عروس و داماد نشده‌ها بخوانند

[لیلی]

---

چهل حدیث ازدواج

1. تاثیر ازدواج
قال رسول الله صلى الله علیه و آله و سلم:
اذا تزوج الرجل احرز نصف دینه.
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلم فرمود:
كسى كه ازدواج كند، نصف دینش را حفظ كرده است.
مستدرك الوسائل، ج 14، ص 154.
2. ازدواج در هنگام تنگدستى
قال الامام الصادق علیه السلام:
من ترك التزویج مخافة الفقر فقد اساء الظن بالله-عز و جل-، ان الله- عز و جل - یقول: «ان یكونوا فقراء یغنهم الله من فضله.» (2)
امام صادق علیه السلام فرمود:

هر كس از ترس فقر ازدواج نكند نسبت‏ به لطف خداوند بدگمان شده است. چرا كه خداوند مى‏فرماید: اگر آنان فقیر باشند خداوند از فضل و كرم خود بى نیازشان مى‏كند.
هر كه با زنى به خاطر مالش ازدواج كند، خداوند او را به مال وى واگذار مى‏كند، و هر كه با او به خاطر جمال و زیبائى‏اش ازدواج نماید، در او چیزى را كه خوشایند او نیست، خواهد دید، و هر كه با وى به خاطر دینش ازدواج كند، خداوند تمامى این مزایا را براى او جمع مى‏كند.


من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 251
3. ازدواج رحمت است
قال النبى صلى الله علیه و آله و سلم:
یفتح ابواب السماء بالرحمة فى اربع مواضع: عند نزول المطر، و عند نظر الولد فى وجه الوالدین، و عند فتح باب الكعبة، و عند النكاح.
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلم فرمود:
درهاى رحمت آسمانى در چهار وقت گشوده مى‏شود:
1- موقع بارش باران.
2- زمانى كه فرزند به چهره پدر و مادرش مى‏نگرد.
3- هنگام گشوده شدن در كعبه.
4- هنگام برپایى مراسم عقد و عروسى.
بحار الانوار، ج 103، ص 221
4. آفات بى همسرى
قال رسول الله صلى الله علیه و آله و سلم:
اكثر اهل النار العزاب.
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلم فرمود:
بیشترین اهل جهنم انسانهاى بى همسرهستند.
من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 251
5. تلاش در ازدواج بى همسران
عن الصادق علیه السلام قال:
من زوج اعزبا كان ممن ینظر الله- عز و جل-الیه یوم القیامة.
امام صادق علیه السلام فرمود:
كسى كه مجردى را تزویج كند و امكان ازدواج او را فراهم نماید از كسانى است كه در قیامت‏ خداوند به آنان نظر لطف مى‏كند.
وسائل الشیعه، ج 20، ص 45
6. در سایه عرش
قال موسى بن جعفر علیه السلام:
ثلاثة یستظلون یظل عرش الله یوم القیامة، یوم لا ظل الا ظله: رجل زوج اخاه المسلم او اخدمه او كتم له سرا.
امام كاظم علیه السلام فرمود:
سه دسته در روز قیامت، روزى كه سایه و پناهى جزء سایه خداوند نیست، در سایه و پناه خدا هستند:
1- مردى كه زمینه ازدواج برادر مسلمانش را آماده نماید.
2- مردى كه (به برادر مسلمانش خدمت كند.)
3- كسى كه سر برادر مسلمانش را بپوشاند.
وسائل الشیعه، ج 20، ص 46
7. منظور نظر حق
قال الامام الصادق علیه السلام:
اربعة ینظر الله الیهم یوم القیامة:
من اقال نادما او اغاث لهفان او اعتق نسمة او زوج عزبا.
امام صادق علیه السلام فرمود:
چهار كس در قیامت مورد نظر پروردگارند:
1-آنكه چون طرف معامله پشیمان شود، معامله را برگرداند.
2- كسى كه غم از دلى برگیرد.
3- كسى كه برده‏اى را آزاد كند.
4- كسى كه بى همسران را به ازدواج درآورد.
وسائل الشیعه، ج 20، ص 46
8. بهترین وساطت
قال امیرالمؤمنین على علیه السلام:
افضل الشفاعات ان تشفع بین اثنین فى نكاح یجمع الله بینهما.
حضرت على علیه السلام فرمود:
از بهترین شفاعتها، شفاعت‏ بین دو نفر در امر ازدواج است تا اینكه خداوند آنان را مجذوب یكدیگر گرداند.
تهذیب، ج 7، ص 405، وسائل الشیعه، ج 20، ص 45
9. ازدواج با دینداران
عن النبی صلى الله علیه و آله و سلم قال:
من تزوج امراة لمالها وكله الله الیه، و من تزوجها لجمالها راى فیها ما یكره، و من تزوجها لدینها جمع الله له ذلك.
از پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلم نقل شده است:

