دفتر اشعار خواجوی کرمانی

[.M!!NoO.]

• غزلیات

آب آتش می برد خورشید شب پوش شما
میرود آب حیات از چشمهٔ نوش شما

شام را تا سایبان روز روشن دیده ام
تیره شد شام من از صبح سحرپوش شما

در شب تاریک خورشیدم در آغوش آمدی
همچو زلف ار بودمی یک شب در آغوش شما


از چه رو هندوی مه پوش شما در تاب شد
گر به مستی دوشم آمد دوش بر دوش شما

ای ز روبه بازی آهوی شما در عین خواب
شیر گیران گشته مست از خواب خرگوش شما


مردم چشم عقیق افشان لؤلؤ بار من
گشته در پاش از لب در پوش خاموش شما

حلقهٔ گوش شما را تا بود مه مشتری
مشتری باشد غلام حلقه در گوش شما

عیب نبود چون بخوان وصل نبود دسترس
گر به درویشی رسد بوئی ز سر جوش شما

آب حیوانست یا گفتار خواجو یا شکر
ماه تابانست یا گل یا بناگوش شما

[.M!!NoO.]

• غزلیات

خرقه رهن خانهٔ خمار دارد پیر ما
ای همه رندان مرید پیر ساغر گیر ما

گر شدیم از باده بدنام جهان تدبیر چیست
همچنین رفتست در عهد ازل تقدیر ما

سرو را باشد سماع از نالهٔ دلسوز مرغ
مرغ را باشد صداع از نالهٔ شبگیر ما

داوری پیش که شاید برد اگر بی موجبی
خون درویشان بی طاقت بریزد میر ما

هم مگر لطف تو گردد عذر خواه بندگان
ورنه معلومست کز حد میرود تقصیر ما

صید آن آهوی روبه باز صیاد توئیم
ما شکار افتاده و شیر فلک نخجیر ما

تا دل دیوانه در زنجیر زلفت بستهایم
ای بسا عاقل که شد دیوانهٔ زنجیر ما

از خدنگ آه عالم سوز ما غافل مشو
کز کمان نرم زخمش سخت باشد تیر ما

ره مده در خانقه خواجو کسی را کاین نفس
با جوانان عشرتی دارد بخلوت پیر ما

[.M!!NoO.]

• غزلیات

آن تن ماست یا میان شما
وان دل ماست یا دهان شما

اگرآن ابرو است و پیشانی
نکشد هیچکس کمان شما

جز کمر کیست آنکه میگنجد
یک سرموی در میان شما

آب رخ پیش ما کسی دارد
که بود خاک آستان شما

میکند مرغ جان ما پرواز
دمبدم سوی آشیان شما

چه بود گر بما رساند باد
بوئی از طرف بوستان شما

خواب خوش را بخواب میبینم
از غم چشم ناتوان شما

زلف دلبند اگر بر افشانند
برفشانیم جان بجان شما

دل خواجو نگر که چون زده است
چنگ در زلف دلستان شما

[.M!!NoO.]

• غزلیات

اگر سرم برود در سر وفای شما
ز سر برون نرود هرگزم هوای شما

بخاک پای شما کانزمان که خاک شوم
هنوز بر نکنم دل ز خاک پای شما

چو مرغ جان من از آشیان هوا گیرد
کند نزول بخاک در سرای شما

در آن زمان که روند از قفای تابوتم
بود مرا دل سرگشته در قفای شما

شوم نشانهٔ تیر قضا بدان اومید
که جان ببازم و حاصل کنم رضای شما

کرا بجای شما در جهان توانم دید
چرا که نیست مرا هیچکس بجای شما

ز بندگی شما صد هزارم آزادیست
که سلطنت کند آنکو بود گدای شما

گرم دعای شما ورد جان بود چه عجب
که هست روز و شب اوراد من دعای شما

کجا سزای شما خدمتی توانم کرد
جز اینکه روی نپیچم ز ناسزای شما

غریب نیست اگر شد ز خویش بیگانه
هر آن غریب که گشستست آشنای شما

اگر بغیر شما میکند نظر خواجو
چو آب می شودش دیده از حیای شما

[.M!!NoO.]

