کاخ گلستان تهران | سفر به طهران قدیم

[taranomi]

[taranomi]

[taranomi]

[taranomi]

آینه کاری چشم نوازآینه‌کاری این هنر ایرانی و ابداع هنرمندان این مرز و بوم، نوعی تزیین داخلی ساختمان است که با چسباندن قطعه‌های کوچک آینه صورت می گیرد. شکل‌های هندسی و گل و بته‌های مختلف حاصل این هنرنمایی هستنند و جلوه ای متفاوت به ساختمان می دهند. اگر در نمای بیرونی بناهای مجموعه گلستان کاشی کاری های رنگین هوش از سرتان می پرانند در داخل بناها مسحور آینه کاری هایی چشم گیر می شوید. هنر آینه کاری در مجموعه گلستان می توان با هوش و حواس تان بازی می کند و شما را برای ساعت ها به خود خیره نگاه می دارد. گل سرسبد این هنر را تالار آینه می دانند که بیش از 7 سال وقت صرف تزیینات آن شده است. بازتاب نور در قطعات بی‌شمار آینه درخشش و زیبایی خاصی ایجاد می کند و البته پوششی بسیار مناسب و زیبا برای تزیین بنا از نظر استحکام و دوام به شمار می رود. طلاکاری روی سنگتزیینات طلاکاری روی سنگ از انواع تزیینات رایج دوران قاجار به شمار می رود و شمس العماره و تخت مرمر از این زینت زیبا برخوردارند. این گونه تزیینات در مجموعه گلستان لایه های مختلفی دارند که عبارتند از: تکیه گاه سنگی، واسط چسباننده، ورق طلا، لایه محافظ.در این تزیینات از ورق فلزی با ضخامت 0.1 میکرون و 0.3 میکرون برای طلاکاری استفاده شده است و اثری از رنگدانه یا پودر فلزات به چشم نمی خورد. استفاده از ورق فلزی نشان دهنده مهارت هنرمندان طلاکوب آن دوران و به کارگیری فن طلاچسبان است که به چسباندن ورقه های نازک طلا بر روی گچ بری ها و سنگ ها جهت تزیین سقف و دیوار اتلاق می شود.وجود لایه محافظ بر سطح ورق فلزی نیز از دیگر ویژگی های به کارگیری این هنر در مجموعه گلستان است. در سطح همه نمونه ها لایه ای به نام لایه محافظ وجود دارد که به رنگ زرد روشن و زرد-قهوه ای روشن دیده می شود. واسط چسباننده نیز، چسباننده ای شفاف به رنگ زرد- نارنجی (عسلی) بوده است. این ماده به احتمال زیاد روغن کمان است که از روغن برزک و صمغ و پخت آنها در شرایط خاص تهیه می شود. روغنی که به نظر در لایه محافظ نیز از آن استفاده شده است.وجود طلا در تزیینات معماری این بنا و ظرافت و توجه به دوام آن مساله ای است که شگفتی های این مجموعه را دو چندان می کند.

[taranomi]

