان انتخاب کرده است تعمیم دهد.
10- تهیه گزارش پژوهش
کار پژوهشی با خاتمه یافتن پژوهش به اتمام نمی رسد ، بلکه پژوهشگر موظف است انچه را که یافته به اطلاع مردم برساند. برای تهیه گزارش تحقیق از روش های مختلفی استفاده می شود.
خنده بر لب میزنم تا کَــس نداند رازِ من
ورنه این دنیا که مـــا دیدیم ، خندیدن نداشت ...!
ورنه این دنیا که مـــا دیدیم ، خندیدن نداشت ...!