• غزلیات

آن ماه مهر پیکر نامهربان ما
گفت ای بنطق طوطی شکرستان ما

وقت سحر شدی بتماشای گل بباغ
شرمت نیامد از رخ چون گلستان ما

در باغ سرو را ز حیا پای در گلست
از اعتدال قد چو سرو روان ما

برگ بنفشه کز چمن آید نسیم او
تابیست از دو سنبل عنبر فشان ما

آب حیات کز ظلماتش نشان دهند
آبیست پیش کوثر آتش نشان ما

مائیم فتنه ئی که در آخر زمان بود
ور نی کدام فتنه بود در زمان ما

بنمود چشم مست و بر مزم عتاب کرد
کاخر چنین بود غمت از ناتوان ما

در باغ وصل اگر نبود چون تو بلبلی
کم گیر پشه ئی ز همای آشیان ما

میکرد در کرشمه به ابرو اشارتی
یعنی گمان مبر که کشد کس کمان ما

کس با میان ما نکند دست در کمر
الا کمر که حلقه شود برمیان ما

خواجو اگر چه در سر سودای ما رود
تا باشدش سری سر او و آستان ما

[.M!!NoO.]

• غزلیات

مغنی وقت آن آمد که بنوازی رباب
صبوحست ای بت ساقی بده شراب

اگر مردم بشوئیدم به آب چشم جام
وگر دورم بخوانیدم به آواز رباب

فلک در خون جانم رفت و ما در خون دل
می لعل آب کارم برد و ما در کار آب

مرا بر قول مطرب گوش و مطرب در سماع
من از بادام ساقی مست و ساقی مست خواب

چو هندو زلف دود آسای او آتش نشین
چو طوطی لعل شکر خای او شیرین جواب

دل از چشمم به فریادست و چشم از دست دل
که هم پر عقابست آفتاب جان عقاب

کبابم از دل پرخون بود وقت صبوح
که مست عشق را نبود برون از دل کباب

سر کویت ز آب چشم مهجوران فرات
سرانگشتت به خون جان مشتاقان خضاب

دلم چون مار مپیچد ز مهرم سرمپیچ
رخت چون ماه میتابد ز خواجو رخ متاب

[.M!!NoO.]

[b]

• [b]غزلیات

[/b]
ای دل نگفتمت که ز زلفش عنان بتاب
کاهنگ چین خطا بود از بهر بهر مشک ناب

ای دل نگفتمت که ز لعلش مجوی کام
هر چند کام مست نباشد مگر شراب

ای دل نگفتمت که به چشمش نظر مکن
کز غم چنان شوی که نبینی بخواب خواب

ای دل نگفتمت که ز ترکان بتاب روی
زانرو که ترک ترک ختائی بود و صواب

ای دل نگفتمت که مرو در کمند عشق
آخر بقصد خویش چرا میکنی شتاب

ای دل نگفتمت که اگر تشنه مرده ئی
سیراب کی شود جگر تشنه از شراب

ای دل نگفتمت که منال ار چه روشنست
کز زخم گوشمال فغان میکند رباب

ای دل نگفتمت که مریز آبروی خویش
پیش رخی کزو برود آبروی آب

ای دل نگفتمت که ز خوبان مجوی مهر
زانرو که ذره مهر نجوید ز آفتاب

ای دل نگفتمت که درین باغ دل مبند
کز این مدت جوی نگشاید به هیچ باب

ای دل نگفتمت که مشو پایبند او
زیرا که کبک را نبود طاقت عناب

ای دل نگفتمت که مرو در هوای دل
طاوس را چه غم ز هواداری ذباب

ای دل نگفتمت که طمع بر کن از لبش
هر چند بی نمک نبود لذت کباب

ایدل نگفتمت که سر از سنبلش مپیچ
کافتی از آن کمند چو خواجو در اضطراب[/b]

[.M!!NoO.]