امکانات رفاهی و گردشگری کاخ گلستاندر مراجعه به کاخ گلستان می توانید از امکاناتی که در آن برای شما در نظر گرفته شده است نیز استفاده کنید:بازارچه صنایع دستی: چند غرفه صنایع دستی در مجموعه وجود دارند که می توانید خریدی دلچسب از آنها داشته باشید. حتا اگر چیزی هم از این غرفه ها نخرید، تماشای دنیای رنگین و پر از عشق آنها شما را برای دقایقی از خستگی های تان دور می کند.چایخانه کاخ گلستان: اگر به هنگام بازدید از بناها، احساس خستگی کردید و خواستید کمی استراحت کنید سری به چایخانه بزنید؛ دمنوش های خوش عطر این قست، لحظات شیرینی را برای تان رقم می زند. در این بخش می توانید غذا هم سفارش دهید.عکاسی به سبک قاجاری: اگر می خواهید تجربه بازدیدتان از کاخ گلستان را به شیوه ای متفاوت ماندگار کنید به سراغ غرفه عکاسی بروید، لباس های قاجاری بر تن کنید و چیلیک! یادگاری منحصر به فرد شما آماده است.دیگر امکانات: در این مجموعه سرویس بهداشتی و نمازخانه هم برای استفاده بازدیدکنندگان وجود دارد.photo by Morteza Aminoroayaniخدمات جانبی کاخ گلستانکاخ گلستان به عنوان یک مجموعه فرهنگی و تاریخی به جز فراهم آوردن فرصت بازدید، خدمات جانبی دیگری را نیز ارایه می دهد که در اینجا به آنها اشاره می کنیم:1- کتابخانه نسخ خطیتاسیس کتابخانه و گنجینه نسخ خطی کاخ گلستان به اوایل قرن 13 هجری قمری باز می گردد. فتحعلی شاه قاجار برای ایجاد این گنجینه همت گماشت و نام کتابخانه شاهنشاهی را بر آن نهاد. او توجه خاصی به فن خطاطی و نقاشی نشان می داد. زین العابدین اشرف-محمدشفیع بن محمدعلی تبریزی- وصال شیرازی و صدها خوشنوس نامدار آثار گرانبهای خود را به شاهان می دادند. کم کم مصوران ماهر و چهره پردازان نیز خودی نشان دادند و بازار صنعت نقاشی را به سبک و شیوه خاص قاجاری داغ کردند. آقا رضا، آقا صادق، خاندان وصال، علی اشرف، صنیع الملک، محمودخان ملک الشعرا، کمال الملک، اسماعیل جلایر و ... از جمله هنرمندان آن دوران بودند که با خلق آثار بی بدیل هنر را جانی تازه می بخشیدند. کتابخانه شاهنشاهی با جمع آوری کتب کتابخانه های شاهان گذشته مانند صفویه و زندیه مجموعه ای بزرگ را ایجاد کرد. بعد از فوت محمدشاه قاجار و در زمان سلطنت ناصرالدین شاه این کتابخانه به نام کتابخانه سلطنتی یا کتابخانه موزه سرکاری تغییر نام داد و به گسترش آن توجه بیشتری شد.در اواخر سلطنت قاجار بی مهری گریبان این گنجینه را گرفت، خلق آثارهنری کمرنگ شد و بسیاری از کتاب ها ربوده شده و به دست سودجویان افتادند. برخی آثار نفیس نیز از کتابخانه بذل و بخشش شد که از آن جمله می توان به 60 قطعه از نقاشی های "حمزه نامه " اشاره کرد. این اثر یکی از شاهکارهای هنر خوشنویسی و نگارگری به شمار می رود و هم اکنون در موزه ملی وین نگهداری می شود.با تشکیل کتابخانه ملی در عصر پهلوی حدود 14 هزار جلد کتاب از کتابخانه سلطنتی به کتابخانه جدید رفت و مابقی نسخ در صندوق جای گرفتند.پس از فراز و نشیب های فراوان امروزه این کتابخانه یش از 3200 قلم نسخه خطی دارد که مهم ترین آنها مرقع گلشن، شاهنامه بایسنقری و هزار و یک شب است.این کتابخانه تحت شرایط خاصی به علاقه مندان و محققان دارای مدرک کارشناسی ارشد و بالاتر خدمات ارایه می دهد:مراجعه برای ارایه مدارک از شنبه تا چهارشنبه ساعت 09:00 تا 14:30ارایه معرفی نامه معتبر از محل کار یا تحصیل و یا ارگانهای ذیربط + نامه درخواست خود و کارت شناسایی معتبر و یک قطعه عکس و کپی کارت ملیمراجعه به دبیرخانه کاخ گلستان و دریافت تایید مدیریت یا معاونت مجموعه کاخ گلستاندریافت نوبت سرویس دهی از دفتر گنجینه نسخ خطیلازم است پیش از مراجعه به این نکات توجه داشته باشید:اصل منابع به هیچ عنوان نمایش داده نمی شوند.برای دریافت سی دی، پرینت، میکروفیلم یا عکس از تمامی بخش های نسخ باید فرم تقاضا را تکمیل و نوع تحقیق را ذکر کنید. این خدمت شامل پرداخت هزینه است.اصل نسخه در اختیار هیچ کس قرار نمی گیرد و در موارد خاص که نیاز به رویت بخش هایی از اصل نسخه تایید شود، پس از صدور مجوز از سوی مدیر کتابخانه و مدیر دستگاه اجرایی اصل نسخه به افراد ارایه می شود. این کار منحصرا در سالن مخزن و با نظارت کامل کتابدار و برای مدت زمان محدودی صورت می گیرد.استفاده از اسکن یا عکس دیجیتالی نسخ سنگی و چاپ سنگی برای افراد در قبال معرفی نامه معتبر و اجازه ریاست دستگاه امکان پذیر است.به منظور افزایش بقای عمر نسخ خطی و چاپ سنگی و سربی و امکان استفاده آسان، تهیه اسکن و میکروفیلم و عکس دیجیتالی از نسخ مزبور ضروری است.آدرس: کاخ گلستان، ساختمان مدیریت، طبقه اول، کتابخانه سلطنتیشماره تماس: (داخلی 145) 38-33113335-021

[taranomi]

2- مرکز اسناد تصویریمرکز اسناد تصویری یا آلبوم خانه گنجینه ای از عکس های دوره سلطنت پادشاهان قاجار است و آلبوم های اهدا شده به آنان را نیز در بر می گیرد. سابقه گردآوری آلبوم در این مرکز به حدود سال 1266 هجری قمری باز می گردد. آلبوم خانه کاخ گلستان از غنی ترین مجموعه عکس های جهان به شمار می رود و در آن عکس های سیاه و سفید، رنگی و لیتوگراف و ... از سفرها، مراسم، تصاویر زنان به ویژه همسران شاه نگهداری می شوند. آلبوم خانه 1520 آلبوم و حدودا 9000 شیشه را در خود جای داده است. این گنجینه یکی از مهم ترین مخازن دنیا و دومین مخزن عکس و فیلم بعد از موزه بریتانیا محسوب می شود.آدرس: کاخ گلستان، ساختمان مدیریت، طبقه سوم، مرکز اسناد تصویریشماره تماس: (داخلی 140) 38-33113335-021  