هر كه با زنى به خاطر مالش ازدواج كند، خداوند او را به مال وى واگذار مى‏كند، و هر كه با او به خاطر جمال و زیبائى‏اش ازدواج نماید، در او چیزى را كه خوشایند او نیست، خواهد دید، و هر كه با وى به خاطر دینش ازدواج كند، خداوند تمامى این مزایا را براى او جمع مى‏كند.
وسائل الشیعه، ج 14، ص 31
10. دیدار قبل از وصلت
عن الصادق علیه السلام قال:
لا باس بان ینظر الرجل الى المراة اذا اراد ان یتزوجها. ینظر الى خلفها و الى وجهها.
امام صادق علیه السلام فرمود:
مانعى ندارد كه مرد قامت و صورت زنى را كه قصد ازدواج با او دارد، ببیند.
وسائل الشیعه، ج 20، ص 88
11. دیدار عروس و داماد قبل از ازدواج
عن محمد بن مسلم قال: سالت ابا جعفر علیه السلام‏عن الرجل یرید ان یتزوج المراة، اینظر الیها؟ قال: نعم انما یشتریها باغلى الثمن.
محمد بن مسلم مى‏گوید: از امام باقر علیه السلام پرسیدم:
مردى كه مى‏خواهد با زنى ازدواج كند آیا حق دارد او را ببیند؟
امام علیه السلام فرمود: آرى، چون در برابر آن بهاى سنگینى مى‏پردازد.
وسائل الشیعه، ج 20، ص 88
12. سؤال از اوصاف
قال على علیه السلام:
اذا اراد احدكم ان یتزوج فلیسال عن شعرها كما یسال عن وجهها فان الشعر احد الجمالین.
حضرت على علیه السلام فرمود:

هر وقت ‏یكى از شما، بخواهد، ازدواج كند، از اوصاف موى سر زن نیز سؤال كند همچنانكه از چگونگى رخسار او مى‏پرسد. چون كه موى زن یكى از دو زیبایى (مو و صورت) اوست.
من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 254
13. خواستگار مذهبى و خوش اخلاق
قال الامام الرضا علیه السلام:
اذا خطب الیك رجل رضیت دینه و خلقه فزوجه و لا یمنعك فقره و...
امام رضا علیه السلام فرمود:

هنگامى كه مردى از شما خواستگارى كرد كه از دین و اخلاق او راضى بودید به ازدواج با او رضایت دهید. و مبادا فقر او ترا از این رضایت‏باز دارد و...
میزان الحكمة، ج 4، ص 280
14. داماد هم شان
قال النبی صلى الله علیه و آله و سلم:
اذا جائكم الاكفاء فانكحوهن و لا تربصوا بهن الحدثان.
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلم فرمود:
وقتى كه اشخاص هم شان به خواستگارى دختران شما آمدند، به آنها دختر دهید و در كار آنها منتظر حوادث نباشید.
نهج الفصاحه، ص 37، ح 193
15. عروس شایسته
قال رسول الله صلى الله علیه و آله و سلم:
ما استفاد امرء فائدة بعد الاسلام افضل من زوجة مسلمة تسره اذا نظر الیها، تطیعه اذا امرها و تحفظه اذا غاب عنها فى نفسها و ماله.
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلم‏فرمود:

