۰۸-۱۱-۹۶، ۱۰:۱۹ ق.ظ
از بروسلی، جکی چان، سیلوستر استالونه و فرانکی تا جت لی، بسیاری از هنرپیشههای بزرگ سینم ای جهان چهرههای موفق ورزش بودند. ما هنوز فیلمهای راکی را میبینیم و از آنها انگیزه میگیریم، اما این چیزها واقعا در سینم ای ایران دیده نمیشود.
روزنامه آسمان آبی - یاسر سماوات: یازدهمین جشنواره بینالمللی فیلمهای ورزشی هم در هتل المپیک به کار خود پایان داد. هرچند حالا بیش از یک دهه از عمر این جشنواره میگذرد، اما به نظر میرسد فیلمهای ورزشی، بهویژه در بخش داستانی و سینم ایی در قالب فیلمهای کوتاه و بلند، هنوز نتوانستهاند در مخاطبیابی عملکرد موفقی داشته باشند. سینم ای ورزشی، ژانر ویژهای در دنیای پرده نقرهای محسوب میشود؛ چه هنوز هم پس از گذشت چهار دهه، فیلم «فرار به سوی پیروزی» برای مخاطب امروز جذابیتهای زیادی دارد. فقدان سرمایهگذاری مناسب، فقر ادبیات داستانی ورزشی و پیامد آن جای خالی اقتباس در سینم ای ورزشی ایران شاید برخی دلایل ناکامی این ژانر در جذب مخاطب عامه محسوب شود. ورزش ایران، پس از پیروزی انقلاب اسلامی، آبستن حوادث متعددی شد. تحریم المپیک 1980 مسکو، ماجرای بازگشت تیمملی فوتبال ایران از کویت پس از شنیدن خبر حمله نظامی عراق به ایران (شهریور 1359)، حضور در دورههای مختلف جام ملتهای آسیا و مقدماتی جامجهانی، قهرمانی در بازیهای آسیایی پکن 1990، پیروزی بر استرالیا و صعود به جامجهانی، شهرآوردهای ماندگار استقلال و پرسپولیس و... همه اینها اتفاقاتی است که تنها در حوزه فوتبال رخ داده است و بدون شک با کمی کنکاش، میتوان داستانهای واقعی و پرتعلیق از آنچه بر ورزش ایران گذشته است، یافت؛ داستانهایی که میتوانند دستمایه آشتی هنر هفتم و ورزش شوند. امروز کسی به پرونده «آسمان آبی» گام گذاشته است که در هر دو مقوله ورزش و سینم ا شخصیت موفقی شمرده میشود. آسیبشناسی مقوله فیلمهای ورزشی در سینم ای ایران و توضیح درباره برخی فیلمهای حاضر در جشنواره یازدهم را در پاسخهای علی انصاریان به «آسمان آبی» بخوانید.
جشنواره یازدهم هم تمام شد و شما هم با دو نقش متفاوت در آن حضور داشتید. فیلم «کاپیتان امیر» اما انگار اثر شاخصی در جشنواره بود و در قالب روایتی مستند به ژانر دفاع مقدس هم پهلو زده است. کمی از نقشآفرینی در این فیلم میگویید؟
پیش از هر چیز باید بگویم کار بسیار سختی بود. یکی از دشوارترین کارهایی که در سینم ا انجام دادم بدون شک «کاپیتان امیر» بود. این فیلم همانطور که گفتید در حالوهوای دفاع مقدس ساخته شده و درواقع زندگینامه شهید مهدی رضاییمجد است؛ فوتبالیست برجسته تیمملی جوانان ایران که زمان جنگ تحمیلی برای دفاع از میهنمان، به جبهه میرود و شهید میشود. درباره فیلم «حس خوب زندگی» هم باید بگویم، داستان این فیلم درباره مردی است که دو دختر دارد و همسرش را از دست داده است. او پیش از ازدواج بازیکن فوتبال بود، اما با شرطی که همسرش میگذارد و به دلیل علاقه به او، از فوتبال میگذرد. این مرد روزی در هتل با پسری آشنا میشود که آرزوی حضور در تیمملی فوتبال را دارد و... فکر کنم دارم همه فیلم را تعریف میکنم! (میخندد)
نقشآفرینی در قالب یک شخصیت حقیقی کار دشواری به نظر میرسد. از بازی در نقش شهید رضایی مجد رضایت دارید؟
خب بله. به نکته خوبی اشاره کردید. وقتی قرار است در نقش شخصیتی حقیقی مقابل دوربین بروید، بدون شک کارتان چندبرابر سختتر میشود. من علاوه بر مطالعه روی شخصیت این شهید بزرگوار ، با خانواده محترم رضاییمجد هم صحبتهای زیادی کردم. این شخصیت برای من بسیار خاص بود.
چرا؟
زمانی همه ما، بازیکنان دهههای گذشته فوتبال، در جامهایی بازی میکردیم که نام شهید رضاییمجد زینتبخش آنها بود و من از کودکی با نام او آشنا بودم. زمانی که قرار شد در کاراکتر این بازیکن و شخصیت دوستداشتنی به ایفای نقش بپردازم، ناخواسته بسیاری از خاطرات دوران کودکی و نوجوانی به ذهنم هجوم آوردند. امیدوارم شرمنده خانواده محترم رضاییمجد نشده باشم.
تا آنجا که بهعنوان یک خبرنگار ورزشی در خاطرم مانده، شما سابقه نقشآفرینی در آثار ژانر دفاع مقدس را نداشتید.
همینطور است؛ البته در نقشهای نظامی سابقه حضور داشتم؛ مثلا یک بار در نقش یک خلبان بالگرد بازی کردم که حوادث متعددی برایش رخ میدهد. البته آن فیلم در ژانر دفاع مقدس نبود و مربوط به جنگ تحمیلی عراق علیه ایران نمیشد. یک بار هم در نقش سرگردی به نام صارمی جلوی دوربین رفتم که آن هم در ژانر فیلمهای جنگی تعریف نمیشد. بله با شما موافقم؛ «کاپیتان امیر» نخستین تجربه من در سینم ای دفاع مقدس بود.
به نظر میرسد عوامل تولید در تدوین «کاپیتان امیر» کمی شتابزده عمل کردهاند و غیر از محورهای مستند فیلم، خردهروایتها به قول معروف پخته نیستند. همچنین در طراحی صحنه ضعفهای تکنیکی وجود دارد؛ ضمن اینکه به نظر میرسد فیلم در بخش غیرمستند خود با بخش مستند، چندان بالانس نیست. قبول دارید این نقاط ضعف باعث شد «کاپیتان امیر» در جشنواره یازدهم به آنچه شایستهاش بود نرسد؟
خب خدا را شکر که شما خبرنگار ورزشی هستید! (میخندیم) اولا که «کاپیتان امیر» در بخش ورزش و سبک زندگی فعال برنده تندیس جشنواره و دیپلم افتخار شد و خانواده محترم رضاییمجد هم در مراسم پایانی تجلیل شدند. ثانیا بههرحال هر فیلمی نقاط ضعف و قوت دارد؛ من هم منکر آن نیستم. اتفاقا به کارگردان هم گفتم این فیلم به بازنگری نیاز دارد و اگر آن را دوباره شخم بزنید، باید کار از اول مونتاژ شود. برخی سکانسها هم به دلیل همان عجلهای که شما گفتید از روایت اصلی ماند که اگر به فیلم اضافه میشدند، کار بسیار بهتری از آب درمیآمد. بههرحال این یک تجربه بسیار خوب و متفاوت برای من بود.
برای هر دردی دو درمان است:
سکوت و زمان
سکوت و زمان