• [b]غزلیات

طلع الصبح من وراء حجاب
عجلو بالرحیل یا اصحاب

کوس رحلت زدند و منتظران
بر سر راه میکنند شتاب

وقت کوچست و کرده مهجوران
خاک ره را بخون دیده خضاب

نور شمعست یا فروغ جبین
می نمایند مه رخان ز نقاب

ناقه بگذشت و تشنگان در بند
کاروان رفت و خستگان در خواب

من چنان بیخودم که بانگ جرس
هست در گوش من خروش رباب

جگرم تشنه و منازل دوست
از سرشکم فتاده بر سر آب

کنم از خون دل بروز وداع
دامن کوه پر عقیق مذاب

هر دم از کوچگه ندا خیزد
کی رفیق از طریق روی متاب

بر نشستند همرهان برخیز
باد بستند دوستان دریاب

هیچ دانسته ئی که دوزخ چیست
دل بریان و داغ هجر عذاب

از مغیلان چگونه اندیشد
هر که سازد نهالی از سنجاب

بر فشان طره ای مه محمل
تا برآید ز تیره شب مهتاب

دل خواجو ز تاب هجر بسوخت
مکن آتش که او نیارد تاب[/b]

[.M!!NoO.]

• [b]غزلیات

دیشب خبرت هست که در مجلس اصحاب
تا روز نخفتیم من و شمع جگرتاب

از دست دل سوخته و دیده خونبار
یک لحظه نبودیم جدا ز آتش و از آب

من در نظرش سوختمی ز آتش سینه
و او ساختی از بهر من سوخته جلاب

از بسکه فشاندیم در از چشم گهرریز
شد صحن گلستان صدف لؤلؤی خوشاب

در پاش فکندم سرشوریده از آنروی
کو بود که میسوخت دلش برمن از اصحاب

یاران بخور و خواب بسر برده همه شب
وان سوخته فارغ ز خور و چشم من از خواب

او خون جگر خورده و من خون دل ریش
او می به قدح داده و من دل به می ناب

او بر سر من اشک فشان گشته چو باران
و افتاده من دلشده از دیده بغرقاب

من باغم دل ساخته و سوخته در تب
و او از دم دود من دلسوخته در تاب

چون دید که خون دلم از دیده روان بود
میداد روان شربتم از اشک چو عناب

جز شمع جگر سوز که شد همدم خواجو
کس نیست که او را خبری باشد از این باب[/b]

[.M!!NoO.]

• [b]غزلیات

ای خط سبز تو همچون برگ نیلوفر در آب
قند مصر از شور یاقوت تو چون شکر در آب

عنبرین خطت که چون مشک سیه بر آتشست
مینماید گرد آتش گردی از عنبردرآب

بر گل خودروی رویت کبروی حسن از اوست
سبزهٔ سیراب را بنگر چو نیلوفر در آب

تا بر آب افکند زلفت چنبر از سیلاب چشم
پیکرم بین غرقه در خونست چون چنبر در آب

مردم دریا نیندیشد ز طوفان زان سبب
مردم چشمم فرو بردست دایم سر در آب

گر چه زر در خاک میجویم که از خاکست زر
روی زردم بین در آب دیده همچون زر در آب

عیب مجنون گو مکن لیلی که شرط عقل نیست
گر نداند حال دردش گو برو بنگر در آب

کشتیی برخشک میرانیم در دریای عشق
وین تن خاکی ز چشم افتاده چون لنگر در آب

چون بنوک خامه خواجو شرح مشتاقی دهد
چشم خونبارش دراندازد روان دفتر در آب[/b]