پس از اسلام، هیچ نعمتى براى مرد بهتر از زن مسلمانى نیست كه هر گاه به او بنگرد، مسرورش كند و هر گاه به او فرمان دهد، اطاعتش نماید و در غیاب او حافظ ناموس و مالش باشد.
من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 255
پنجم: انتخاب سرنوشت
16. دقت در انتخاب
قال الامام الصادق علیه السلام:
انما المراة قلادة فانظر ما تتقلد.
امام صادق علیه السلام فرمود:
زن همانا گردن بندى است، نیك بنگر كه چه گردن بندى را به گردن ت آویزان مى‏كنى.
وسائل الشیعه، ج 20، ص 33
17. وصلت نكردن با خانواده ناشایست
عن النبى صلى الله علیه و آله و سلم قال:
ایاكم و خضراء الدمن، قیل: یا رسول الله و ما خضراء الدمن؟ قال: المراة الحسناء فى منبت السوء.
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلم فرمود:

بپرهیزید از سبزه‏هایى كه در مزبله مى‏روید. عرض شد: یا رسول الله! سبزه‏هایى كه در مزبله مى‏روید چیست؟ حضرت صلى الله علیه و آله و سلم فرمود: زن زیبایى كه در خانواده پست و ناشایست ‏پرورش یافته باشد.
من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 256، مكارم الاخلاق، ص 205
18. ازدواج با دوشیزگان
قال رسول الله صلى الله علیه و آله و سلم:
تزوجوا الابكار فانهن اعذب افواها و ارتق ارحاما و اسرع تعلما و اثبت للمودة.
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلم فرمود:
با دختران باكره ازدواج كنید زیرا كه دهان آنان شیرین و رحمشان مناسبتر است و زود چیزى را یاد مى‏گیرند و محبتشان پایدارتر است.
بحار الانوار، ج 103، ص 237
19. رضایت داماد
سئل عن الصادق علیه السلام:
انى ارید ان اتزوج امراة و ان ابوى اراد غیرها. قال: تزوج التى هویت ودع التى هوى ابواك.
كسى از امام صادق علیه السلام سؤال كرد:

من مى‏خواهم با زنى ازدواج كنم ولى پدر و مادرم مایلند با دیگرى ازدواج كنم. امام علیه السلام فرمود: با زنى كه خودت مایل هستى ازدواج كن، و زنى را كه پدر و مادرت [بدون رضایت تو] انتخاب كرده‏اند، رها كن.
تهذیب، الاحكام، ج 7، ص 392
20. سهولت ‏خواستگارى
قال رسول الله صلى الله علیه و آله و سلم:
ان من یمن المراة تیسیر خطبتها.
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلم فرمود:
از نشانه‏هاى بركت زن آن است كه خواستگاریش بى تكلف و آسان انجام گیرد.
كنز العمال، ج 16، ص 322، ح 44721
21. آداب خواستگارى
قال النبی صلى الله علیه و آله و سلم:
لا یخطب احدكم على خطبة اخیه.
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلم فرمود:

هیچ یك از شما زنى را كه دیگرى خواستگارى مى‏كند، خواستگارى نكند. [تا اینكه با او ازدواج كند و یا اینكه منصرف شود. اگر منصرف شد خواستگاریش بلامانع است.]صحیح مسلم، ج 2، ص 1034، ح 56
22. خواستگار شرابخوار
قال رسول الله صلى الله علیه و آله و سلم:
شارب الخمر لا یزوج اذا خطب.
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلم فرمود:
شرابخوار اگر تقاضاى ازدواج كرد قبول نكنید.
وسائل الشیعه، ج 20، ص 79
23. مراسم عروسى در شب
قال الامام الرضا علیه السلام:
من سنته [رسول الله صلى الله علیه و آله و سلم]التزویج باللیل، لان الله تعالى جعل اللیل سكنا و النساء انما هن سكن.
امام رضا علیه السلام فرمود:

