۰۲-۰۳-۹۷، ۱۰:۳۵ ق.ظ
رمضان كه ماه روزه داری ونزدیک شدن به خداوند است، از لحظه شروع تا پایان با سنتها ومراسم ویژهای همراه است .اگر بخواهیم دقیقتر نگاه کنیم، در واقع مراسم اصلی ماه خدا در میان تمامیایرانیان مشترک است...
وب سایت همشهری شش و هفت - یسنا ارشاد: .با این حال نباید فراموش کرد که ایران سرزمینی است با مردمانی از اقوام مختلف پس به طبع در جایجای ایران مراسم خاص و برنامههای گوناگونی در ماه رمضان برگزار میشود که آمیخته با فرهنگ و پیشینه باستانی مردم آن منطقه وشهر است.این شماره ایرانگردی ما رنگ و بوی رمضانی دارد. به این معنا كه قصد داریم به مناسبت شروع ماه رمضان قدری بیشتر با آداب و رسوم و شیوههای مختلف برگزاری این ماه آشنا شویم.پس با ما در این سفر معنوی همراه شوید.
آیینهای پیشواز ماه
آیینهای ویژه پیشواز ماه رمضان همواره از گذشته وبه شیوههای گوناگون در هر منطقه رواج داشته اما امروزه آثار کمتری از آنها به جای مانده است.ازجمله مراسم مهم پیشواز ماه رمضان میتوان به نقاره زنی در شب حلول ماه رمضان و آیین کلوخ اندازون(اندازان) مردم شیراز اشاره كرد. آیین كلوخاندازان كه امروزه هم كمابیش در شیراز و روستاهای پیرامون آن برگزار میشود از رسمهای كهن این منطقه است كه ریشههای باستانی دارد.حال ببینیم كه این آیین چگونه برگزار میشود؟ شیرازیها آخرین جمعه ماه شعبان را به تفریح وگردش در تفرجگاهها میپردازند تا برای یک ماه کامل عبادت وروزه داری آماده شوند.
همچنین بعضی از خانوادههای شیرازی ازچند روز مانده به ماه رمضان نذری میدهند. البته باید به این نکته هم اشاره کرد که این مراسم در چندین شهر دیگر درایران نیز اجرا میشود. از جمله درگیلان مردم چندین روز قبل از آغاز ماه رمضان، روزه میگیرند و درواقع این گونه به پیشواز میروند. هممیهنان ترکمن هم درست پیش از حلول ماه رمضان به خانه تکانی و نظافت میپردازند تا استقبال کاملی ازماه رمضان به جای آورند .در نهایت این كه همه مردم ازهرشهر و دیاری از سرزمین بزرگ ایران به گونه خاص خودشان به استقبال ماه خدا میروند.
خوراکهای آسمانی
درست است که ماه رمضان در دو وعده اصلی سحر وافطار خلاصه میشود، اما اتفاقا به دلیل کمترشدن وعدههای غذایی در این ماه با خوراکهای متنوعتر، مقویتر واز گروههای غذایی گستردهتری مواجه میشویم که با توجه به سلیقه، سنت و شیوههای آشپزی هرمنطقه تا حدودی متفاوت خواهد بود. هرچند با گذشت زمان و طی سالهای اخیر غذای افطار وسحر تفاوت خود را با غذاهای دیگر در طول سال ازدست داده اند،اما همواره تفاوتهایی جزیی و گاه زیاد به خصوص در بعضی از شهرها در این میان دیدهمیشود.
در ماه رمضان مردم بیشتر به غذاهای مقوی و شیرین روی میآورند. ازجمله در گیلان خوراکهای شیرینی یافت میشود که میتوان آنها را در سفرههای افطار گیلانیها مشاهده کرد.از میان این خوراكها یک نوع شیرینی خاص به نام رشته خوشکار وجود دارد كه در سراسر سال در شیرینیفروشیها پیدا میشود، اما در ماه رمضان پای ثابت سفرههای افطاری مردم گیلان است. این شیرینی به دلیل تركیبات گردو، آرد برنج وشکر بسیار مقوی است و میتوان انرژی مورد نیاز بدن روزهدار را در طول روز تامین كند. در شیراز برای افطار شیرینیهایی چون ترحلوا و رنگینک تهیه میکنند. درگرگان هم خوراكهای شیرینی چون ترک و فرنی را سر سفره افطار تدارک میبینند.درهمدان کماج، انگشت پیچ، پنجه خاله ویوخا شیرینیهای محلی هستند که در سفرههای افطار به وفور یافت میشود.