[taranomi]

3- مرکز اسناد خطیمرکز اسناد خطی کاخ گلستان یکی از بزرگترین و مهم ترین مراکز اسناد خطی ایران به شمار می رود و از لحاظ تعداد اسناد خطی و مکتوب دوران قاجار، یکی از مراکز مهم جهان است. بیش از پانصد هزار سند در این مجموعه وجود دارد که عبارتند از:کتب خطی با عناوین مختلف علمی، نجوم، مذهبی، فلسفه و دیگر علوم انسانیفرامین پادشاهان دوران قاجارنت های دست نویس موسیقی کلاسیک اروپا توسط بزرگان موسیقی کلاسیک جهان در قرن 19 میلادیاسناد برخی قراردادهای فی ما بین ایران و دیگر کشورهای جهان در قرن نوزدهم میلادیمجموعه پاکت و سر برگ های دوران قاجار که با توجه به تنوع و تعداد آنها در جهان بی نظیر هستند.مجموعه ای از نامه ها و مکاتبات حکومتی از دوران قاجار تا دوران پهلوی اولاین گنجینه یکی از بزرگترین ذخایر علمی و فرهنگی کشور است و در سطح داخلی و بین المللی به ارایه خدمات به پژوهشگران و دانشمندان می پردازد.آدرس: کاخ گلستان، ساختمان مدیریت، طبقه دوم، مرکز اسناد خطیشماره تماس: (داخلی 211) 38-33113335-021

[taranomi]

4- دفتر فنیواحد فنی امور عمرانی و مرمتی مجموعه را طراحی، نظارت، کنترل و اجرا می کند. این واحد در سال های 1380 تا 1389 توسعه بیشتری یافت و امور مرمتی و عمرانی مجموعه با سرعت بیشتری انجام شد. از سال 1389 تا کنون کارشناسان ارشد رشته مرمت و معماری، امور عمرانی و مرمتی مجموعه را در این واحد پیگیری می کنند و 50 درصد فعالیت های اجرایی کاخ گلستان توسط دفتر فنی طراحی، نظارت و کنترل می شود.دانشجویان و محققان رشته های مرمت بنا – عمران و معماری موزه داری بیشترین مراجعان این بخش را تشکیل می دهند. آنها می توانند اسناد و اطلاعات مربوط به سبک معماری مواد و مصالح و سایر نیازهای پژوهشی را دریافت کنند.دانشجویان و محققان برای استفاده از نقشه ها، اسناد و اطلاعات موجود باید از دانشگاه و یا سایر نهادهای مربوطه معرفی نامه داشته باشند. آنها پس از اخذ دستور مدیریت محترم مجموعه با مراجعه به این واحد و مذاکره با کارشناسان دفتر فنی می توانند از خدمات مربوطه استفاده کنند.آدرس: کاخ گلستان، ساختمان معاونت، طبقه اول، دفتر فنیشماره تماس: (داخلی 202) 38-33113335-021

[taranomi]

5- کتابخانه چاپیکتابخانه چاپی کاخ گلستان تا سال 1386 در موزه مردم شناسی قرار داشت و از این سال به طبقه دوم ساختمان مدیریت واقع در ضلع شمال شرقی باغ منتقل شد.عناوین کلی این مجموعه عبارتند از:کتب تاریخی (قاجار)، هنری، فرهنگی، مذهبی، داستانی، مقالات، پایان نامه و نشریات مختلف به همراه نشریات قدیمی و باارزشی مانند وحید، ارمغان، یادگار، موسیقی و هنر و مردم مطالعه کتب به صورت آزاد در کتابخانه و با ارایه معرفی نامه امکان پذیر است.شما می توانید در روزهای اداری شنبه تا چهارشنبه از ساعت 08:30 تا 14:30 به این کتابخانه مراجعه کنید.آدرس: کاخ گلستان، ساختمان مدیریت، طبقه دوم، کتابخانه چاپیشماره تماس: (داخلی 210) 38-33113335-021

[taranomi]

6- امور بین المللامور بین الملل کاخ گلستان در تیر ماه سال 1389 با هدف معرفی داشته های تاریخی-هنری غنی کاخ به جامعه جهانی کار خود را آغاز کرد. از جمله فعالیت هایی که این بخش در راستای تحقق اهداف از پیش تعیین شده در آنها مشارکت دارد می توان به این موارد اشاره کرد: برپایی نمایشگاه های بین المللی، فعالیت های بین موزه ای در سطح جهانی، ایجاد روابط فرهنگی و خواهرخواندگی با کاخ موزه های دنیا در قالب تفاهم نامه های فرهنگی.این واحد به تمام محققان خارجی در حوزه آثار موجود در کاخ گلستان خدمات ارایه می دهد.ایمیل: international.dept@golestanpalace.irآدرس: کاخ گلستان، ساختمان مدیریت،طبقه سوم،امور بین المللشماره تماس: (داخلی 213) 38-33113335-021 شماره مستقیم/ نمابر: 33914243-021