مراسم عروسى در شب، سنت پیامبر اسلام صلى الله علیه و آله و سلم است، چرا كه خداوند شب را مایه آرامش قرار داده و زن هم آرامش خاطر است.
وسائل الشیعه، ج 20، ص 91
24. سور عروسى
قال النبى صلى الله علیه و آله و سلم:
لا ولیمة الا فى خمس: عرس او خرس او عذار او وكار او ركاز.
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلم فرمود:
سور و ولیمه در پنج مورد است:
1- عروسى 2- تولد اولاد 3- ختنه كردن نوزاد 4- خریدن خانه 5- بازگشت از سفر مكه.
من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 263
25. ولیمه در عروسى
قال الامام الصادق علیه السلام:
ان رسول الله صلى الله علیه و آله و سلم حین تزوج میمونة بنت الحارث اولم علیها و اطعم الناس الحیس.
امام صادق علیه السلام فرمود:

پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلم در هنگام تزویج «میمونه‏» دختر «حارث‏» ولیمه داد و با غذاى معجون خرما از حاضرین پذیرایى فرمود.
فروع كافى، ج 5، ص 368.
26. طعام دادن در عروسى
قال رسول الله صلى الله علیه و آله و سلم:
ان من سنن المرسلین الاطعام عند التزویج.
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلم فرمود:
سور دادن و اطعام در ازدواج، از سنت پیامبران است.
فروع كافى، ج 5،ص 367
27. برترین زنان امت
قال رسول الله صلى الله علیه و آله و سلم:
افضل نساء امتى اصبحهن وجهان و اقلهن مهرا.
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلم فرمود:
بهترین زنان امت من زنانى هستند كه خوشروتر و مهریه ایشان كمتر باشد.
من لایحضره الفقیه، ج 3، ص 252
28. كمى مهریه بركت زن
قال الامام الصادق علیه السلام:
ان من بركة المراة قلة مهرها.
امام صادق علیه السلام فرمود:
از بركات زن كمى مهریه اوست.
من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 254
29. سنگینى مهریه
قال امیرالمؤمنین على علیه السلام:
لا تغالوا بمهور النساء فتكون عداوة.
حضرت على علیه السلام فرمود:
مهریه زنها را سنگین نگیرید كه موجب كدورت و دشمنى گردد.
وسائل الشیعه، ج 15، ص 11
30. جهیزیه بى منت
قال رسول الله صلى الله علیه و آله و سلم:

لو ان جمیع ما فى الارض من ذهب و فضة حملته المراة الى بیت زوجها ثم ضربت على راس زوجها یوما من الایام، تقول: من انت؟ انما المال مالى، حبط عملها و لو كانت من اعبد الناس الا ان تتوب و ترجع و تعتذر الى زوجها.
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلم فرمود:

اگر تمام چیزهایى كه در روى زمین از طلا و نقره وجود دارد و زن آنها را به خانه شوهرش بیاورد. آنگاه یك روز از روزها بر سر شوهرش منت‏بگذارد و بگوید تو كیستى؟ این اموال مال من است. در این صورت اجر و عمل زن از بین مى‏رود اگر چه از عابدترین مردم باشد. مگر اینكه توبه كند و برگردد و از شوهرش عذرخواهى كند.
مكارم الاخلاق، باب 8، ص 202
31. مهریه چیست؟
عن ابى جعفر علیه السلام قال:
الصداق ما تراضیا علیه من قلیل او كثیر فهذا الصداق.
امام باقر علیه السلام فرمود:
مهریه همان چیزى است كه طرفین بر آن توافق مى‏كنند، كم باشد یا زیاد.
فروع كافى، ج 5، ص 378
32. ندادن مهریه
عن ابى عبدالله علیه السلام قال:
من امهر مهرا ثم لا ینوى قضاءه كان بمنزلة السارق.
امام صادق علیه السلام فرمود:
كسى كه مهریه‏اى (براى زن قرار دهد) و قصدش این باشد كه به او ندهد او همانند دزد است.
فروع كافى، ج 5، ص، 383.
33. خانه دوست داشتنى
قال الامام الصادق علیه السلام:
ان الله یحب البیت الذی هو العرس.
امام صادق علیه السلام فرمود:
خداوند خانه‏اى را كه در آن عروسى انجام گرفته، دوست مى‏دارد.
وسائل الشیعه، ج 22، ص 7



هنگامى كه مردى از شما خواستگارى كرد كه از دین و اخلاق او راضى بودید به ازدواج با او رضایت دهید. و مبادا فقر او ترا از این رضایت‏باز دارد و...