البته شیرینیها و خوراکهای شیرینی چون زولبیا و بامیه، فرنی وشیربرنج تقریبا در تمام نقاط ایران جزو خوراكهای مشترك و ثابت سفره افطار و سحری به حساب میآیند.راستی داشت یادمان میرفت، خوراک دیگری که درماه رمضان طرفدار زیادی در میان مردم روزهدار دارد،آش است که بسته به هر منطقهای شكل و شمایل خاص خود را دارد.برای نمونه میتوان به آش شله درمشهد، آش بیبی سهشنبه در جهرم فارس،آش قونبید در قم،آش روزه دربرد سیر کرمان و آش ساک در گرگان،آش برنج در همدان وآش رشته که در همه جای ایران آشناست، اشاره كرد.
غذاهای سر سفره افطار و سحر آنقدر متنوع هستند كه اگر بخواهیم به ترتیب هر منطقه آنها را نام ببریم، خود مثنوی هفتاد من میشوند.به این نكته هم اشاره كنیم كه مردم ایران معتقدند كه این غذاها به دلیل این كه در ماه خدا برای روزهداران درست و آماده میشوند، بركت ویژهای دارند.به همین خاطر در این ماه بازار نذریدادن و نذری گرفتن در بیشتر نقاط ایران داغ است. ازجمله غذاهای دیگری که ویژه ماه رمضان است و در نقاط گوناگون ایران تهیه میشود، میتوان به پشت اسمیدر جهرم،آب گوشت مرغ در کازرون، سرداشی وآب گوشت مرغ در همدان،ترشی تره درگیلان، ایماج وپنیر کوزه درقزوین وته تالی دراراک اشاره كرد.البته هلیم را هم به این فهرست بیفزایید كه از خوراکیهای پروپاقرص ماه رمضان است.
هزار رمضان
در ماه رمضان همان طور که خوراکهای ویژه این ماه بسته به نقاط گوناگون ایران، متفاوت است مراسم و آیینهای رمضان نیز رنگ و بوی هر منطقه را به خود گرفتهاند. هرچند امروزه بعضی از این مراسم کم رنگ شده است، اما برخی از آنها همواره پابرجاست و هر ساله انجام میشود.نكته جالب اینجاست كه در نقاطی از ایران این مراسم همچنان بكر ماندهاند و نمیتوان نمونهای برای آنها پیدا كرد.
از سوی دیگر؛ برخلاف تصور عدهای كه فكر میكنند رمضان تنها در روزهداری و انجام تكالیف الهی خلاصه میشود، در برخی از شهرها در فاصله افطار و سحر خانوادهها دور هم مینشینند و به بازیهای محلی میپردازند.این بازیها كه به پیوند بیشتر مردم در این ماه كمك میكند گاه تا دمدمههای صبح و پس از سحر نیز ادامه دارد.در پی شما را با برخی از مراسم ویژه ماه رمضان در چندین شهرکشورمان آشنا میكنیم.
آیینهای ویژه پیشواز ماه رمضان همواره از گذشته وبه شیوههای گوناگون در هر منطقه رواج داشته اما امروزه آثار کمتری از آنها به جای مانده است.ازجمله مراسم مهم پیشواز ماه رمضان میتوان به نقاره زنی در شب حلول ماه رمضان و آیین کلوخ اندازون(اندازان) مردم شیراز اشاره كرد. آیین كلوخاندازان كه امروزه هم كمابیش در شیراز و روستاهای پیرامون آن برگزار میشود از رسمهای كهن این منطقه است كه ریشههای باستانی دارد.حال ببینیم كه این آیین چگونه برگزار میشود؟ شیرازیها آخرین جمعه ماه شعبان را به تفریح وگردش در تفرجگاهها میپردازند تا برای یک ماه کامل عبادت وروزه داری آماده شوند.
همچنین بعضی از خانوادههای شیرازی ازچند روز مانده به ماه رمضان نذری میدهند. البته باید به این نکته هم اشاره کرد که این مراسم در چندین شهر دیگر درایران نیز اجرا میشود. از جمله درگیلان مردم چندین روز قبل از آغاز ماه رمضان، روزه میگیرند و درواقع این گونه به پیشواز میروند. هممیهنان ترکمن هم درست پیش از حلول ماه رمضان به خانه تکانی و نظافت میپردازند تا استقبال کاملی ازماه رمضان به جای آورند .در نهایت این كه همه مردم ازهرشهر و دیاری از سرزمین بزرگ ایران به گونه خاص خودشان به استقبال ماه خدا میروند.
