علت دعای پیامبر (ص) برای دوری رجس از اهل بیت (ع) در حدیث کسا

[nza3380]

❁﷽❁

يكي از ايراداتي كه از سوي بعضي افراد به حديث كسا وارد ميشود اينست كه زماني كه آيه تطهير بر پيامبر نازل شد پيامبر اهل بيت را زير كسا جمع نمود و دعا نمود كه خدايا اينان اهل بيت من هستند رجس را از آنها دور بنما. زمانيكه ام سلمه از پيامبر خواست كه او را نيز زير كسا جا دهد پيامبر در جواب او فرمود تو بر خير هستي.

من متوجه شدم كه در اينجا دو نوع برداشت وجود دارد:

1- برداشت شيعه: آيه تطهير خطاب به 5 تن (عليهم السلام) است و حديث كسا نيز يكي از احاديثي است كه اين مطلب را تصديق ميكند و همسران پيامبر مصداق اين آيه نيستند و يك گواه آن اينست كه پيامبر يه ام سلمه اجازه ورود به زير كسا را نداد.

2- برداشت اهل سنت: آيه تطهير در شان همسران پيامبر است و از آنجا كه پيامبر 4 تن (عليهم السلام) را خيلي دوست ميداشت لذا آنها را زير كسا جمع كرد و از خدا خواست كه خدايا اينان نيز اهل بيت من هستند خدايا رجس را از اينان دور بكن و همچنين پيامبر ام سلمه را لازم نديد كه زير كسا كند چون خدا قبلا در آيه تطهير او را از رجس دور كرده بود و پيامبر ديگر اصلا لازم نميداست تا براي او دعا كند.

بنده نفرت خود را از نظريه دوم و عدم تطابق آن را با خلقيات پيامبر ( كه ما اتبع الا ما يوحي الي) اعلام ميدارم.

ولي يك سوال در

ذهن ناقصم باقي مي ماند و آن اينكه اگر خداوند رجس را از اهل بيت دور نموده بود و آن را با كلمه "انما" در ابتداي آيه تطهير حتمي ساخته بود ديگر چرا پيامبر براي دوري اهل بيت از رجس دعا نمود و فقط به گفتن اينكه خدايا اينان اهل بيت من هستند و قرائت آيه تطهير اكتفا ننمود.

فلسفه دعا اينجا چه بود؟

________________________________

پاسخ

:

در ارتباط با دعای پیامبر(صلی الله علیه و آله) دو احتمال داده می‌شود:

الف

: اینکه پیامبر(صلی الله علیه و آله) با این دعا دوام فیض را از خداوند تبارک و تعالی طلب می‌فرمودند.

ب

: اینکه پیامبر (صلی الله علیه و آله) با این بیان دوری از رجس و پلیدی را مختص اهلبیت (علیهم‌السلام) می‌دانستند و هیچ یک از زنان پیامبر داخل در اهل‌بیت پیامبر(صلی الله علیه و آله) نمی‌باشند.

ج

: اینکه دعای حضرت صرف مناجات و رابطه عاشقانه با خداوند بوده است، به دلیل اینکه در مواردی، دعا، از حالت عادی خود خارج شده و تنها بهانه‌ای است برای گفت‌وگوی عاشق و معشوق.(1) مانند دعای امام سجّاد (علیه السلام) در مناجات «المحبّین» که فرمود:«ولا تصرف عنّی وجهک، واجعلنی من اهل الاسعاد و الحظوه» خدایا رویت را از من برنگردان و مرا در زمره سعادتمندان و بهره مندان درگاهت قرار بده.

مسلّما معصومین (علیهم السلام) در درجه‌ای از تقوی قرار دارند که محال است خداوند از آنان روی گردان شود، امّا امام سجّاد (علیه السلام) در دعای خود می‌فرماید:«خدایا رویت را از من برنگردان». در ارتباط با دعای پیامبر «خدایا اهلبیتم را از رجس و پلیدی دور کن» می‌توان گفت علاوه بر این‌که قصد داشتند دوری از رجس را مختص اهل‌بیت بدانند، این دعا و درخواست رابطه‌ای عاشقانه با خداوند بود.

در مورد این دعا و دعاهای دیگر معصومین(علیهم السلام) باید این احتمال را داد که این بزرگواران نه در معنای ظاهر، که یک گفت‌وگوی عاشقانه‌ای است بین مرید و مراد و به هیچ وجه نباید این‌گونه دعاها را در معنای ظاهری خود محصور کرد.

ـــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــ ــ

پی‌نوشت

1. طوسى، محمد بن الحسن، مصباح المتهجّد و سلاح المتعبّد، ج 2، ص 847، مؤسسة فقه الشیعة، بیروت، چاپ اول، 1411 ق