کشف دوردست‌ترین کهکشان جهان

[v.a.y]

94/6/15

خبرگزاری ایسنا: تیمی از دانشمندان موسسه فناوری کالیفرنیا که سال‌ها به دنبال رصد نخستین اجسام کیهان بوده‌اند، دوردست‌ترین کهکشان جهان را شناسایی کردند.

این منجمان کهکشانی موسوم به EGS8p7 را شناسایی کرده‌اند که بیش از 13.2 میلیارد سال عمر دارد، این در حالی است که خود جهان 13.8 میلیارد سال قدمت دارد.

دانشمندان با استفاده از «طیف‌سنج چندجسمی برای تفحص مادون‌قرمز» (MOSFIRE) در رصدخانه W.M. Keck در هاوایی، نوعی تحلیل طیف‌نگاری را از این کهکشان برای تعیین انتقال به سرخ آن (redshift) انجام دادند.

طیف‌سنج MOSFIRE نشانگرهای شیمیایی هر چیزی از ستارگان گرفته تا کهکشان‌های دوردست را در طول موج‌های نزدیک مادون‌قرمز شناسایی می‌کند.

مفهوم redshift معمولا برای اندازه‌گیری فاصله کهکشان به کار می‌رود؛ با این حال استفاده از آن برای تعیین دورترین و بنابراین قدیمی‌ترین اجسام کیهان خالی از دشواری نیست.

بلافاصله پس از بیگ‌بنگ، جهان به شکل سوپی از ذرات باردار (الکترون و پروتون‌ها) و همچنین نور (فوتون‌ها) بود. اما این فوتون‌ها توسط الکترون‌های آزاد منتشر شدند. 380 هزار سال پس از بیگ‌بنگ، جهان به اندازه‌ای سرد شده بود که الکترون‌های آزاد و پروتون‌ها با یکدیگر ترکیب شدند و اتم‌های خنثی هیدروژن را تولید کردند؛ این اتم‌ها جهان را پر کردند و به نور امکان حرکت در سراسر کیهان را دادند.

سپس زمانی که جهان فقط نیم میلیارد تا یک میلیارد سال عمر داشت، نخستین کهکشان‌ها به وجود آمدند و گاز خنثی را دوباره یونیزه کردند. جهان امروز یونیزه است.

کهکشانی که دانشمندان به تازگی مشاهده کرده‌اند، به طور غیرمعمولی درخشان است و احتمالا توسط جمعیتی از ستارگان بی‌نهایت داغ نیرودهی می‌شود. کهکشان EGS8p7 احتمالا دارای ویژگی‌های خاصی است که آن‌ را قادر ساخته حباب عظیمی از هیدروژن یونیزه‌شده را بسیار زودتر از کهکشان‌های دیگر تولید کند. جزئیات این دستاورد علمی در مجله Astrophysical ارائه شد.