فیلمنامه نویسی کشور در وضعیت درام - علی حبیبی*

[fatemeh . R]

تهران - ایرنا - سالانه فیلم های کوتاه و بلند زیادی در کشور تولید می شود اما ممکن است خیلی از این آثار توجه تماشاگران را به خود جلب نکند، دلیل این ناخرسندی چیست؟ در حالیکه اغلب این آثار با هزینه ها و زحمات زیادی ساخته می شود.

[highlight=#f7f7f7]فیلمنامه نویسی امروزه از مهمترین مسائل سینم ای ایران است و صرفنظر از تولید، دریافت مجوز و اکران فیلم، نبود تعریفی روشن و مشخص از مفهوم فیلمنامه از مشکلات این بخش است.
در تولید یک اثر موفق سینم ایی و تلویزیونی، فیلمنامه نقش مهمی ایفا می کند و فیلمسازان برای اینکه نیم نگاهی به گیشه داشته باشند باید از فیلمنامه قوی در ساخت اثر خود بهره گیرند.
با این نگاه هر اثر سینم ایی و نمایشی اصیل و فاخر، نیازمند یک فیلمنامه خوب و به روز است در حالیکه اکنون خیلی از فیلمسازان و کارگردانان از کمبود چنین فیلمنامه هایی سخن می گویند.
اصولا فیلم و اثری مورد پسند تماشاگر است که فیلمنامه اش از لحاظ ساختاری و روایی بر پایه استانداردهای سینم ایی نگاشته شود موضوعی که امروزه کمتر در فیلمنامه نویسی به آن توجه می شود.
فیلمنامه نویسی در کشور با مسایل زیادی از جمله موارد زیر روبرو است:
- اغلب فیلمنامه ها جذاب نیست از این رو وقتی این فیلمنامه ها به یک اثر سینم ایی و نمایشی و یا تلویزیونی تبدیل می شود مخاطب را راضی و خشنود نمی کند و همین عامل شکست یک فیلم در گیشه و یا نمایش تلویزیونی و خانگی می شود.
- اکنون موضوع اغلب فیلمنامه ها، تکراری و دور از ذهن است، روایت هایی که شاید بارها توسط فیلمسازان و کارگردانان در سینم ا و یا تلویزیون به تصویر در آمده باشد و حالا با تغییر بازیگران و دکورها، با نام دیگر به خورد مخاطب داده می شود.
- به نظر می رسد هنوز در حوزه نمایشی کشور فیلمنامه نویس های حرفه ای پرورش نیافته اند و بطور طبیعی معدود فیلمنامه نویس هایی که وجود دارند نمی توانند همه نیازهای فیلمنامه نویسی کشور را پاسخ دهند.
- ایراد دیگری که وجود دارد این است که هر چند ممکن است فیلمسازان و فیلمنامه نویسان صاحب سبک و اندیشه ای داشته باشیم اما پس از ساخت یک فیلم، در پروسه دریافت مجوز و نمایش، فیلم با جرح و تعدیل زیادی مواجه می گردن د که همین موضوع بر محتوای فیلمنامه اصلی خدشه وارد کرده که در نهایت به کاهش انگیزه فیلمنامه نویسان منجر می شود.
- سینم ای ایران بیشتر متکی بر سوپراستارها و بازیگران مطرح است و تهیه کنندگان در تولید فیلم بیش از هر چیز به جذب بازیگران مورد پسند تماشاگران اقدام می کنند. این درحالیست که در اولویت های بعدی فیلمنامه نویس و فیلمنامه قرار می گیرد که این عامل به نابسامانی این حرفه بیشتر دامن زده است.
- در تولید اثر سینم ایی در ایران به قصه فیلم و فیلمنامه کمتر توجه می شود و تهیه کنندگان با بهره گیری از بازیگران چهره سعی می کنند فروش گیشه را حفظ کنند.
چنانچه کارگردانان و تهیه کنندگان در تولید یک اثر در کنار استفاده از بازیگران مناسب، نیم نگاهی هم به قصه فیلم و فیلمنامه داشته باشند به موفقیت بیشتر فیلم خود و سینم ای کشور کمک کرده اند.
- وضعیت نامناسب دستمزد فیلمنامه نویسان مشکل دیگر این حرفه است. دستمزد یک بازیگر متوسط سینم ا فاصله زیادی با فیلمنامه نویسان دارد به همین دلیل رغبت افراد برای ورود به این حرفه کمتر دیده می شود و در این شرایط فیلمنامه، کم تعداد بوده و همین آثار نیز ضعیف و شتابزده نگاشته می شود.
- فیلمنامه های کنونی کمتر به مسایل جامعه می پردازد که این سوژه ها مخاطب را به سینم ا جذب نمی کند و از همین رو گیشه ها همواره با استقبال اندک روبرو است.
- تولید فیلمنامه های فاخر نیازمند رفع دغدغه های فیلمنامه نویسان است تا آنان برای تولید فیلمنامه به اندازه کافی تحقیق و مطالعه کنند زیرا به نظر می رسد اکنون بسیاری از این فیلمنامه ها از تحقیق کافی برخوردار نبوده که این عامل منجر به سطحی و بی محتوایی شدن این فیلمنامه ها شده است.
- ممیزی نیز از دیگر مشکلات فیلمنامه نویسی است که این عامل باعث می شود که یک وضعیت خودسانسوری در میان فیلمنامه نویسان حاکم شود که در نتیجه به غنی نشدن اثر خواهد افزود.
- همچنین اقتباس و کپی آثار و اعتقاد نداشتن به کار گروهی در موضوع فیلمنامه نویسی رواج دارد در حالیکه فیلمسازان خارجی در فیلمنامه نویسی از کار گروهی پیروی می کنند که همین موضوع باعث خلق شاهکارهای بزرگ سینم ایی در این کشورها شده است.
با اینحال فیلمنامه نویس به عنوان یکی از زنجیره های اصلی تولید فیلم در ایران جدی گرفته نمی شود، از این رو برای رفع دغدغه های فیلمنامه نویسان، نهادینه شدن شغل فیلمنامه نویسی، افزایش دستمزد، بیمه، ایجاد صندوق قرص الحسنه فیلمنامه نویسان و رسیدگی به معیشت آنان از جمله ضرورت های این حرفه است.[/highlight]