پرورش و نگهداری گل ناز

[sadaf]

‌

 
شناسنامه گیاه گل ناز
نام انگلیسی :aptenia
نام علمی :Aptenia cordifolia (L.f.) Schwantes
نام فارسی : گل ناز
خانواده: Aizoaceaeمعرفی گیاه گل ناز

یک گیاه گلدار در خانواده بومی آرژانتین ، جنوب برزیل و اروگوئه است. همچنین در جنوب آسیا دیده می شود و به طور گسترده ای در بسیاری از مناطق بالکان گسترش یافته است. در بنگلادش نیز موجود است و با نام گل زمان ، به این دلیل که گل تا به یک زمان خاص به شکوفه میرسد نام گذاری شده است. این گیاه در ابتدا کوچک است ، اما با رشد سریع سالانه به ۳۰ سانتی متر بلندی میرسد، هر چند که معمولا کمتر از این است.
با این حال اگر به درستی کشت شود به راحتی می تواند به این ارتفاع برسد. برگ های آن ضخیم و گوشتی ، تا ۲.۵ سانتی متر ، مرتب و متناوب در خوشه های کوچک است. گل ها با قطر ۲.۵ تا ۳ سانتی متر با پنج گلبرگ به رنگهای متغیر قرمز ، نارنجی ، صورتی ، سفید و زرد است. گل ناز دارای ارقام متعدد میباشد و بعضاً دارای گل هایی با دو گلبرگ اضافی میباشند و در رنگ بسیار تنوع دارند. گل ناز به طور گسترده در آب و هوای معتدل به عنوان یک گیاه زینتی پرورش داده میشود. گل ناز یکی از مهمترین گلهایی است که در باغهای قدیمی کشت می ‌شد و معمولاً برای کاشت آن محل خاصی را در نظر می گرفتند. بذر آن بسیار ریز است. کشت آن بوسیله بذر انجام می شود و شبیه به چمن کاری است. این گیاه را در پارکها، باغهای صخره ای، چمن کاریها، میادین و بولوارها برای تزیین، رایج است.این گیاه نیاز به نور خورشید کافی و خاک به خوبی زهکشی شده دارد. نگهداری و پرورش آن بسیار آسان است. این گیاه می تواند در میان سنگ های کنار جاده و یا پیاده رو رشد کند.

نور:  نیازبه نور مستقیم و محیط روشن به مدت ۶ تا ۸ ساعت در روز دارد.

دما:  حداقل تا ۲ درجه سانتیگراد را تحمل میکند .

آبیاری:   نیازی به آبیاری زیاد ندارد، آبیاری زیاد باعث پوسیدگی ریشه ها میشود. بین دو آبیاری اجازه دهید سطح خاک کاملا خشک شود.

تغذیه:مصرف کود یک یا دو مرتبه در طی فصل رشد (بهار ).

خاک مناسب:  خاک این گیاهان باید از زهکش خوبی برخوردار باشد تا بتواند باقیمانده آب ناشی از آبیاری را به خوبی از خود عبور دهد و خیس باقی نماند. مخلوط خاکی که برای کاکتوسها استفاده می شود برای این گیاه نیز مناسب است .

تعویض گلدان :سن گیاه و حجم ریشه و ساقه معرف زمان تعویض گلدان است.

تکثیر: از طریق کشت بذر و نیز از قلمه های تهیه شده از انتهای ساقه گیاه برای تکثیر آن استفاده می شود.


تکثیر گیاه گل ناز

برای تهیه قلمه روش های زیادی ذکر شده که سادترین آن جداکردن ساقه ای به طول حدود ۱۰ سانتیمتر از گیاه و گذاشتن در لیوان آب است ، بعد از حدود یک هفته گیاه شروع به ریشه دهی میکند سپس میتوان آن را در مخلوط خاک برگ+شن و یا کوکوپیت +پرلایت کاشت. روش دیگر جدا کردن قلمه و کاشت آن بصورت مستقیم در خاک سبک است. از بذرهای گیاه نیز می توان برای تکثیر این گیاه استفاده کرد. بهترین زمان کاشت اوایل بهار است. مخلوط کاشتی سبک( مخلوط کوکوپیت + پرلایت و یا شن +خاک برگ) استفاده کنید. ابتدا این مخلوط را به خوبی خیس کنید و بعد از گذشت حدود نیم ساعت (در این مدت آبهای اضافه به خوبی از مخلوط کاشت خارج می شود) بذرها را بر روی سطح خاک قرار دهید و با لایه ای نازک از خاک و یا خاک برگ روی بذرها را بپوشانید.


 

 

 

البته خاک برگ را قبل از ریختن روی بذرها با الکی که قطر منافذ آن زیر ۰٫۵ سانتیمتر است الک کنید تا بافتی ریز و یکنواخت پیدا کنند. برای آبیاری بذرها در روزهای اول و قبل از جوانه زنی بذرها می توان از غبارپاشی سطح خاک استفاده کرد تا بذرها در خاک جابجا نشوند . بعد از سبز شدن بذرها می توان از آبیاری معمولی استفاده کرد.
بیماری و درمان گیاه گل ناز

مهمترین مشکل این گیاهان پوسیدگی طوقه و ریشه ها به دلیل سنگین بودن و زهکش نامناسب خاک محل کاشت است . همچنین کوددهی بیش از اندازه می تواند موجب پژمردگی و مرگ سرشاخه ها شود. از آفات و بیماریها رایج آن شته می باشد که به گیاه جوان خسارت وارد می نماید و حساس به مرگ گیاهچه می باشد

 

پوسیده شدن ریشه در اثر ابیاری زیاد

شپشک های سفید رنگ روی برگها ظاهر شده اند: عامل ان حشره آفت است،هر دو هفته یکبار با سم حشره کش نفوذی گیاه را سمپاشی کنید.

گیاه گل نمیدهد:  نور کم است،گیاه را به محل روشن تری با نور مستقیم منتقل نمایید.

رشد گیاه کند و فاصله بین برگها زیاد است : احتیاج به تغذیه مصنوعی دارد.کمبود عناصر خاک گلدان را با تغذیه هر ماه یکبار در طول سال و نصف میزان توصیه شده جبران کنید.

نکته ها:

گل ناز تا حدی تحمل خشکی را دارد:  اما بهترین گل را با آبیاری به طور منظم می توان ایجاد کرد.بهترین خاک، خاک سبک و شنی و یا خاک مرغوب باغچه با مقداری خاک برگ، یا کود دامی میباشد.

از آفات و بیماریها رایج :  آن شته می باشد که به گیاه جوان خسارت وارد می نماید و حساس به مرگ گیاهچه می باشد.گل ناز مکانهای آفتاب گیر و گرم را میپسندد و خاک آن باید تا حدودی سبک و همیشه مرطوب باشد و آبیاری آن به صورت روزانه انجام میگیرد.ساده ترین روش ازدیاد و تکثیر این گیاه از طریق بذر می باشدکه بذر آن در فصل پاییز در کپسولهای کوچکی تشکیل میشود و کاشت بذر از ماه فروردین تا خرداد در خاک سبک صورت میگیرد.