۲۴-۱۱-۹۶، ۱۱:۰۸ ق.ظ
هفته نامه همشهری جوان - محمد صابری: محمدرضا ورزی تا همین امروز شش سریال تاریخی بزرگ و کوچک ساخته، مسیری که با ساختسریال «قائم مقام فراهانی» شروع شد و حالا به روایت زندگی ستارخان رسیده است. او در حالی طی این سال ها برهه های مختلف تاریخ معاصر را جلوی دوربین برده که به طرز عجیبی در هیچ یک از آن ها نمره قبولی نگرفته است.
سریال های تاریخی او همیشه با نظرات منفی منتقدان و کارشناسان تاریخ همراه بوده اما با این حال در همه دوره های مدیریتی مورد حمایت مدیران قرار داشته و به سریال سازی اش ادامه داده است. ورزی که سه چهار سالی درگیر تولید و پخش «معمای شاه» بود، بعد از شکست این سریال برای مدتی کار نکرد تا اینکه از پاییز امسال خیلی چراغ خاموش و در سکوت خودخواسته رسانه ای پروژه تاریخی دیگری را این بار با محوریت زندگی ستارخان آماده و روانه آنتن کرد! سریالی که بهانه ای شد برای ما تا مروری داشته باشیم بر کارنامه این کارگردان.
عمارت فرنگی؛ 1388
برای کدام شبکه تولید شد؟ شبکه دو
در دوره مدیریت چه کسی تولید شد؟ مهدی فرجی مدیر شبکه دو
درباره کدام برهه تاریخی بود؟ این مجموعه پانزده قسمتی هم با تمرکز بر تحولات سیاسی ایران در دوره قاجار ساخته شد و داستانش به حواشی و بازتاب های امضای قرارداد 1919 توسط وثوق الدوله و اعتراض سیاسیون سرشناسی همچون سید حسن مدرس با این قرارداد می پردازد؛ انتقاداتی که زمینه ساز یک موج اعتراضی گسترده در کشور شد و سرانجام وثوق الدوله را مجبور به عقب نشینی و لغو قرارداد 1919 کرد.
بازتاب آن چه بود؟ اگر تا پیش از «عمارت فرنگی» گلایه ها از سبک «تاریخ سازی» ورزی محدود به چند رسانه و مخاطبان گله مند سیما بود، پس از پخش این مجموعه بود که دیگر صدای صاحب نظران رسانه و پیشکسوتان سیما هم بلند شد. معروف ترین واکنش را هم ابتدا حسنی پاکدل نشان داد که در یادداشتی نوشت: «بهمن امسال به یمن سی سالگی انقلاب اسلامی، سریالی تحت نام عمارت فرنگی از شبکه دو پخش شد. هر قسمت را که می دیدم، حرص می خوردم و از این جفایی که در حق تاریخ، انقلاب، مردم، رسانه، شعور مخاطب و اعتماد عمومی نسل حاضر و بعد می شود، افسوس می خوردم.» پاکدل در همین یادداشت به نقد تند و تیزتری ارجاع داد که به قلم حسن هدایت از کارگردانان باسابقه سیما در روزنامه «بانی فیلم» منتشر شده بود. هدایت در پایان یادداشت مفصل و دقیق اش که مو را از ماست روایت مجعول ورزی کشید، این گونه نوشته بود: «بزرگ ترین درسی که تاریخ به ما می دهد این است که کسی از تاریخ درس نمی گیرد. اگر ما به نگرش تاریخ دوران پهلوی انتقاد داریم و آنرا به دلیل نگاه یکسو و مخدوش تقبیح می نماییم، حق نداریم که در حال حاضر خود با تاریخ معاصر چنین کنیم.»
تحلیل ما: درباره «عمارت فرنگی» بهترین تحلیل و ارزیابی همان مطلب مشروح و خواندنی حسن هدایت است که بازخوانی آن را به همه علاقه مندان توصیه می کنیم اما تلخ ترین وجه پخش این مجموعه و بازتاب های آن در سال های بعد نمود پیدا کرد، سال هایی که مدیران تلویزیون کماکان ترجیح دادند هزینه های کلان خود را صرف آزمون و خطای یک فیلمساز در میدان حساس روایت تاریخ کنند!
از یهـ جاییـ بهـ بعدـ اگر نریـ خـــــری !