خوراکهای آسمانی
درست است که ماه رمضان در دو وعده اصلی سحر وافطار خلاصه میشود، اما اتفاقا به دلیل کمترشدن وعدههای غذایی در این ماه با خوراکهای متنوعتر، مقویتر واز گروههای غذایی گستردهتری مواجه میشویم که با توجه به سلیقه، سنت و شیوههای آشپزی هرمنطقه تا حدودی متفاوت خواهد بود. هرچند با گذشت زمان و طی سالهای اخیر غذای افطار وسحر تفاوت خود را با غذاهای دیگر در طول سال ازدست داده اند،اما همواره تفاوتهایی جزیی و گاه زیاد به خصوص در بعضی از شهرها در این میان دیدهمیشود.
در ماه رمضان مردم بیشتر به غذاهای مقوی و شیرین روی میآورند. ازجمله در گیلان خوراکهای شیرینی یافت میشود که میتوان آنها را در سفرههای افطار گیلانیها مشاهده کرد.از میان این خوراكها یک نوع شیرینی خاص به نام رشته خوشکار وجود دارد كه در سراسر سال در شیرینیفروشیها پیدا میشود، اما در ماه رمضان پای ثابت سفرههای افطاری مردم گیلان است. این شیرینی به دلیل تركیبات گردو، آرد برنج وشکر بسیار مقوی است و میتوان انرژی مورد نیاز بدن روزهدار را در طول روز تامین كند. در شیراز برای افطار شیرینیهایی چون ترحلوا و رنگینک تهیه میکنند. درگرگان هم خوراكهای شیرینی چون ترک و فرنی را سر سفره افطار تدارک میبینند.درهمدان کماج، انگشت پیچ، پنجه خاله ویوخا شیرینیهای محلی هستند که در سفرههای افطار به وفور یافت میشود.
البته شیرینیها و خوراکهای شیرینی چون زولبیا و بامیه، فرنی وشیربرنج تقریبا در تمام نقاط ایران جزو خوراكهای مشترك و ثابت سفره افطار و سحری به حساب میآیند.راستی داشت یادمان میرفت، خوراک دیگری که درماه رمضان طرفدار زیادی در میان مردم روزهدار دارد،آش است که بسته به هر منطقهای شكل و شمایل خاص خود را دارد.برای نمونه میتوان به آش شله درمشهد، آش بیبی سهشنبه در جهرم فارس،آش قونبید در قم،آش روزه دربرد سیر کرمان و آش ساک در گرگان،آش برنج در همدان وآش رشته که در همه جای ایران آشناست، اشاره كرد.
غذاهای سر سفره افطار و سحر آنقدر متنوع هستند كه اگر بخواهیم به ترتیب هر منطقه آنها را نام ببریم، خود مثنوی هفتاد من میشوند.به این نكته هم اشاره كنیم كه مردم ایران معتقدند كه این غذاها به دلیل این كه در ماه خدا برای روزهداران درست و آماده میشوند، بركت ویژهای دارند.به همین خاطر در این ماه بازار نذریدادن و نذری گرفتن در بیشتر نقاط ایران داغ است. ازجمله غذاهای دیگری که ویژه ماه رمضان است و در نقاط گوناگون ایران تهیه میشود، میتوان به پشت اسمیدر جهرم،آب گوشت مرغ در کازرون، سرداشی وآب گوشت مرغ در همدان،ترشی تره درگیلان، ایماج وپنیر کوزه درقزوین وته تالی دراراک اشاره كرد.البته هلیم را هم به این فهرست بیفزایید كه از خوراکیهای پروپاقرص ماه رمضان است.
در ماه رمضان همان طور که خوراکهای ویژه این ماه بسته به نقاط گوناگون ایران، متفاوت است مراسم و آیینهای رمضان نیز رنگ و بوی هر منطقه را به خود گرفتهاند. هرچند امروزه بعضی از این مراسم کم رنگ شده است، اما برخی از آنها همواره پابرجاست و هر ساله انجام میشود.نكته جالب اینجاست كه در نقاطی از ایران این مراسم همچنان بكر ماندهاند و نمیتوان نمونهای برای آنها پیدا كرد.
از سوی دیگر؛ برخلاف تصور عدهای كه فكر میكنند رمضان تنها در روزهداری و انجام تكالیف الهی خلاصه میشود، در برخی از شهرها در فاصله افطار و سحر خانوادهها دور هم مینشینند و به بازیهای محلی میپردازند.این بازیها كه به پیوند بیشتر مردم در این ماه كمك میكند گاه تا دمدمههای صبح و پس از سحر نیز ادامه دارد.در پی شما را با برخی از مراسم ویژه ماه رمضان در چندین شهرکشورمان آشنا میكنیم.
خدايا تو ببين
خدايا تو ببخش
خدايا تو ببخش