34. بیدارى در شب عروسى
قال رسول الله صلى الله علیه و آله و سلم:
لا سهر الا فى ثلاث: متهجد بالقرآن، او فى طلب العلم، او عروس تهدى الى زوجها.
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلم فرمود:
شب بیدارى روا نیست، مگر در سه مورد:
1-تلاوت قرآن.
2-تحصیل علم.
3-بردن عروس به خانه داماد.
وسائل الشیعه، ج 20، ص 92
35. بدرقه عروس

امر النبی صلى الله علیه و آله و سلم بنات عبدالمطلب و نساء المهاجرین و الانصار: ان یمضین فى صحبة فاطمة علیها السلام و ان یفرحن و یرجزن و یكبرن و یحمدن و لا یقلن ما لا یرضى الله.
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلم امر فرمود، دختران عبدالمطلب و زنان مهاجر و انصار در شب عروسى حضرت فاطمه علیها السلام به همراه او بروند و شادى كنند، شعر و سرود بخوانند، تكبیر و حمد بگویند. و از گفتن حرفهایى كه خدا بدان راضى نیست، بپرهیزند.
مستدرك الوسائل، ج 14، ص 198
36. زفاف و مهمانى
عن الصادق علیه السلام قال:
زفوا عرائسكم لیلا و اطعموا ضحى.
امام صادق علیه السلام فرمود:
مراسم عروسى را در شب و مهمانى را در روز انجام دهید.
من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 262
37. دعاى شب زفاف
قال الصادق علیه السلام:
اذا دخلت علیك اهلك فخذ بناصیتها و استقبل بها القبلة و قل: اللهم... فان قضیت لى منها ولدا فاجعله مباركا سویا.
امام صادق علیه السلام فرمود:

چون همسرت به خانه تو آمد، دست‏بر پیشانیش بگذار، و رو به قبله‏اش برگردان و [دعا كن و] بگو: خداوندا!... اگر از این همسرم، فرزندى براى من تقدیر نمایى، فرزند مبارك و سالم عنایت فرماى.
من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 263
38. هفته عروسى
سئل عن ابى عبدالله علیه السلام فى الرجل یتزوج البكر، قال:
یقیم عندها سبعة ایام.
از امام صادق علیه السلام سؤال شد در مورد مردى كه با دختر باكره‏اى ازدواج مى‏كند، امام علیه السلام فرمود:
شوهر یك هفته در پیش او باشد.
وسائل الشیعه، ج 21، ص 339
دهم: زن و شوهر خوشبخت
39. آب دادن زن به شوهر
قال الامام الكاظم علیه السلام:
ما من امراة تسقى زوجها شربة من ماء الا كان خیرا لها من عبادة سنة.
امام كاظم علیه السلام فرمود:
هر زنى كه به شوهرش قدرى آب آشامیدنى بدهد، پاداش آن از عبادت یك ساله بالاتر است.
وسائل الشیعه، ج 20، ص 172
40. محبت ‏به زن
قال الامام الصادق علیه السلام:
العبد كلما ازداد للنساء حبا ازداد فى الایمان فضلا.
امام صادق علیه السلام فرمود:
هر چه محبت مرد بر زن بیشتر گردد، بر فضیلت ایمانش افزوده مى‏شود.
من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 251
پى‏نوشت‏ها:
1) زیارت جامعه كبیره.
2) سوره نور، آیه 32.
از امروز، تک نگاره‌های دنباله دار "چلچراغ"، در هر سه شنبه منتظر شماست.