۲۴-۰۹-۹۳، ۰۵:۵۲ ب.ظ
علوم و فنونی مثل طالع‌بینی، جفر (علم الحروف) و رمل (علم نقطه) در رابطه با علوم شکل گرفتند و استفاده می‌شوند.
کلیه شاخه‌های علوم غریبه در کتب شیعه به ۳۴ شاخه به قرار زیر تقسیم میشود:
خمسهٔ مُحتجبه
شاخه‌های علوم خفیه (خمسهٔ مُحتجبه) اینهاست:
پنج حرف اول نام این شاخه‌ها که «خمسهٔ مُحتجبه» نامیده می‌شدند، عبارت «کُلَه سِر» را می‌سازد که به معنی مجموعهٔ اسرار است.[۱] و کَلِّه سَر هم یاد شده است که مراد از او داشتن مغز و مفکره قوی است و اگر کسی را این اسباب در دسترس نباشد، نبايد وارد اين مقوله گردد.
خواص شناسی
خواص‌شناسی گونه‌ای شبه‌علم و از علوم خفیه است که می‌تواند شامل مباحث زیر باشد:
دانشمندان و علوم خفیه
از قدیمی‌ترین نام‌هایی که با علوم خفیه پیوند خورده، نام بلیناس حکیم است، که در منابع بسیاری از جمله کتاب الفهرست (تألیف در ۳۷۷ هجری) [۲] و تاریخ الحکماء[۳] به عنوان بنیان‌گذار علوم غریبه یاد شده‌است. از اوستن، کیمیاگر دوران هخامنشی نیز به عنوان نخستین فردی که دربارهٔ جادو نوشته است، یاد شده است. در میان دانشمندان ایرانی نیز ابن سینا، خواجه نصیرالدین طوسی و شیخ بهائی در مورد علوم غریبه آثاری دارند. ابن سینا رسالهٔ کنوزالمعزمین را دراین مورد نوشت و رساله شاقول را گسترش داد و قسمت‌هایی از کشکول شیخ بهایی به علوم غریبه و خواص اسماء حسنی اختصاص دارد.[۴]
کلیه شاخه‌های علوم غریبه در کتب شیعه به ۳۴ شاخه به قرار زیر تقسیم میشود:
- خمسهٔ مُحتجبه (کیمیا · لیمیا · هیمیا · سیمیا · ریمیا)
- خواص شناسی (خواص اسماءالله · خواص آیات و سوره‌ها · خواص ادعیه · حرز · خواص اوراد و اذکار و ختومات · خواص تعاویذ و رُقی · خواص حروف و جُمَل و اشکال · خواص الاشیاء · خواص طبع‌ها)
- جفر · رمل · عددشناسی · علم اوفاق · تفأل · استخاره · علم الاعضاء · علم الاکتاف · وهم و دم · قیافه‌شناسی · کف‌بینی · ستاره بینی · ملاحم · تعبیر خواب · هیپنوتیزم · مانیه‌تیزم · تلقین به نفس · تله‌پاتی · تخلیه روح · روشن‌بینی
خمسهٔ مُحتجبه
شاخه‌های علوم خفیه (خمسهٔ مُحتجبه) اینهاست:
- کیمیا: کوشش در دگرش (تبدیل) کانی‌ها و فلزات، علم اکسیر.
- لیمیا: تبدیل قوای فاعل به مفعول یا بالعکس، علم طلسمات.
- هیمیا: احوال ستارگان و حیوانات مرتبط با آنها، علم تسخیرات.
- سیمیا: راز و رمز اعداد دیدن و تصرف موجودات تخیلی، علم خیالات.
- ریمیا: تردستی یا علم شعبدات.
پنج حرف اول نام این شاخه‌ها که «خمسهٔ مُحتجبه» نامیده می‌شدند، عبارت «کُلَه سِر» را می‌سازد که به معنی مجموعهٔ اسرار است.[۱] و کَلِّه سَر هم یاد شده است که مراد از او داشتن مغز و مفکره قوی است و اگر کسی را این اسباب در دسترس نباشد، نبايد وارد اين مقوله گردد.
خواص شناسی
خواص‌شناسی گونه‌ای شبه‌علم و از علوم خفیه است که می‌تواند شامل مباحث زیر باشد:
- تعویذ (حرز): در میان بسیاری اقوام از دیرباز باور به جن و موجودات تخیلی آسیب‌رسان رواج داشته و برای احساس امنیت در قبال آنها برخی افراد ورد و ذکرهایی را نوشته و با خود همراه می‌کنند که به این وردها و نوشته‌ها تَعویذ گفته میشود. گاه نیز به این منظور، گوهر، تکه‌سنگ، نگاره، سکه، آویزه، انگشتر، تندیس، گیاه یا جانور هم به کار می‌رود.
- عددشناسی (یا علم اعداد): عددشناسی یعنی تفسیر اعداد به وسیله اعداد . عددشناسی پایه علم حروف است. عددشناسی در طالع بینی استفاده میشود. عددشناسی برای شخصیت شناسی نیز استفاده میشود.
دانشمندان و علوم خفیه
از قدیمی‌ترین نام‌هایی که با علوم خفیه پیوند خورده، نام بلیناس حکیم است، که در منابع بسیاری از جمله کتاب الفهرست (تألیف در ۳۷۷ هجری) [۲] و تاریخ الحکماء[۳] به عنوان بنیان‌گذار علوم غریبه یاد شده‌است. از اوستن، کیمیاگر دوران هخامنشی نیز به عنوان نخستین فردی که دربارهٔ جادو نوشته است، یاد شده است. در میان دانشمندان ایرانی نیز ابن سینا، خواجه نصیرالدین طوسی و شیخ بهائی در مورد علوم غریبه آثاری دارند. ابن سینا رسالهٔ کنوزالمعزمین را دراین مورد نوشت و رساله شاقول را گسترش داد و قسمت‌هایی از کشکول شیخ بهایی به علوم غریبه و خواص اسماء حسنی اختصاص دارد.[۴]
آمدن ' بودن ' شدن ' رفتن