۰۵-۱۱-۹۳، ۰۹:۳۸ ق.ظ
استاد گیاه‌شناسی دانشگاه تهران که در کشف تاریخی واریانت جدید C4 که می‌تواند انقلابی در کشاورزی جهان ایجاد کند، مشارکت داشته می‌گوید ۱۰ سال است که نتوانسته مسوولان را به راه‌اندازی یک گلخانه برای پیگیری این تحقیقات مهم در کشور متقاعد کند!
دکتر حسین آخانی که در اندیشگان سیاست‌گذاری در علوم و پژوهش‌های بنیادی در پژوهشگاه دانش‌های بنیادی سخن می‌گفت با تاکید بر تنوع زیستی بالای گیاهان ایران که در صورت حمایت از تحقیقات پایه می‌تواند منشاء تحولاتی بزرگ در عرصه کشاورزی و کاهش اثرات کم آبی در کشور باشد، اظهار کرد: از بین هفت هزار و ۳۰۰ گونه گیاهی کشور حدود ۵۲۸ گونه شورپسند هستند که می‌توانند بخش قابل توجهی از مشکل کشاورزی در مناطق نامساعد زراعی کشور را که دارای بیشترین خاک شور در سطح خاورمیانه است برطرف کنند. مثلا طی تحقیقات خود در اطراف دریاچه طشت که هیچ گیاهی در آن نمی‌روید گونه‌ای گیاه بومی ایران را شناسایی کرده و به نام Salicornia Persica نامگذاری کرده‌ایم که این‌گونه تتراپلویید به خوبی در محیط نامساعد این منطقه قابل رشد است.
وی افزود: در تحقیقاتی که روی گیاهان شورپسند ایران داشتیم به گونه‌ای از جنس Bienertia برخوردم که طی مقاله‌ای که در سال ۱۹۹۷ در آلمان ارائه دادم مطرح شد که این گیاه می‌تواند C4 باشد. در گیاهان C4 برخلاف گیاهان C3، آنزیم فتوسنتز‌کننده می‌تواند در دماهای بالا فعال باشد و اتفاقا برای بقاء نیاز به دمای بالا دارند. این گیاه واریانت جدید C4 است که می‌تواند عمل فتوسنتز را در یک سلول انجام دهد.
![[عکس: 4]](http://media.isna.ir/content/1421842197878_untitled1.bmp/4)
آخانی افزود: این یافته برخلاف نظر بیوفیزیکدانان بود که معتقد بودند انجام فتوسنتز در یک سلول، امکان‌پذیر نیست و در عمل هم، فتوسنتز در سایر گونه‌های گیاهی در دو سلول قابل انجام است.
این کشف به حدی مهم بود که مهم‌ترین مجلات علمی گیاه‌شناسی دنیا مثل Plant Biology و BOTANY تصویر روی جلد خود را به این کشف و گیاه بومی ایران اختصاص دادند.
وی درباره اهمیت این کشف گفت: شناسایی واریته جدید C4 گام بسیار امیدبخشی در تحقیقات مربوطه به تبدیل گیاهان C3 به C4 بود. اگر بتوانیم گیاهان C3 مثل برنج را به C4 تبدیل کنیم انقلابی بزرگ در تامین غذا صورت خواهد گرفت؛ لذا موسسات تحقیقاتی فراوانی در ژاپن، فیلیپین، آمریکا، کانادا و … میلیارد‌ها دلار بودجه را به تحقیقات این حوزه اختصاص داده‌اند.
این استاد دانشگاه تهران که تحصیلات دکتری گیاه‌شناسی خود را در دانشگاه مونیخ آلمان گذرانده و حدود ۱۵ سال است که در دانشگاه تهران فعالیت دارد، اظهار کرد: به عنوان محققی که در این پروژه همکاری داشتم رویایم، پیگیری این تحقیقات در ایران بود، ولی در دانشگاه تهران، هرجا که رفتم به در بسته خوردم. در دانشگاه، گلخانه مناسبی نداریم که بتوان گیاه را از مبارکه منتقل کرد و در آنجا رشد داد و با همه پیگیری‌هایی که از سال ۲۰۰۵ داشته‌ام، نتوانسته‌ام دانشگاه را متقاعد کنم که گلخانه‌ای را برای شروع مقدمات این طرح در اختیار من بگذارند تا از این ذخیره ژنتیکی عظیم که می‌تواند پتنت‌های زیادی برای کشور داشته باشد استفاده کنیم. این در حالی است که پیشنهادهایی برای انتقال بذر گیاه به خارج داشته‌ایم که به دلیل زیاده‌خواهی طرف خارجی در ثبت اختراع یافته‌ها به توافق نرسیده‌ایم.
![[عکس: 4]](http://media.isna.ir/content/1421842204851_untitled2.bmp/4)
دکتر حسین آخانی که در اندیشگان سیاست‌گذاری در علوم و پژوهش‌های بنیادی در پژوهشگاه دانش‌های بنیادی سخن می‌گفت با تاکید بر تنوع زیستی بالای گیاهان ایران که در صورت حمایت از تحقیقات پایه می‌تواند منشاء تحولاتی بزرگ در عرصه کشاورزی و کاهش اثرات کم آبی در کشور باشد، اظهار کرد: از بین هفت هزار و ۳۰۰ گونه گیاهی کشور حدود ۵۲۸ گونه شورپسند هستند که می‌توانند بخش قابل توجهی از مشکل کشاورزی در مناطق نامساعد زراعی کشور را که دارای بیشترین خاک شور در سطح خاورمیانه است برطرف کنند. مثلا طی تحقیقات خود در اطراف دریاچه طشت که هیچ گیاهی در آن نمی‌روید گونه‌ای گیاه بومی ایران را شناسایی کرده و به نام Salicornia Persica نامگذاری کرده‌ایم که این‌گونه تتراپلویید به خوبی در محیط نامساعد این منطقه قابل رشد است.
وی افزود: در تحقیقاتی که روی گیاهان شورپسند ایران داشتیم به گونه‌ای از جنس Bienertia برخوردم که طی مقاله‌ای که در سال ۱۹۹۷ در آلمان ارائه دادم مطرح شد که این گیاه می‌تواند C4 باشد. در گیاهان C4 برخلاف گیاهان C3، آنزیم فتوسنتز‌کننده می‌تواند در دماهای بالا فعال باشد و اتفاقا برای بقاء نیاز به دمای بالا دارند. این گیاه واریانت جدید C4 است که می‌تواند عمل فتوسنتز را در یک سلول انجام دهد.
آخانی افزود: این یافته برخلاف نظر بیوفیزیکدانان بود که معتقد بودند انجام فتوسنتز در یک سلول، امکان‌پذیر نیست و در عمل هم، فتوسنتز در سایر گونه‌های گیاهی در دو سلول قابل انجام است.
این کشف به حدی مهم بود که مهم‌ترین مجلات علمی گیاه‌شناسی دنیا مثل Plant Biology و BOTANY تصویر روی جلد خود را به این کشف و گیاه بومی ایران اختصاص دادند.
وی درباره اهمیت این کشف گفت: شناسایی واریته جدید C4 گام بسیار امیدبخشی در تحقیقات مربوطه به تبدیل گیاهان C3 به C4 بود. اگر بتوانیم گیاهان C3 مثل برنج را به C4 تبدیل کنیم انقلابی بزرگ در تامین غذا صورت خواهد گرفت؛ لذا موسسات تحقیقاتی فراوانی در ژاپن، فیلیپین، آمریکا، کانادا و … میلیارد‌ها دلار بودجه را به تحقیقات این حوزه اختصاص داده‌اند.
این استاد دانشگاه تهران که تحصیلات دکتری گیاه‌شناسی خود را در دانشگاه مونیخ آلمان گذرانده و حدود ۱۵ سال است که در دانشگاه تهران فعالیت دارد، اظهار کرد: به عنوان محققی که در این پروژه همکاری داشتم رویایم، پیگیری این تحقیقات در ایران بود، ولی در دانشگاه تهران، هرجا که رفتم به در بسته خوردم. در دانشگاه، گلخانه مناسبی نداریم که بتوان گیاه را از مبارکه منتقل کرد و در آنجا رشد داد و با همه پیگیری‌هایی که از سال ۲۰۰۵ داشته‌ام، نتوانسته‌ام دانشگاه را متقاعد کنم که گلخانه‌ای را برای شروع مقدمات این طرح در اختیار من بگذارند تا از این ذخیره ژنتیکی عظیم که می‌تواند پتنت‌های زیادی برای کشور داشته باشد استفاده کنیم. این در حالی است که پیشنهادهایی برای انتقال بذر گیاه به خارج داشته‌ایم که به دلیل زیاده‌خواهی طرف خارجی در ثبت اختراع یافته‌ها به توافق نرسیده‌ایم.